چیرۆکی من؛ پێپێ.. شەڕانگێزترین یاریزانی نێو یاریگە و میهرەبانترین باوک لە ماڵەوە

 

 

پێپێ بەمشێوەیە وەسفی ژیانی خۆی دەکات، کە زەحمەتییەکی زۆری بینیوە تاوەکو بووەتە ئەستێرە و بە ئامانجەکانی گەیشتووە. ئەو دەڵێت "کاتێک تەمەنم 18 ساڵ بوو، لە بەرازیلەوە بۆ لێسبۆنە بە تەنیا گەشتم کرد، لەوێشەوە گەشتم کرد بۆ مادێرا بۆ ئەوەی پەیوەندی بە ماریتیمۆوە بکەم، و تەنیا 5 یۆرۆم پێبوو. دەبوو هەڵبژاردن بکەم لە نێوان پەیوەندیکردن بە دایکمەوە بۆ ئەوەی دڵنیابم لەوەی باشم، یان خواردن بکڕم، بەڵام بڕیارمدا کارتی تەلەفۆن بکڕم بۆ ئەوەی پەیوەندی بە دایکمەوە بکەم، پێمگوت هەموو شتێک باش".

 

ئەو زیاتر دەڵێت "دواتر چوومە ناو چێشتخانەیەک و پرسیارم لە یەکێک لە کرێکارەکانی ئەوێ کرد کە ئایا خواردن هەیە؟ ئەو کات کاژێر 6ـی بەیانی بوو. کرێکارەکە پێیگوتم خواردن هەیە، منیش پێمگوت پارەم نییە! کرێکارەکە پێیگوتم بخۆ، بخۆ، خواردنت پێدەدەم، خەمت نەبێت".

 

پێپێ دەشڵێت "ئەم دۆخە هەمیشە لەبیرمە، ئەم پیاوە ناناسم، ئەویش من ناناسێت، بەڵام بڕیاریدا یارمەتیم بدات، پۆرتوگال هەمیشە بژاردەی یەکەمی من بوو، بۆیە بڕیارمدا بۆ پۆرتوگال یاری بکەم."

 

ئەمە لە ساڵی 2001 روویدا، دوای 6 ساڵ، لە ماریتیمۆوە روویکردە پۆرتۆ لەوێشەوە ریال مەدرید، پێپێش یەکەم یاری خۆی لەگەڵ پورتوگال ئەنجامدا. نوێنەرایەتی وڵاتی بەخێوکراوی هەڵبژارد نەک بەرازیل، وڵاتی لەدایکبوونی.

 

 

ژیانی پێپێ، بەرگریکاری هەڵبژاردەی پۆرتوگال و یاریزانی پێشووی یانەی ریال مەدریدی ئیسپانی، پڕە لە زەحمەتی، نەهامەتی و دەردەسەری، کە ئەو کوڕە سەرەڕای هەموو بارودۆخە قورسەکان خۆی بەدەستەوە نەداوە تاوەکو بە ئامانجەکەی گەیشتووە و بووەتە یەکێک لە باشترین و ناسراوترین یاریزانانی وڵاتەکەی.

 

 

دایکی پێپێ ناوی رۆسلین دی لیما فێرێرایە، باوکیشی ناوی ئانێل ڤیتۆسا فێرێرایە، 3 خوشکی هەیە بە ناوەکانی کارلین فێرێرا، کاتیان فێرێرا و کیلیان فێرێرا، هاوژینەکەی (ئانا سۆفیا مۆرێرایە، 2 کچی هەیە بە ناوەکانی ئەنجلی و ئێمیلی).

 

هەموومان دەزانین کە پێپێ یەکێکە لە گەورەترین بەرگریکارەکانی مێژووی یانەی ریال مەدرید پێش ئەوەی بچێتە یانەی پۆرتۆ. ئەو خاوەنی چەندین نازناوی جیاوازە لە خولی ئیسپانیا، سێ نازناوی چامپیۆنزلیگ و دوو نازناوی جامی شای بەدەستهێناوە.

 

 

ناوی پێپێ، کێپلەر لاڤێران دی لیما فێرێرایە، لە 26ـی شوباتی 1983 لە بەرازیل لەدایکبووە. ئەو یاریزانی تۆپی پێیە، یەکەم منداڵی چوار منداڵی دایکی و باوکیەتی، کە هیچ برای نییە و 3 خوشکی هەیە. بۆیە دایک و باوکی و خوشکەکانیشی زۆر نازیان پێداوە.

 

 

پرسیار ئەوەیە کە چۆن ئەو یاریزانە ئەو ناوەی بەدەستهێناوە؟ ئانێل فێرێرای باوکی نەیدەویست ناوێکی ئاسایی بەرازیلی لە کوڕەکەی بنێت. بۆیە ئیلهامەکەی لە یۆهانس کێپلەر، ئەستێرەناسێکی ئەڵمانیا و چارڵز لویس ئەلفۆنس لاڤێرانی پزیشک وەرگرتووە. کە ناوێکی تێکەڵ لە ناوی ئەو دوو کەسایەتییە بۆ کوڕەکەی دروستکردووە.

 

پێپێ بە مانای "کوڕی مۆمیا" دێت. ئەو کوڕە زیاتر لە رۆسلینی دایکی نزیکبوو وەک لە خوشکەکانی، تەنانەت لە تەمەنی 17 ساڵیدا، لەگەڵ دایکیدا جێگایەکی هاوبەشیان هەبوو. بە منداڵی کاتێکی زۆری بە شانەکردنی قژی بەسەردەبرد. 

 

 

لە سەرەتای ژیانیدا، پێپێ کوڕێکی زۆر بێدەنگ بوو. کەسایەتی دایکی بەسەریدا زاڵبوو. بەڵام ناوە ناوە سروشتی ئەو کوڕە ئارامە گۆڕا بۆ کەسایەتییەکی تووڕەتر و دڕندەتر لەگەڵ گەورەبوونی یاریزانەکە.

 

باوکی پێپێ دەیویست کوڕەکەی زانا بێت؟ یان ئەستێرەناس، یان پزیشک. بەڵام کوڕە بچووکەکەی ئانێل هەمیشە خەونی ئەوەبوو ببێتە یاریزانی تۆپی پێ. ئەگەرچی ئەمە تاکە ئارەزووی ئەو نەبوو لە ژیاندا. 

 

پێپێی گەنج بیری لەوە کردەوە ببێتە شۆفێری تاکسی ئەگەر لە تۆپی پێ سەرکەوتوو نەبێت. کەواتە وەرزشوانەکە هەرگیز لەگەڵ ئانێلی باوکی رێکنەکەوتووە وەک ئەوەی هیوای بۆ دەخواست ببێتە زانا. بەڵام باوکە بەرازیلییەکە کاتێک توانای تۆپی پێی کوڕەکەی بینی، رێگەی لێنەگرت، بەڵام ئەوکاتیش خەونی بەوە دەبینی ببێتە یەکێک لە باشترین هێرشبەرەکان، کەچی ئەم بووە بەرگریکار.

 

 

ئانێل فێرێرا پیاوێکی ماندوونەناس بوو، لە شاری ماسییۆ لە ویلایەتی ئالاگۆاس، ماسیگر یان بازرگانی کشتوکاڵی بوو. بەڵام لە کۆتاییدا دەبینیت کە چۆن جەخت لەسەر پێویستی سەرکەوتنی کوڕەکەی دەکاتەوە.

 

لە کاتێکدا رۆسلین دی لیما فێرێرا بەرپرسی ماڵەکە بوو، دڵنیابوو لە پاکڕاگرتنی ماڵەکەی. دایکی پێپێ زۆر نزیک بوو لە چوار منداڵەکەی. هەرچەندە تاکە منداڵە نێرەکەی بۆ ئەوە بوو لەگەڵ باوکیدا بێت، بەڵام رۆسلین هەرگیز نەیهێشت لە چاوی خۆی دەربچێت.

 

خێزانی پێپێ هەژار نەبوون، بەڵام دەوڵەمەندیش نەبوون، ئەوان دەیانتوانی ژیانی خۆیان بەڕێوە ببەن. پارەی یەدەگیشیان هەبوو بۆ بەدیهێنانی خەونی تۆپی پێی کوڕەکەیان. ئەوان زۆر دەوڵەمەند نەبوون، هەر بۆیە یاریزانەکە پێویستی بە سەرکەوتن و باشترکردنی ژیانی هەبوو.

 

 

پێپێی یاریزانی ئێستای یانەی پۆرتۆ یەکێکە لە ناسراوترین بەرگریکارەکان. هەرچەندە زۆرجار لەنێو یاریگەدا شەڕانگێزانە دەردەکەوێت، بەڵام لە دەرەوەی یاریگەدا رۆحێکی باشی هەیە. لەگەڵ ئەوەشدا هێشتا هەندێک وردەکاری هەیە کە هێشتا پێویستە لەسەر ئەو بزانین.

 

 

پێپێ تاتۆی خێزانەکەی لەسەر قاچی داناوە. وێنەکە ئەو راستییە نیشان دەدات کە یاریزانەکە چۆن هاوژینەکەی و دوو منداڵەکەی خۆشدەوێت و سەرسامە پێیان. 

 

 

پێپێ دی لیما لەگەڵ خێزانەکەی لە بەرازیل گەورە بووە. زۆربەی دانیشتوانی ماسێیۆ مەسیحین. هەندێکیان سەر بە کاسۆلیکەکانن و هەندێکی دیکەیان سەر بە پرۆتستانتەکانن و ئەوانی دیکەش ئایینی جیاجیایان هەڵدەبژێرن.

 

بەڵام پێپێ هەمیشە ئاهەنگی جەژنی کریسمس دەگێڕێت، بۆیە دەکرا لە گەنجیدا ژیانی خۆی بۆ خزمەتکردنی خەڵکی. بەڵام دوای ئەوەی وەک بەرگریکارێک تواناکانی دەرکەوتن، تاکە ئامانجی بووە ئەوە کە تەنیا لە ژیانی وەرزشیدا بێت، لەگەڵ ئەوەشدا مەسیحیەتی پێوەدیارە.

 

 

ئەو بەرگریکارە لە ژیانی وەرزشیی خۆیدا زیاتر لە جارێک کارتی سووری بە روویدا بەرزکراوەتەوە، بەهۆی ئەوەی کە یاریزانێکی زۆر تووند و تیژە و بە تاکتیکە سەختەکانی لە هێڵی بەرگریدا ناسراوە. ئەو بەهۆی زۆری کارتە سوورەکانییەوەی زۆرجار بووەتە هۆکاری دۆڕانی تیپەکەی، لەگەڵ ئەوەشدا نەیتونایوە خۆی بگۆڕێت، چونکە زوو کۆنترۆلی خۆی لەدەستدەدات.

 

پێپێ 6 کارتی سووری لەسەر ئاستی یانە و هەڵبژاردە وەرگرتووە. جگە لەوەش زیاتر لە 100 کارتی زەردی هەیە، کە هەمیشە لە کاتی یاریکردن بۆ ریال مەدرید، پۆرتۆ و بێشکتاش کارتی بە روویدا بەرزدەکرایەوە.

 

پێپێ لە 26ـی شوباتی 1983 لە لاڤێران دی لیما فێرێرا لەدایکبووە، ئەو یاریزانە سێ خوشکی هەیە بە ناوەکانی کارلین فێرێرا، کاتیان فێرێرا و کیلیان فێرێرا.

پێپێ لە شاری ماسیۆی بەرازیل لەدایکبووە. هەروەها خاوەنی وڵاتینامەی بەرازیلی و پورتوگالییە. ئەو لە منداڵییەوە هەمیشە خەونی ئەوە بووە ببێتە ئەستێرەی تۆپی پێ. ماسێۆ یەکێکە لە گەورەترین شارەوانییەکانی شاری ئەلاگۆس. ناوی "ماسایۆ" بە واتای وشەی بەهار دێت. بەم شێوەیە شارەکە بە چەندین دەریاچە و دەریا و ئاوی بچووک دەورە دراوە.

 

 

بەڵام خەونی بوون بە یاریزانی تۆپی پێ کاتێک هاتە دی کە پەیوەندی بە یانەی بچووکی گرێمیۆ سپۆرتیڤۆ ناپۆلی کرد. لەو ماوەیەی کە راهێنەرەکە بەدوای بەهرەمەندە گەنجەکاندا دەگەڕا، بینی کە پێپێی گەنج چەندە بەتوانایە لە یاریگادا. بۆیە بردییە تیپی یەکەمی خۆی.

 

بەرگریکارەکە بچووکترینی گروپەکە بوو. بەڵام شتێکی هەبوو ئەوانەی دیکە نەیانبوو، ئەو یاریزانە بەرازیلییە حەزی لە دۆڕان نەبوو. باجەکە هەرچییەک بوو، تۆپەکەی لە قاچی بەرامبەرەکەی دەبرد، بەبێ ئەوەی گرنگی بەو زیانانە بدات کە لەوانەبوو بیگەیەنێت.

 

لە ساڵی 1999 دی لیما فێرێرا بەجێدەهێڵێت و روو لە شاری کۆرینتیانس ئەلاگوانۆ دەکات. یانەیەکی تۆپی پێی پیشەگەرانەی بەرازیلییە و بنکەکەی لە شاری ماسیۆی ویلایەتی ئەلاگۆاسە. نزیکەی دوو ساڵ یاری بۆ یانەکە کردووە. 

 

دوای ماوەیەک پێپێ سواری فڕۆکەکە بوو و بەرەو پورتوگال بەڕێکەوت بۆ ئەوەی پەیوەندی بە ماریتیمۆوە بکات. سەرەتا یاریزانە بەرازیلییەکە لەگەڵ تیپی دووەم بوو پێش ئەوەی بچێتە تیپی سەرەکی. ئەو لە ساڵی 2001 تاوەکو 2004 لەم یانەیە مایەوە.

 

لە ساڵی 2004 بەرگریکارە بەرازیلییەکە پەیوەندی بە یانەی پۆرتۆوە کرد و لەوێش سەرەتا وەک یاریزانی یەدەگ یارییکرد و دواتر بووە سەرەکی، تاوەکو لە 2007 پێپێ لەلایەن ریال مەدریدەوە گرێبەستی لەگەڵ کرا و بووە گرانترین بەرگریکاری ئەوکات، کە نزخەکەی 30 ملیۆن یۆرۆ بوو.

 

پێپێ لەو 10 ساڵەی کە لە مەدرید بوو زیاتر لە 200 یاری ئەنجامدا و وەک یەکێک لە باشترین بەرگریکارانی ئەو یانە گەورەیە ناوی خۆی لە مێژووی یانەی شاهانەدا تۆمارکرد.

 

کاتێک کلیبەر لاڤێران دی لیما فێرێرا مەدریدی بەجێهێشت، بە بڕی 9.5 ملیۆن یۆرۆ پەیوەندی بە یانەی بێشکتاشی تورکییەوە کرد. بەڵام تەنیا 2 ساڵ مایەوە و  لە 33 یارییدا 5 گۆڵی کرد. ئینجا گەڕایەوە بۆ یانەی پۆرتۆ و بەر لە چەند رۆژێک نوێکرایەوە تاوەکو هاوینی 2024.

 

 

هەرچەندە لە یاریگادا بوێر بێت و شێوازی بەرگریکردنەکەی هەمیشە شەڕانگێزانە بێت، بەڵام هێشتا خاڵی نەرمی هەیە. ئەو ژنەی دڵی کون کردووە کەسێکی دیکە نییە جگە لە ئانا سۆفیا مۆرێرا.

 

ئانا و کێپلەر کاتێک یەکدیان بینی کە یاریزانە بەرازیلییەکە لە ساڵی 2007 هێشتا یاری بۆ یانەی پۆرتۆ دەکرد. 

 

هاوژینەکەی پێپێ پزیشکی نەشتەرگەری مۆڵەتپێدراوە. وەرزشەکانی وەک تۆپی پێ و باسکەی خۆشدەوێت. دوو کچی جوانیان هەیە بە ناوەکانی ئەنجێلی سۆفیا و ئێمیلی مۆریرا. کە ئەنجێلی لە 27ـی ئابی 2012 لەدایکبووە، کچە دووەمەکەی ئێمیلی لە ساڵی 2015 هاتووەتە دونیا.

 

 

یاریزانە پورتوگالی - بەرازیلییەکە زۆر حەزی لە بەسەربردنی کات لەگەڵ خێزانەکەیدا هەیە کاتێک لە وەرزش دوورە. هەرچەندە ئەو لە یاریگەدا توند و تیژە، بەڵام پێپێ باوکێکی خۆشەویستە و هاوژینێکی گوێڕایەڵە. بۆیە هەمیشە کاتەکانی لەگەڵ ئانای هاوژینی و دوو کچەکەی بەسەردەبات.

 

جگە لەوەش یاریزانی یانەی پۆرتۆ هەمیشە لەگەڵ هاوڕێکانی لە پەیوەندییەکی باشدایە. بەم شێوەیە لەگەڵ هەڤاڵەکانیدا کات بەسەردەبات کاتێک ئەرکی باوکایەتی جێبەجێ ناکات. چێژ لە چوونە دەرەوە و خواردنەوە لە باڕ یان چێشتخانەی وەردەگرێت. 

 

براوەی یۆرۆی 2016 لەگەڵ هەڵبژاردەی پۆرتوگال، ئەوروپا سێ خوشکی هەیە بە ناوەکانی کارلین و کاتیان و کیلیان. ئەوان خوشکە گەورەکانی پێپێن، پشتگیرییەکی زۆر لە برا بچووکەکەیان دەکەن.

 

بەو پێیەی بەرگریکارەکە سێ خوشکی هەیە، برا بچووکەکەیان چەندین کوڕەزا و خوشکەزای دەبێت. بەڵام نازانین هاوسەرگیریان کردووە و منداڵیان بووە یان نا، بەو پێیەی هیچ فیلمێکی دیکۆمێنتاری لەسەر منداڵەکانی کارلین و کاتیان و کیلیان نییە، بۆیە ناوەکانیشیان نادیارن.