Erbil (Rûdaw) - Kürdistan Ticaret ve Sanayi Bakanlığı verilerine göre, Kürdistan Bölgesi’ne yıllık 277 milyon değerinde otomobil yağı ithal ediliyor. Kürdistan’daki yağ işletmeleri de ürettikleri yağlara iç piyasada talep az olunca ürettikleri yağları farklı ülkelere ihraç ediyorlar.
Kürdistan Ticaret ve Sanayi Bakanlığı Planlama Müdürlüğü verilerine göre, Irak’ın genelinde geçen yıl ithal edilen 689 milyon 421 bin dolar değerindeki bir milyon 103 bin ton otomobil yağının yüzde 35’i Kürdistan Bölgesi piyasasında sarf edildi. Kürdistan’da 277 milyon 480 bin dolar değerinde 387 bin 955 litre yağ kullanıldı.
Asya Oil Müdürü Fazıl Muhammed Emin, “Yaptığımız araştırmalara göre Kürdistan’da yıllık 600 bin ton otomobil yağına ihtiyaç bulunuyor. İhtiyaç duyulan yağın yüzde 65-70’i ithal ediliyor. Irak’ta ise kullanılan yağın yüzde 90’ı ithal ediliyor” dedi.
Fazıl Muhammed Emin, Kürdistan’da araç sahiplerinin genellikle yüksek ve orta kalitedeki yağları kullandığını ifade etti.
Kürdistan’a gelen yağ fiyatlarının ton başına 1300-1400 dolar arasında değiştiğini belirten Muhammed Emin, nakliye ve gümrük harçları da eklendiği zaman yıllık tahmini yaklaşık 550 milyon dolar değerinde otomobil yağı ithal edildiğini kaydetti.
Kürdistan’da bir milyon 683 bin araç bulunuyor
Kürdistan Bölgesi Trafik Müdürlüğü verilerine göre, 31 Temmuz 2019 tarihine bir milyon 683 bin 950 araç kayıt altına alındı.
Kent merkezlerindeki 4 bin jeneretör, elektrik üretim istasyonları ve işyerlerinde kullanılan malzemeler için de yağ kullanımına ihtiyaç duyuluyor.
Sanayi Genel Müdürlüğü verilerine göre, Kürdistan Bölgesi’nde resmi izinli olarak faaliyet yürüten 16 yağ üretim imalathanesi bulunuyor. Bu imalathanelerden 3’ü şu anda üretimlerini durdurmuş. Üretim yapan 13 imalathaneden 5-6’sı da Irak ve İran’dan aldıkları işlenmemiş yağı Kürdistan’da işleyerek farklı kalitelerde piyasaya sunuyorlar. Kürdistan’da üretilen yağın bir kısmı, Suriye, Lübnan, Filistin ve bazı Afrika ülkelerine ihraç ediliyor.
Bazı imalathaneler de kullanılmış yağı süzüp tekrar işleyerek yeniden piyasaya satıyorlar.
Süleymaniye’de iki imalathanesi bulunan Asya Oil, bir imalathanede yağ tekrardan süzgeçten geçiriliyor diğerinde ise İran ve Irak’taki rafinerilerden alınan ham yağ işlenerek otomobil yağı haline getiriliyor.
Fazıl Muhammed Emin, “İmalathanemiz yıllık 1000-1200 ton yağ üretim kapasitesine sahip. Ancak şu anda yüzde kapasite ile çalışıyoruz. Ürettiğimiz yağın kalitesi ile ithal edilen yağ kalitesi arasında bir fark yok” ifadelerini kullandı.
Kürdistan’da yerel üretim yağ satışları düşük
İthal edilen yağın ucuz olmasından dolayı Kürdistan’daki satışlarının zayıf olduğunu belirten Muhammed Emin, talep fazlası yağlarını Irak, Lübnan, Filistin ve bazı Afrika ülkelerine ihraç ettiklerini söyledi.
Verilere göre, tüccarlar 17 farklı ülkeden yağ ithalatı gerçekleştiriyor. Otomobil yağı en çok varil şeklinde İran’dan ithal ediliyor. Daha sonra BAE ve Türkiye’den ithal ediliyor. Ayrıca, İngiltere, Fransa, Almanya, Amerika, İspanya, İtalya, Japonya, Çin, Güney Kore, Rusya, Bulgaristan, Polonya, Tayvan ve Yunanistan gibi ülkelerden yağ ithal ediliyor.
Toyota yağ markası bayisi Cihan Motors, talebe göre Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) yıllık 600 ton yağ ithal ediyor. Cihan Motors şu anda yağ değişim hizmetlerini de başlatmış.
Cihan Motors Müdürü Huner Abdullatif, “Yağ ithal ve değiştirme hizmeti ile tüketicilere kaliteli bir hizmet sunmak istiyoruz” diye konuştu.
Huner Abdullatif, piyasadaki yağların kalite kontrolünün yapılması gerektiğini çünkü tüketicilerin piyasadaki bazı yağ markalarından şikayetçi olduğunu kaydetti.
Kürdistan Bölgesi’nde yüzlerce yağ değiştiren yüzlerce işyeri var. Ancak akademik anlamda uzmanlığa sahip çok az kişi bulunuyor. Kalitesiz yağın kullanılması durumunda araçların motoruna zarar veriyor.
Piyasada 70 farklı yağ çeşidi var
Erbil’deki en ünlü yağ değişim ustası Seyid Rafi Kasım, “Piyasada 70 farklı yağ çeşidi var. Kalitesine göre litre fiyatı 10 TL ile 75 TL arasında değişiyor” dedi.
Seyid Raif Kasım, piyasadaki 15 çeşit yağı Alman, Amerikan, Hollanda ve BAE markalarının oluşturduğunu kaydetti.
Kasım, “Yağ ithalatı için hiçbir engel yok. Kürdistan’da bayiliği olmaması şartıyla istediğimiz her yağ markasını ithal edebiliyoruz. Almanya ve Hollanda’dan da yağ ithalatı gerçekleştiriyoruz” diye konuştu.
Yerli firmalar, yerel üretimin desteklenmesi amacıyla Kürdistan Hükümeti’nden ithal yağ vergilerinin arttırılması talebinde bulundu.
Zubeyir, ithal yağa sınırlama getirilmesine ilişkin ise, “Yerel firmalar ürünlerine sahip çıkılması talebinde bulunmuş” ifadelerini kullandı.
Üretim, kalite ve fiyat konusundaki araştırmalarımızı yoğunlaştırdıklarını belirten Zubeyir, piyasanın talebini karşılayabilmeleri ve ithalatın düşürülmesinin fiyatları yükseltmeyeceğinin tespit edilmesi durumunda bu konuda gerekli kararları alacaklarını vurguladı.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın