هەر 10 رۆژ جارێک ئاستی ئاوی رووباری ئەمازۆن زیاتر لە مەترێک دادەبەزێت

 

 

مارکۆ پاریدێس، بەرپرسی ئاژانسی کەشناسیی سینامهی لۆرینتۆ بۆ چاودێریی کەشناسی و ئاو دەڵێت، "رۆژانە دابەزینی ئاستی ئاوی رووبارەکە 10 بۆ 15 سانتیمەترە، هەموو 10 رۆژێک، مەترێک لە ئاوی رووبارەکە دادەبەزێت، ئەوەش دەکاتە سێ مەتر لە مانگێکدا، ئێمە لە مەترسیداین و لە ماوەی مانگێکدا هەندێک ئاماری مێژووییمان دەستکەوتووە کە کاریگەرییەکی گەورە لەسەر چالاکییە ئاوییەکانی رووبارەکە دروستدەکات."

 

رووباری ئەمازۆن لە یەکگرتنی رووبارەکانی مارانۆن، مانتارۆ و ئەپوریماک دروستدەبێت کە لە بەرزاییەکانی چیای ئەندێس، لە وڵاتی پیرۆوە سەرچاوەدەگرن. رووبارەکە بە هەریەکە لە وڵاتانی پیرۆ، بۆلیڤیا، ڤەنزوێلا، کۆڵۆمبیا، ئیکوادۆر و بەرازیلدا تێدەپەڕێت، تاوەکو دەڕژێتە زەریای ئەتڵەسییەوە، درێژیی رووبارەکە نزیکەی شەش هەزار و 437 کیلۆمەترە و خێرایی ئاوەکەش شەش بۆ هەشت کیلۆمەترە لە کاژێرێکدا.

 

بە گوتەی بەرپرسانی زەویناسیی بەرازیل، بەهۆی کەمیی بارانبارین بەتایبەت لە مانگەکانی ئاب و ئەیلوولدا ئاستی رووباری ئەمازۆن بە شێوەیەکی بەرچاو دابەزیوە. 

 

رووبارەکە گرنگییەکی زۆری بۆ ئاودارکردنی دارستانی ئەمازۆن هەیە کە یەک لەسەر سێی رووەک و ئاژەڵ و مێرووە دۆزراوەکانی جیهانی تێدا دەژین.

 

رووبارەکە بەهۆی هەڵکەوتە جوگرافییەکەی کە بە چەند وڵاتێکدا تێپەڕدەبێت، بەرپرسانی ئەو وڵاتانە لە هەوڵی پاراستنی رووبار و دارستانی ئەمازۆندان و داوای هاوکاریی نێودەوڵەتی دەکەن.

 

لەبارەی هاوکارییە نێودەوڵەتییەکان بۆ رووبارەکە، لویز ئیناسیۆ لولا داسیلڤا، سەرۆکی بەرازیل دەڵێت، "ئەوە بەرازیل نییە کە پێویستی بە پارەیە، ئەوە کۆڵۆمبیا نییە کە پێویستی بە پارەیە و ئەوە ڤەنزوێلاش نییە ئەوە دایکە سرووشتە کە پێویستییەتی."

 

سەنتەری ئۆپەراسیۆنی قەیرانە لەناکاوەکانی پیرۆ، داوای راگرتنی جووڵانەوەی کەشتییەکان لە رووبارەکەدا دەکات تاوەکو ئەو کاتەی دۆخەکە ئاسایی دەبێتەوە.