زەمانەتی نێودەوڵەتیمان دەوێ

18-07-2014
عەبدولڕەحمان سدیق
A+ A-

ئێمە لەگەڵ ئەم عێراقە و دەسەڵاتدارانیدا تووشی قەیرانێک بووین. قەیرانێک کە رەگێکی مێژوویی و رەهەندێکی جوگرافیی هەیە. مێژوو بە تێپەڕبوونی کات، جوگرافیای گۆڕیوە بە ئاراستەیەکی پێچەوانە و جوگرافیای ئێستاش راستییەکانی مێژووی جارانی سڕیوەتەوە.

سروشتی نەیارەکانیشمان لەم قەیرانەدا، دەسەڵاتی بەغدایە، وردتریش ئێستا مالیکییە. مالیکی چی دەکات؟
گۆڤاری فۆرێین پۆڵیسی پار نووسیبووی :
(مالیکی کەسێکە حوکمی عێراق ناکات، بەڵکو ئیدارەی دەکات.
ئامرازەکانی مالیکی هی خۆی نین ، بەڵکو دەیانخوازێت و بەکاریان دەهێنێت.
مالیکی ئیدارەی ململانێکان دەکات، هەوڵی چارەسەرکردنیان نادات.
مالیکی تائیفییەت وەکوئامراز بەکاردەهێنێت، نەک بڕوای پێی هەبێت.
مالیکی پراگماتیکە، کەمتر مەبدەئییە).

لێرەوە ئەمڕۆ دەردەکەوێت کە مالیکی ئەوەندەی (بەڕێوەبەر)ە، ئەوەندە (حاکم) نییە. ئەو سیناریۆیەکی بۆ کێشراوە و کار لەسەر ئەنجامدانی دەکات.

بۆیە ئێستا لە کۆی ئەو سێ سیناریۆیە، مالیکی لەگەڵ یەکەمیاندایە:

 یەکەم: هەوڵدان بۆ گێڕانەوەی بارودۆخەکە بۆ پێش (10)ی حوزەیران، بە بەکارهێنانی هێزو چەک ، ئەمەش رووسیا و ئێران و مالیکی لەگەڵیدان.

دووەم: بەشداریپێکردنی هەمووان و جێبەجێکردنی فیدراڵی و گۆڕینی نەخشەی ناوخۆ بۆ رێگرتن لە گۆڕینی نەخشەی عێراق، ئەمەش ئەمریکا و سعودیە و تورکیای لەگەڵدایە.

سێیەم: دابەشکردنی عێراق، ئەمەش داوای ئێمەیە و پشتگیریی زارەکیی چەند دەوڵەتێکیشە.

بۆیە پرسیارەکە ئێستا ئەمەیە: ئەی ئێمە لەبەرامبەر ئەم سیناریۆیانە چی بکەین؟

ئێمە (2) رێگەی سەرەکیمان لەپێشە:

یەکەم: ریفراندۆم بۆ سەربەخۆیی رابگەیەنین، ئەگەر بەرگەی فشارەکان بگرین و بزانین بارودۆخ لەبارە لەڕووی نێودەوڵەتییەوە، ئەوسا بۆ ئەم هەنگاوە پێویستە هەموو حیزبە کوردستانییەکان دیدگا و گوتارو رەفتار و سەنگەری سیاسییان لە ناوخۆی کوردستاندا یەکبخەن، بۆئەوەی بەغدا کەرتمان نەکات.

 دووەم: ئەگەر زانیمان فشارەکان جددین، کاریگەرن، ئەزموونەکەمان بەرەو دواوە دەبەن، ئەوسا رێگەی (2) بە (1) بەکار دەهێنین ، واتە ئێمە 2 هەنگاو چووینەتەپێش ، بەڵام 1 هەنگاو دێینە دواوە، بۆ ئەمەش (دوو) رێگەی دیکەمان لەپێشە:
رێگەی یەکەم:  یان بەشداریکردنی کاراتر  لە حکومەتی ئایندەی عێراقدا، بەڵام بە مەرجی :
یەکەم: ئەو لایەنەی فشارمان دەخاتە سەر بۆ بەشداربوون لە حکومەتێکی نوێی عێراقیدا، پێویستە زەمانەتێکی کات بۆ دیاریکراومان بداتێ، بۆئەوەی بەردەوام لە گێژاوی ئەم دەوڵەتە فاشیلەی عێراقدا نەخولێینەوە، هەتا هەتایە.
دووەم: لادانی مالیکی و دانانی کەسێکی دیکە.

سێیەم: مانەوەی هێزی پێشمەرگە لە هەموو ناوچە کوردستانییە ئازادکراوەکان.
چوارەم: زیادکردنی بودجەمان بەپێی واقیعە نوێیەکە بۆ %25 – 30.
پێنجەم: ئیدارەی ئەو ناوچە کوردستانییە ئازادکراوانەمان لەدەست بێت.
شەشەم: نەوتی ئەو ناوچانە بە بۆڕیی نەوتی هەرێمی کوردستانەوە ببەسترێتەوە و ئازادیی دەرهێنان و ناردنەدەرەوەی نەوتمان بەیاسایی بکرێت.
حەوتەم: قۆناخی دووەم و سێیەمی ماددەی 140 جێبەجێ بکرێت، چونکە نەتەوەیەکگرتووەکان کاتی خۆی رازی بوو لەسەر درێژکردنەوەی ماوەی جێبەجێکردنەکەی بۆ ماوەی 6 مانگ دوای بەروارەکەی نێو دەستوور. ئەمەش ئاماژەیەکی یاساییە کە ئەو ماددە دەستوورییە لە جێبەجێکردندا  لە 31/12/2007 کۆتایینەهاتووە.

رێگەی دووەم:  یان بەشدارینەکردن لە حکومەتی عێراق و هەوڵدان بۆ دەرخستنی زیاتری فەشەلی ئەم عێراقە دەستکردە و قەناعەتهێنان بە دوور و نزیک، کە عێراق ئەو دەوڵەتەیە پێکهاتەکانی بە نیشتمانی خۆیانی نازانن.

کۆمێنتەکان

وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه‌

کۆمێنتێک دابنێ

داواکراوە
داواکراوە