Türkiye ‘altın pazarı’nı kaybediyor: Kürdistan Bölgesi ile ticaret yüzde 45 azaldı

Diyarbakır (Rûdaw) – Türkiye hükümetinin altın ithalatına kota ve ihracatına ek vergi getirmesinin ardından Kürdistan Bölgesi’ndeki kuyumcular İstanbul yerine Dubai’ye yöneldi. Diyarbakır’daki “Mezopotamya Kuyumculuk Fuarı”na katılan yetkililer de Erbil’deki kuyumcunun haklı olduğunu söylüyor.

Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı geçtiğimiz Ağustos ayında cari açık üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması amacıyla işlenmemiş altın ithalatına "kota uygulaması" getirdi. Cumhurbaşkanı Kararı ile de altın ürünlere yüzde 20 oranında ek mali yükümlülük belirlendi.

İhracata getirilen verginin ardından Kürdistan Bölgesi’ndeki kuyumcular, Türkiye yerine Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) altın almaya başladı.

Başkent Erbil’deki kuyumcular, geçmişte piyasadaki altının yüzde 70’inin Türkiye’den getirildiğini ancak gram başına getirilen 2 dolar (kilo başına 2.500 dolar) ek verginin ardından bu oranın yüzde 25’e kadar düştüğünü söylüyor. Bu da Kürdistan Bölgesi’nin Türkiye’den yaptığı altın ithalatının yüzde 45 düştüğü anlamına geliyor.

Rûdaw’a konuşan İstanbul Kuyumcular Odası Başkanı Mustafa Atayık, “Fiyatlar aldı başını gitti. Dolayısıyla Avrupa ile Dubai ile aramızda 2.500 ila 3.00 dolar fark oldu. Son zamanda hükümet altında kotayı gevşetti, 1.000-1.100 dolar civarında ama bu da yüksek. Tabi Erbil’deki vatandaşımız, Suriye’deki, Irak’taki bizden alacağına gidip Dubai’den alıyor çünkü fark çok büyük” dedi.

Türkiye Ticaret Bakanlığı verilerine göre, ocak-temmuz döneminde altın ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,1 artışla 217 milyar 52 milyon dolara ulaştı. Aynı dönemde işlenmemiş altın ithalatı yüzde 180 artarak 19,4 milyar dolar oldu.

Mücevher İhracatçıları Birliği (MİB), altına uygulanan kota nedeniyle mücevher ihracatçısı firmaların ham maddeye erişim sıkıntısı çektiği ve ons farklarının yükselmesi nedeniyle ihracatçının rekabet edemediği gerekçesiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı’na başvurdu. Bakanlık ise ihracatçının altın kotasından etkilenmeyeceği şekilde yetkilendirilmiş bankalar üzerinden altın temin edileceğini bildirdi.

Darhane ve Damba Matbaası Genel Müdürü Abdullah Yasir Şahin, bu gevşemeye rağmen Türkiye’de altının fiyatının diğer ülkelerden daha pahalı olduğunu ve buna bir çözüm bulmak istediklerini söyledi.

Şahin, “Yurt dışından altın ithalatına bir takım kısıtlamalar geldi. Bu kısıtlama doğrultusunda doğal olarak bizdeki fiyatlar biraz daha dünya piyasalarına yüksek. Bundan kaynaklanan nedenlerden dolayı Erbil’den gelen arkadaşların serzenişi yerinde ve haklı bir serzeniştir. İnşallah bunları da kısa sürede aşacağız” dedi.

İsviçre’nin küresel altın ihracatı Eylül ayında yüzde 20 düşerken, Türkiye'ye yaptığı altın ihracatı yüzde 56 düşüşle 6,6 tona geriledi.