بەریتانیا کشانەوەی ئەمریکا لە ئەفغانستان بە 'هەڵە' ناودەبات؛ 'بەدڵنیاییەوە قاعیدە دەگەڕێتەوە'

 

پێش ئەوەی پرۆسەی کشانەوەی هێزە بیانییەکان لە ئەفغانستان تەواو ببێت، بەشێکی زۆری خاکی وڵاتەکە کەوتووەتە دەست بزووتنەوەی تاڵیبان، بێن واڵەیس، وەزیری بەرگریی بەریتانیا لە لێدوانێکدا بۆ کەناڵی سکای نیوز رایگەیاند، کشانەوەی هێزەکانی ئەمریکا "کێشەیەکی زۆر گەورە دروستدەکات" و، کۆنترۆڵەکە دەداتە دەست تاڵیبان.

 

قسەکانی وەزیری بەرگریی لە کاتێکدایە کە دوێنێ پێنجشەممە 12-08-2021 رایگەیاند، نزیکەی 600 سەربازی وڵاتەکە یارمەتی کشانەوەی هێزی نیشتمانی بەریتانیا لە ئەفغانستان دەدات.

 

لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا وەزیری بەرگریی بەریتانیا پێشبینی ئەوە دەکات کشانەوەی هێزە بیانییەکان سوود بە قاعیدە بگەیێنێت و دەڵێت، "بە دڵنیاییەوە قاعیدە دەگەڕێتەوە و دەبێتە هەڕەشە بۆ ئاسایش و بەرژەوەندییەکانمان".

 

"هەست دەکەم کشانەوە بەو شێوەیە هەڵە بوو"، وەزیری بەرگریی بەریتانیا وا دەڵێت، "ئێمە و گۆمەڵگەی نێودەوڵەتی باجی ئەو لێکەوتەکانی دەدەین".

 

ئەمڕۆ چەکدارانی بزووتنەوەی تاڵیبان، شاری قەندەهار، دووەم گەورەترین شاری ئەفغانستانیان کۆنتڕۆڵکرد. هێزەکانی سەر بە حکومەتی ئەفغانستان پاشەکشەی زیاتر دەکەن و تاڵیبانیش زیاتر لە پایتەخت نزیکدەبێتەوە.

 

ئێستا لە کۆی 34 ویلایەتی ئەفغانستان، 13 ویلایەتیان بە تەواوەتی کەوتوونەتە ژێر کۆنتڕۆڵی چەکدارانی بزووتنەوەی تاڵیبان.

 

هەرچەندە پێشتر هەواڵگریی ئەمریکا لە راپۆرتێکدا پێشبینی کردبوو، کە 90 رۆژی دیکە کابولی پایتەخت بکەوێتە دەست تاڵیبان، بەڵام پێشڕەوییەکانی تاڵیبان زۆر لەوە خێراترن کە گرتنی کابول سێ مانگ بخایەنێت.

 

کابوولییەکان لە تاڵیبان ترساون. لە دوو رۆژی رابردوودا هەزاران کەس روویانکردووەتە ناوچەکانی دەوروبەری کابوول. نە ئاو، نە خواردن و نە هیچ هاوکارییەکی مرۆییان پێنەگەیشتووە. بارودۆخ شڵەژاوە و شتێک بەناوی رێکخراو و ئاژانسی مرۆیی نەماوە.

 

بەگوێرەی زانیاریی رێکخراوەکە ئێستا لە ئەفغانستان نزیکەی 18 ملیۆن و 400 هەزار کەس پێویستیان بە هاریکاریی مرۆیی هەیە، هەروەها بەهۆی شەڕەوە نزیکەی 390 هەزار کەس ئاوارەی ناوچە جیاوازەکانی ئەفغانستان بوون بە تایبەت کابول.