سەرژمێری گشتیی عێراق و كاریگەری لەسەر ناوچە دابڕێنراوەكان
سەرژمێری گشتیی عێراق و كاریگەری لەسەر ناوچە دابڕێنراوەكان
"لەگەڵ سەرژمێریكدا نیم، كەركووك و خانەقین و شنگال تەسلیمی قەدەر بكات"
كورتەیەك لە بەرنامەكە
بەرپرسانی كورد مەترسی ئەوەیان هەیە سەرژمێری گشتی لە عێراق كە لە سەرەتای مانگی نۆی ئەمساڵەوە هەنگاوەكانی دەستیان پێكردوە بریار لە 20-11 ئەنجامبدرێت، ببێتە هۆكارێكی دیكە بۆ دابڕاندنی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان لە كوردستان بەتایبەت ئەگەر ئەو 110هەزار خێزانە عەرەبەی لە دوای رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەر هێنراونەتە سنووری كەركووك وەكو كەركووكی ناویان لەو ناوچانە تۆمار بكرێت ئەوە مژاری ئەم جارەی بەرنامەی لەگەڵ رەنج بوو، جگەلە عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق سەرجەم ئامادەبوانی بەرنامەكە ئەوە مەترسییەیان هەبوو كە سەرژمێریەكە بۆ مەبەستی سیاسی بەكاربێت هەرچەند عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق جەختی لەوە دەكردەوە كە سەرژمێریەكە تەنیان بۆ بواری گەشەپێدان سوودی لێوەردەگیرێ نەك سڕینەوەی ناسنامەی گەلێك.
فەهمی بورهان، سەرۆكی دەستەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان وەك میوانێكی دیكەی بەرنامەكە جەختی لەوە كردەوە كە لەگەڵ سەرژمێریكدا نییە كە خاكی كەركووك و خانەقین شنگال تەسلیمی قەدەر بكات.
یوسف قاسم، كە گەنجێكی كەركووكییە و قوتابی زانكۆی سەڵاحەدینە لە كۆلێژی زانستە سیاسییەكان لەبەرنامەكەدا ئەوەی خستەڕوو بە هێندەی برینی رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەر مەترسی ئەوەی هەیە سەرژمێریەكەش ببێتە برینێكی دیكەی سارێژنەبووی كەركووكییەكان ئەو گوتی "هێشتا برینی 16ئۆكتۆبەر سارێژ نەبووە، خەریكە برینێكی دیكە لە جەستەی شارەكەمدا". ئەو گەنجە كەركووكییە جەختی لەوە كردەوە سەرژمێریەكە بەرگێگی یاساییە كراوەتە بەری تەعریب ئەو گوتیشی "شوانی حەویجەیی هەیە هێنراوەتە كەركووك بە ملیۆن زەویان پێداوە، بڕوا بكە نازانێ ملیۆنێك چەند سفری هەیە، 168هەزار عەرەبی هاوردە هاتۆتە كەركووك ئەگەر ئەوانە بەشداری سەرژمێری بكەن ئەوە خۆی لە خۆیدا بە یاسایی كردنی تەعریبە".
"لەگەڵ سەرژمێریكدا نیم، كەركووك و خانەقین و شنگال تەسلیمی قەدەر بكات"
كورتەیەك لە بەرنامەكە
بەرپرسانی كورد مەترسی ئەوەیان هەیە سەرژمێری گشتی لە عێراق كە لە سەرەتای مانگی نۆی ئەمساڵەوە هەنگاوەكانی دەستیان پێكردوە بریار لە 20-11 ئەنجامبدرێت، ببێتە هۆكارێكی دیكە بۆ دابڕاندنی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان لە كوردستان بەتایبەت ئەگەر ئەو 110هەزار خێزانە عەرەبەی لە دوای رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەر هێنراونەتە سنووری كەركووك وەكو كەركووكی ناویان لەو ناوچانە تۆمار بكرێت ئەوە مژاری ئەم جارەی بەرنامەی لەگەڵ رەنج بوو، جگەلە عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق سەرجەم ئامادەبوانی بەرنامەكە ئەوە مەترسییەیان هەبوو كە سەرژمێریەكە بۆ مەبەستی سیاسی بەكاربێت هەرچەند عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق جەختی لەوە دەكردەوە كە سەرژمێریەكە تەنیان بۆ بواری گەشەپێدان سوودی لێوەردەگیرێ نەك سڕینەوەی ناسنامەی گەلێك.
فەهمی بورهان، سەرۆكی دەستەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان وەك میوانێكی دیكەی بەرنامەكە جەختی لەوە كردەوە كە لەگەڵ سەرژمێریكدا نییە كە خاكی كەركووك و خانەقین شنگال تەسلیمی قەدەر بكات.
یوسف قاسم، كە گەنجێكی كەركووكییە و قوتابی زانكۆی سەڵاحەدینە لە كۆلێژی زانستە سیاسییەكان لەبەرنامەكەدا ئەوەی خستەڕوو بە هێندەی برینی رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەر مەترسی ئەوەی هەیە سەرژمێریەكەش ببێتە برینێكی دیكەی سارێژنەبووی كەركووكییەكان ئەو گوتی "هێشتا برینی 16ئۆكتۆبەر سارێژ نەبووە، خەریكە برینێكی دیكە لە جەستەی شارەكەمدا". ئەو گەنجە كەركووكییە جەختی لەوە كردەوە سەرژمێریەكە بەرگێگی یاساییە كراوەتە بەری تەعریب ئەو گوتیشی "شوانی حەویجەیی هەیە هێنراوەتە كەركووك بە ملیۆن زەویان پێداوە، بڕوا بكە نازانێ ملیۆنێك چەند سفری هەیە، 168هەزار عەرەبی هاوردە هاتۆتە كەركووك ئەگەر ئەوانە بەشداری سەرژمێری بكەن ئەوە خۆی لە خۆیدا بە یاسایی كردنی تەعریبە".
رێژە عەرەب لە كەركووك 21% وە گەیەنراوەتە 72%
بەگوتەی شوان جەبار، یاریدەدەری سەرۆكی ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری گشتیی دانیشتوان لە هەرێمی كوردستان یەكەم سەرژمێری لە عێراق مێژووەكەی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی 1927، دواین سەرژمێریش كە كورد بەشداری تێدا كردوە سەرژمێری ساڵی 1987بووە، بەبێ كوردیش لە ساڵی 1997 سەرژمێریەكی دیكە كراوە، بەڵام لەرووی نێودەوڵەتییەوە دانپێدانراو نەبووە، لەلای شوان جەبار و زۆربەی شارەزایانی بواری ئامار سەرژمێری ساڵی 1957 یەكێكە لە سەرژمێرییە باشەكان لە مێژووی عێراقدا چونكە زانیارییەكان بە وردی وەرگیراوە. كوردیش لەو سەرژمێریەدا رێژەیەكی باشی بەدەستهێناوە كە 48% بووە، بەڵام لە سەرژمێری ساڵی 1997 رێژەی كورد بۆ 21% دابەزیوە پێشتر رێژەی توركمان 21% بووە دواتر بووەتە 6%، بەڵام رێژەی عەرەب لە21% لە 1997دا گەیشتۆتە 72%. ئێ دیارە زیاد كراوە
یاریدەدەری سەرۆكی ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری گشتیی دانیشتوان لە هەرێمی كوردستان باسی لەوەش كرد لەو 110هەزار خێزانەی لە دوای رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەرەوە هێنراونەتە كەركووك نزیكەی 600 هەزار كەس دەكات ئەوەشی بە ژمارەیەكی زۆر گەورە پێناسەكرد‌و گوتیشی "لە پڕۆسەی سەرژمێریدا لە كەركووك 60% بۆ 70% كارەكان تەواو بووە، بەڵام ئەوەی بۆ ئێمە جێگای نیگەرانییە ئەوەیە عەرەبە هاواردەكان نوسراون، بەڵام ئاوارە كوردەكان نەنوسراون".
بەگوتەی شوان جەبار، یاریدەدەری سەرۆكی ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری گشتیی دانیشتوان لە هەرێمی كوردستان یەكەم سەرژمێری لە عێراق مێژووەكەی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی 1927، دواین سەرژمێریش كە كورد بەشداری تێدا كردوە سەرژمێری ساڵی 1987بووە، بەبێ كوردیش لە ساڵی 1997 سەرژمێریەكی دیكە كراوە، بەڵام لەرووی نێودەوڵەتییەوە دانپێدانراو نەبووە، لەلای شوان جەبار و زۆربەی شارەزایانی بواری ئامار سەرژمێری ساڵی 1957 یەكێكە لە سەرژمێرییە باشەكان لە مێژووی عێراقدا چونكە زانیارییەكان بە وردی وەرگیراوە. كوردیش لەو سەرژمێریەدا رێژەیەكی باشی بەدەستهێناوە كە 48% بووە، بەڵام لە سەرژمێری ساڵی 1997 رێژەی كورد بۆ 21% دابەزیوە پێشتر رێژەی توركمان 21% بووە دواتر بووەتە 6%، بەڵام رێژەی عەرەب لە21% لە 1997دا گەیشتۆتە 72%. ئێ دیارە زیاد كراوە
یاریدەدەری سەرۆكی ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری گشتیی دانیشتوان لە هەرێمی كوردستان باسی لەوەش كرد لەو 110هەزار خێزانەی لە دوای رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەرەوە هێنراونەتە كەركووك نزیكەی 600 هەزار كەس دەكات ئەوەشی بە ژمارەیەكی زۆر گەورە پێناسەكرد‌و گوتیشی "لە پڕۆسەی سەرژمێریدا لە كەركووك 60% بۆ 70% كارەكان تەواو بووە، بەڵام ئەوەی بۆ ئێمە جێگای نیگەرانییە ئەوەیە عەرەبە هاواردەكان نوسراون، بەڵام ئاوارە كوردەكان نەنوسراون".
داوای تۆماری 1957 كراوە
شوان جەبار، باس لەوەش دەكات لەلایەن حكومەتی عێراقی چەندیجار دڵنیایی ئەوەیان پێدراوە كە سەرژمێرییەكە بۆ مەبەستی سیاسی بەكارناهێنن و جەخت لەوەش كردەوە كە هەرگیز ئەوان ناچنە ژێر باری سەرژمێرییەك كە زیانی بۆ ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان هەبێت، یاریدەدەری سەرۆكی ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری گشتیی دانیشتوان لە هەرێمی كوردستان هێمای بەوەش كرد بۆ كارەكانی سەرژمێرەكە لەگەڵ وەزارەتەكانی ناوخۆ و بازرگانی و پلاندانانی حكومەتی عێراقی بەردەوام لەسەر هێڵن، بەڵام هەست بەوە دەكەن بۆ داواكارییەكانیان وەك پێویست بە دەنگیانەوە نایەن و گوتی "داوامان كردوە لە كەركووك تۆماری 1957 بكرێتە بنەما، بەڵام هەست دەكەین دەستی بە دەستیمان پێدەكەن، جگەلەوە دەبوو ژمێرەرانی كورد‌و عەرەب‌و توركمان پێكەوە كاری سەرژمێرییەكان بكەن، بەڵام ئەوەش بەو جۆرە نەبووە، هاوكات داوای ئەوەشمان كردوە تەواوی زانیارییەكانی سەرژمێرییەكە راستەوخۆ بۆ حكومەتی هەرێمی كوردستانیش بێت، بەڵام هێشتا دیار نییە ئەوەش دەكەن یان نا".
شوان جەبار، باس لەوەش دەكات لەلایەن حكومەتی عێراقی چەندیجار دڵنیایی ئەوەیان پێدراوە كە سەرژمێرییەكە بۆ مەبەستی سیاسی بەكارناهێنن و جەخت لەوەش كردەوە كە هەرگیز ئەوان ناچنە ژێر باری سەرژمێرییەك كە زیانی بۆ ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان هەبێت، یاریدەدەری سەرۆكی ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری گشتیی دانیشتوان لە هەرێمی كوردستان هێمای بەوەش كرد بۆ كارەكانی سەرژمێرەكە لەگەڵ وەزارەتەكانی ناوخۆ و بازرگانی و پلاندانانی حكومەتی عێراقی بەردەوام لەسەر هێڵن، بەڵام هەست بەوە دەكەن بۆ داواكارییەكانیان وەك پێویست بە دەنگیانەوە نایەن و گوتی "داوامان كردوە لە كەركووك تۆماری 1957 بكرێتە بنەما، بەڵام هەست دەكەین دەستی بە دەستیمان پێدەكەن، جگەلەوە دەبوو ژمێرەرانی كورد‌و عەرەب‌و توركمان پێكەوە كاری سەرژمێرییەكان بكەن، بەڵام ئەوەش بەو جۆرە نەبووە، هاوكات داوای ئەوەشمان كردوە تەواوی زانیارییەكانی سەرژمێرییەكە راستەوخۆ بۆ حكومەتی هەرێمی كوردستانیش بێت، بەڵام هێشتا دیار نییە ئەوەش دەكەن یان نا".
ئەگەر داواكانمان جێبەجێ نەكەن ئەگەری بایكۆت هەیە
هەر لەبەشێكی دیكەی بەرنامەكەدا شوان جەبار ئەوەشی روونكردەوە كە ئەوان رازی بوون بە لابردنی بڕگەی نەتەوە، چونكە لەدوای رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەرەوە كوردێكی زۆری كەركووك ئاوارە بوو، هەرچەندە لە فۆڕمەمەكەدا بڕگەی هۆكارەكانی ئاوارەبوون و كۆچكردن هەیە 15 هۆكار دیاری كراوە. شوان جەبار جەخت لەوە دەكاتەوە كە ئەوان لەگەڵ سەرژمێرین، بەڵام بە مەرجی جێبەجی كردنی داواكارییەكانیان هەر لەسەر جێبەجێ كردنی داواكارییەكانیان لە مانگی حەوت دا بۆ ماوەی یەك مانگ كارەكانی سەرژێریان سەڕكردوە سەرباری ئەوەش دەستی بەدەستیكردن پێیان هەر بەردەوامە، شوان جەبار پێشنیازی ئەوەش دەكات ئەگەر لە كەركووك و ناوچە كێشەلەسەرەكان لەسەر سەرژمێری لەگەڵ حكومەتی عێراق نەگەیشتنە ئەنجام، ئەوا پێشنیازێكی ئەوەش هەیە سەرژمیبَری لەو ناوچانە دوابخرێت. لە كۆتایی قسەكانی ئەو بەرپرسە كوردەی بواری سەرژمێری گوتیشی "ئەگەر لەسەرژمێریەكەدا داواكارییەكانمان بەهەند وەرنەگیرێ ئەوا تاوەكو ئاستی بایكۆتیش دەڕۆین".
هەر لەبەشێكی دیكەی بەرنامەكەدا شوان جەبار ئەوەشی روونكردەوە كە ئەوان رازی بوون بە لابردنی بڕگەی نەتەوە، چونكە لەدوای رووداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەرەوە كوردێكی زۆری كەركووك ئاوارە بوو، هەرچەندە لە فۆڕمەمەكەدا بڕگەی هۆكارەكانی ئاوارەبوون و كۆچكردن هەیە 15 هۆكار دیاری كراوە. شوان جەبار جەخت لەوە دەكاتەوە كە ئەوان لەگەڵ سەرژمێرین، بەڵام بە مەرجی جێبەجی كردنی داواكارییەكانیان هەر لەسەر جێبەجێ كردنی داواكارییەكانیان لە مانگی حەوت دا بۆ ماوەی یەك مانگ كارەكانی سەرژێریان سەڕكردوە سەرباری ئەوەش دەستی بەدەستیكردن پێیان هەر بەردەوامە، شوان جەبار پێشنیازی ئەوەش دەكات ئەگەر لە كەركووك و ناوچە كێشەلەسەرەكان لەسەر سەرژمێری لەگەڵ حكومەتی عێراق نەگەیشتنە ئەنجام، ئەوا پێشنیازێكی ئەوەش هەیە سەرژمیبَری لەو ناوچانە دوابخرێت. لە كۆتایی قسەكانی ئەو بەرپرسە كوردەی بواری سەرژمێری گوتیشی "ئەگەر لەسەرژمێریەكەدا داواكارییەكانمان بەهەند وەرنەگیرێ ئەوا تاوەكو ئاستی بایكۆتیش دەڕۆین".
"30ساڵە چاوەڕێی سەرژمێرین"
عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق وەك میوانێكی دیكەی بەرنامەكە جەختی لەوە كردەوە ئەوان وەك وەزارەتی پلاندان 30ساڵە چاوەڕێی ئەنجامدانی پڕۆسەی سەرژمێری بوون تاوەكو دواجار بە راوێژ و هاوبەشیكردنی بەرپرسانی پەیوەندار لە حكومەتی هەرێمی كوردستان لە 2023دا بڕیاری سەرژمێری كردن دەرچووە. سەبارەت بە پێشنەخستنی جێبەجێ كردنی ماددەی 140دەستووری عێراق ئەو بەرپرسەی عێراق ئەوەی خستەڕوو ماددەی 140دەستوور و سەرژمێری دوو شتی جیاوازن
هینداوی ئەوەش دەخاتەڕوو لە 2010دا هەوڵی سەرژمێریان داوە، بەڵام سەركەوتوو نەبوون لەبارە سەرژمێریەكەی ئەمساڵیش دەڵێت "ئەم سەرژمێرییە مرۆڤ دەكاتە ئامانج نەك پرسی سیاسی، دەمانەوێ دۆخی مرۆڤ بزانین تەنیا بۆ گەشەكردنە نەك هیچ مەبەستێكی سیاسی".
بەبڕوای عەبدولزەهرە هینداوی لە رابردووی عێراقدا نەك كورد، بەڵكو عەرەب و توركمانیش تووشی زیانی گەورەبوون و گوتی "ئێمە سیاسەتەكانی حكومەتی پێشوو لە ئەستۆ ناگرین". لەبارەی لابردنی بڕگەی نەتەوەش لەسەرژمێریەكەدا هینداوی ئەوەی خستەڕوو ئەو كارە بەسازانی لاینەكان كراوە و گوتیشی "ئەگەر باسی سیاسی بكەین ئەوا سەرژمێری لە عێراقدا هەر ناكرێت، لابردنی بڕگەی نەتەوەش 5% سەرژمێریەكەت ناتەواو دەبێت، بەڵام 95% ئیشەكەت دەكەیت بۆیە كردنی باشترە".
عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق وەك میوانێكی دیكەی بەرنامەكە جەختی لەوە كردەوە ئەوان وەك وەزارەتی پلاندان 30ساڵە چاوەڕێی ئەنجامدانی پڕۆسەی سەرژمێری بوون تاوەكو دواجار بە راوێژ و هاوبەشیكردنی بەرپرسانی پەیوەندار لە حكومەتی هەرێمی كوردستان لە 2023دا بڕیاری سەرژمێری كردن دەرچووە. سەبارەت بە پێشنەخستنی جێبەجێ كردنی ماددەی 140دەستووری عێراق ئەو بەرپرسەی عێراق ئەوەی خستەڕوو ماددەی 140دەستوور و سەرژمێری دوو شتی جیاوازن
هینداوی ئەوەش دەخاتەڕوو لە 2010دا هەوڵی سەرژمێریان داوە، بەڵام سەركەوتوو نەبوون لەبارە سەرژمێریەكەی ئەمساڵیش دەڵێت "ئەم سەرژمێرییە مرۆڤ دەكاتە ئامانج نەك پرسی سیاسی، دەمانەوێ دۆخی مرۆڤ بزانین تەنیا بۆ گەشەكردنە نەك هیچ مەبەستێكی سیاسی".
بەبڕوای عەبدولزەهرە هینداوی لە رابردووی عێراقدا نەك كورد، بەڵكو عەرەب و توركمانیش تووشی زیانی گەورەبوون و گوتی "ئێمە سیاسەتەكانی حكومەتی پێشوو لە ئەستۆ ناگرین". لەبارەی لابردنی بڕگەی نەتەوەش لەسەرژمێریەكەدا هینداوی ئەوەی خستەڕوو ئەو كارە بەسازانی لاینەكان كراوە و گوتیشی "ئەگەر باسی سیاسی بكەین ئەوا سەرژمێری لە عێراقدا هەر ناكرێت، لابردنی بڕگەی نەتەوەش 5% سەرژمێریەكەت ناتەواو دەبێت، بەڵام 95% ئیشەكەت دەكەیت بۆیە كردنی باشترە".
گەڕانەوە بۆ تۆمار و سەرژمێری 1957
گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق بە دواقعی نازانێ، سەرژمێری ساڵی 1957 بیكرێتە بنەمای كارەكانی ئێستا دەڵێت "زیاتر لە 60ساڵ بەسەر ئەو مێژووەدا تێپەڕیوە ئەو كاتەی ژمارەی دانیشتوانی عێراق 10ملیۆن كەس بووە ئێستا 44ملیۆنە، جگەلەوە ئەگەر كەسێك لە كەركووك یان لە هەر شوێنێك ئاوارە بوو بێت هۆكاری ئاوارەبوونەكەی دەنوسرێ".
عەبدولزەهرە هینداوی لەگەڵ ئەوەش نییە بە كەركووك و ناوچەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان بڵێ ناوچە جێناكۆكەكان ئەو دەڵێت "ئەوانە ناوچە پێكەوەژیاوەكانن نەك ناوچە جێناكۆكەكان". سەبارەت بە دروستكردنی سەنتەرێكی داتاو زانیاری لەسەرژمێریەكەدا لەگەڵ هەرێمی كوردستان بەرپرسەكەی حكومەتی عێراق ئەوەی خستەڕوو دروستكردنی ئەو سەنتەرەیان رەتنەكردووەتەوە و گوتی "بۆ پرسی سەرژمێری بەراستی دەمانەوێ بگەینە چارەسەرێكی هاوبەش، ئەوەی رێككەوتنمان لەسەر كردوە جێبەجێ دەكەین، ئەوەی لە كەركووكیش بۆ سەرژمێرەكە تاوەكوئێستا كراوە بە ئامادەبوونی نوێنەری نەتەوەیەكگرتووەكان كراوە".
عەبدولزەهرە هینداوی جەخت لەسەر پێویستی بوونی بەشداری كورد دەكات لەسەرژمێری، چونكە لە سەرژمێری ساڵی 1997، لەبەر ئەوەی كورد بەشدار نەبووە لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی سەرژمێرەیەكە دانپێدانراو نەبووە.
ئەو گوتیشی "ئێستاش ئەگەر كورد بەشدار نەكات كەم‌وكوڕی دەبێت رەنگە دانی پێدا نەنرێت". ئەو بەرپرسی عێراق وەهاشی نابینێ كە كەركووك لەرووی خزمەتگوزارییەوە پشتگوێ خرابێت ئەو دەڵێت "لە رووی پەرەپێدان و بنیاتنانەوە كەركووك باشتر لە پارێزگاكانی ناوەراست و باشوور".
گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق بە دواقعی نازانێ، سەرژمێری ساڵی 1957 بیكرێتە بنەمای كارەكانی ئێستا دەڵێت "زیاتر لە 60ساڵ بەسەر ئەو مێژووەدا تێپەڕیوە ئەو كاتەی ژمارەی دانیشتوانی عێراق 10ملیۆن كەس بووە ئێستا 44ملیۆنە، جگەلەوە ئەگەر كەسێك لە كەركووك یان لە هەر شوێنێك ئاوارە بوو بێت هۆكاری ئاوارەبوونەكەی دەنوسرێ".
عەبدولزەهرە هینداوی لەگەڵ ئەوەش نییە بە كەركووك و ناوچەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان بڵێ ناوچە جێناكۆكەكان ئەو دەڵێت "ئەوانە ناوچە پێكەوەژیاوەكانن نەك ناوچە جێناكۆكەكان". سەبارەت بە دروستكردنی سەنتەرێكی داتاو زانیاری لەسەرژمێریەكەدا لەگەڵ هەرێمی كوردستان بەرپرسەكەی حكومەتی عێراق ئەوەی خستەڕوو دروستكردنی ئەو سەنتەرەیان رەتنەكردووەتەوە و گوتی "بۆ پرسی سەرژمێری بەراستی دەمانەوێ بگەینە چارەسەرێكی هاوبەش، ئەوەی رێككەوتنمان لەسەر كردوە جێبەجێ دەكەین، ئەوەی لە كەركووكیش بۆ سەرژمێرەكە تاوەكوئێستا كراوە بە ئامادەبوونی نوێنەری نەتەوەیەكگرتووەكان كراوە".
عەبدولزەهرە هینداوی جەخت لەسەر پێویستی بوونی بەشداری كورد دەكات لەسەرژمێری، چونكە لە سەرژمێری ساڵی 1997، لەبەر ئەوەی كورد بەشدار نەبووە لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی سەرژمێرەیەكە دانپێدانراو نەبووە.
ئەو گوتیشی "ئێستاش ئەگەر كورد بەشدار نەكات كەم‌وكوڕی دەبێت رەنگە دانی پێدا نەنرێت". ئەو بەرپرسی عێراق وەهاشی نابینێ كە كەركووك لەرووی خزمەتگوزارییەوە پشتگوێ خرابێت ئەو دەڵێت "لە رووی پەرەپێدان و بنیاتنانەوە كەركووك باشتر لە پارێزگاكانی ناوەراست و باشوور".
لە 23ساڵدا زیاتر لە 270هەزار عەرەب هێنراونەتە كەركووك
ستار پاشا، كەسایەتی كەركووك و شارەزای بواری ئامار میوانێكی دیكەی بەرنامەكە بوو بەپێی زانیارییەكانی ئەو كەسایەتیەی كەركووك لە ساڵی 1980وە تاوەكو رووخانی دەسەڵاتی سەدام لەماوەی ئەو 23ساڵەدا 270هەزار‌و 750 عەرەبی هاوردە هێنراوەتە كەركووك. ستار پاشا جەخت لەوە دەكاتەوە ئەو سەرژمێریانەی بەمێژووی دەوڵەتی عێراق كراون هەموویان مەبەستی سیاسیان هەبووە و گوتی "لەسەرژمێری 1921، ویلایەتی موسڵ كە 799هەزار‌و 90كەس بووە 11 .65% كوردبووە، تەنانەت لە سەرمژێری 1957 كە كورد رێژەكەی باشە ئەوانەی سەرژمێریەكەیان كردوە كورد نەبوون بە بەڵگەی ئەوە ناوی گوندەكانیان بە كوردییەكی تەواو نەنوسیوە".
ئەو كەسایەتیەی كەركووك داوا دەكات بۆ ئەم سەرژمێرییە بڕگەی نەوتەوە و ئاین زیاد بكرێتەوە "ئەگەر ئەوە زیاد بكرێتەوە وەك كورد هیچ كێشەیەكمان نابێت".
پاشا بەپێویستی دەزانێ بۆ ئەم قۆناخەی سەرژمێری، ئەگەر لە خێمەشدا نیشتەجێ ببێت پێویستە خێزانە كوردەكان بگەڕێنەوە كەركووك خۆیان تۆرمار بكەن ئەو گوتیشی "لە چوارچێوەی ماددەی 140 كاتی خۆی عەرەبە هاوردەكان بۆ گەڕانەوەیان هەر خێزانێك 20ملیۆن دینار قەرەبووی وەردەگرت، بەڵام خێزانە كوردەكان 10ملیۆن دیناریان وەردەگرت، ئەوەی جێگای سەرنجە 18هەزار خێزانی عەرەب كە نزیكەی 100هەزار كەسێك دەكات لەگەڵ ئەوەی قەرەبوویان وەرگرتووە دووبارە گەڕاونەتەوە كەركووك".
ستار پاشا، كەسایەتی كەركووك و شارەزای بواری ئامار میوانێكی دیكەی بەرنامەكە بوو بەپێی زانیارییەكانی ئەو كەسایەتیەی كەركووك لە ساڵی 1980وە تاوەكو رووخانی دەسەڵاتی سەدام لەماوەی ئەو 23ساڵەدا 270هەزار‌و 750 عەرەبی هاوردە هێنراوەتە كەركووك. ستار پاشا جەخت لەوە دەكاتەوە ئەو سەرژمێریانەی بەمێژووی دەوڵەتی عێراق كراون هەموویان مەبەستی سیاسیان هەبووە و گوتی "لەسەرژمێری 1921، ویلایەتی موسڵ كە 799هەزار‌و 90كەس بووە 11 .65% كوردبووە، تەنانەت لە سەرمژێری 1957 كە كورد رێژەكەی باشە ئەوانەی سەرژمێریەكەیان كردوە كورد نەبوون بە بەڵگەی ئەوە ناوی گوندەكانیان بە كوردییەكی تەواو نەنوسیوە".
ئەو كەسایەتیەی كەركووك داوا دەكات بۆ ئەم سەرژمێرییە بڕگەی نەوتەوە و ئاین زیاد بكرێتەوە "ئەگەر ئەوە زیاد بكرێتەوە وەك كورد هیچ كێشەیەكمان نابێت".
پاشا بەپێویستی دەزانێ بۆ ئەم قۆناخەی سەرژمێری، ئەگەر لە خێمەشدا نیشتەجێ ببێت پێویستە خێزانە كوردەكان بگەڕێنەوە كەركووك خۆیان تۆرمار بكەن ئەو گوتیشی "لە چوارچێوەی ماددەی 140 كاتی خۆی عەرەبە هاوردەكان بۆ گەڕانەوەیان هەر خێزانێك 20ملیۆن دینار قەرەبووی وەردەگرت، بەڵام خێزانە كوردەكان 10ملیۆن دیناریان وەردەگرت، ئەوەی جێگای سەرنجە 18هەزار خێزانی عەرەب كە نزیكەی 100هەزار كەسێك دەكات لەگەڵ ئەوەی قەرەبوویان وەرگرتووە دووبارە گەڕاونەتەوە كەركووك".
دوا بزمار لەجەستەی ماددەی 140 دەدرێت
د. محێدین حەسەن، ئەندامی لیژنەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم لە خولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان كە خۆی خەڵكی سنووری دیبەگەیە جەخت لەوە دەكاتەوە كە سەرژمێریەكە بۆ كورد مەترسیدارە بەتایبەت لە ناوچە كێشەلەسەرەكان، چونكە ماددەی 140دەستوور جێبەجێ نەكراوە ئەو دەڵێت "لەبەرئەوەی ماددەی 140 هەیە دەبێت سەرەتا قۆناخەكانی ئەو ماددەیە جێبەجێ بكرێت، كە ئاسایی كردنەوەی ناوچەكان و گەڕانەوەی ئاوارەكان و دواتریش سەرژمێری بكرێت، نابێت ئێستا سەرژمێری لەو ناوچانە بكرێت تاوەكو دۆخەكە ئاسایی دەبێتەوە".
د. محێدین حەسەن ئاماژەبەوەش دەكات لە كاتێكدا باس لەسەرژمێری دەكرێت نزیكەی 580هەزار عەرەبی هاوردە هێنراونەتە كەركووك پسوڵەی خۆراكیان بۆ كراوە ئەو دەشڵێت "لە 1957دا یەك خێزانی عەرەب لە مخمووردا هەبووە ئێستا300 خێزان هەیە، لە سنووری قەراج 60 گوندی كوردی هەیە 38یان جۆڵن، جگەلەوە نزیكەی 300هەزار ئاوارەی شنگال لە سنووری دهۆكن ئیتر چۆن سەرژمێری لەو ناوچانە بكرێت؟".
ئەو پەرلەمانتارەی خولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان جەخت لەوە دەكاتەوە تاوەكو بەڵێنامەیەكی لێكتێگەیشتن لەسەر ئەنجامەكانی سەرژمێری لەگەڵ حكومەتی عێراق نەكرێت نابێت رێگە بە ئەنجامدانی سەرژمێری بدرێت‌و دەڵێت "ئەگەر بەم حاڵەوە سەرژمێرییەكە هەر كرا ئەوا دوا بزمار لە جەستەی ماددەی 140ی دەستوور دەدرێت". گومانێكی دیكە كە د. محێدین حەسەن هەیەتی ئەوەیە لەكاتێكدا لە كوردستان حیزبەكان سەرقاڵی بانگەشەی هەڵبژاردنن عێراق سەرژمێری دەكات ئەو دەڵێت "ئەوە خۆی لەخۆیدا جێگای گومانە بۆیە لەم قۆناخەدا لەگەڵ ئەوەم سەرژمێری نەكرێت".
د. محێدین حەسەن، ئەندامی لیژنەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم لە خولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان كە خۆی خەڵكی سنووری دیبەگەیە جەخت لەوە دەكاتەوە كە سەرژمێریەكە بۆ كورد مەترسیدارە بەتایبەت لە ناوچە كێشەلەسەرەكان، چونكە ماددەی 140دەستوور جێبەجێ نەكراوە ئەو دەڵێت "لەبەرئەوەی ماددەی 140 هەیە دەبێت سەرەتا قۆناخەكانی ئەو ماددەیە جێبەجێ بكرێت، كە ئاسایی كردنەوەی ناوچەكان و گەڕانەوەی ئاوارەكان و دواتریش سەرژمێری بكرێت، نابێت ئێستا سەرژمێری لەو ناوچانە بكرێت تاوەكو دۆخەكە ئاسایی دەبێتەوە".
د. محێدین حەسەن ئاماژەبەوەش دەكات لە كاتێكدا باس لەسەرژمێری دەكرێت نزیكەی 580هەزار عەرەبی هاوردە هێنراونەتە كەركووك پسوڵەی خۆراكیان بۆ كراوە ئەو دەشڵێت "لە 1957دا یەك خێزانی عەرەب لە مخمووردا هەبووە ئێستا300 خێزان هەیە، لە سنووری قەراج 60 گوندی كوردی هەیە 38یان جۆڵن، جگەلەوە نزیكەی 300هەزار ئاوارەی شنگال لە سنووری دهۆكن ئیتر چۆن سەرژمێری لەو ناوچانە بكرێت؟".
ئەو پەرلەمانتارەی خولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان جەخت لەوە دەكاتەوە تاوەكو بەڵێنامەیەكی لێكتێگەیشتن لەسەر ئەنجامەكانی سەرژمێری لەگەڵ حكومەتی عێراق نەكرێت نابێت رێگە بە ئەنجامدانی سەرژمێری بدرێت‌و دەڵێت "ئەگەر بەم حاڵەوە سەرژمێرییەكە هەر كرا ئەوا دوا بزمار لە جەستەی ماددەی 140ی دەستوور دەدرێت". گومانێكی دیكە كە د. محێدین حەسەن هەیەتی ئەوەیە لەكاتێكدا لە كوردستان حیزبەكان سەرقاڵی بانگەشەی هەڵبژاردنن عێراق سەرژمێری دەكات ئەو دەڵێت "ئەوە خۆی لەخۆیدا جێگای گومانە بۆیە لەم قۆناخەدا لەگەڵ ئەوەم سەرژمێری نەكرێت".
ئەترسم سەرژمێریەكە بكرێتە جێگرەوەی سەرژمێری1957
فەهمی بورهان، سەرۆكی دەستەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان، لە كۆتاییەكانی ئەم بەرنامەیەدا بە دیدارێكی تایبەت بەشداری كرد لە دەستپێكی قسەكانی باسی لەوە كرد كە ماددەی 140دەستوور وەكو خۆی ماوە و هێشتا جێبەجێ نەكراوە ئەو نەیشاردەوە كە مەترسی لەسەر سەرژمێرییە چاوەڕوان كراوەكەی 20-11-2024 هەیە گوتی "ئەترسم ئەم سەرژمێریە بكرێتە جێگرەوەی سەرژمێری 1957، بەڵام دڵم بەو بڕیارەش خۆشە كە سەرژمێریەكە تەنیا بۆ مەبەستی گەشەكردن بەكاربێت".
فەهمی بورهان ئەوەش رووندەكاتەوە كە لە 10-06 ئەمساڵدا بۆ ئاگاداربوون لە پرسی سەرژمێری و مەترسییەكانی چونەتە كەركووك و بۆچوونی لایەنە سیاسییەكانی وەرگرتووە ئەو گوتی "لە سێ مانگی رابردوو هەوڵی زۆرمان بۆ ئەم پرسە داوە، هەوڵەكانیشمان جێگای خۆی گرتووە".
فەهمی بورهان، سەرۆكی دەستەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان، لە كۆتاییەكانی ئەم بەرنامەیەدا بە دیدارێكی تایبەت بەشداری كرد لە دەستپێكی قسەكانی باسی لەوە كرد كە ماددەی 140دەستوور وەكو خۆی ماوە و هێشتا جێبەجێ نەكراوە ئەو نەیشاردەوە كە مەترسی لەسەر سەرژمێرییە چاوەڕوان كراوەكەی 20-11-2024 هەیە گوتی "ئەترسم ئەم سەرژمێریە بكرێتە جێگرەوەی سەرژمێری 1957، بەڵام دڵم بەو بڕیارەش خۆشە كە سەرژمێریەكە تەنیا بۆ مەبەستی گەشەكردن بەكاربێت".
فەهمی بورهان ئەوەش رووندەكاتەوە كە لە 10-06 ئەمساڵدا بۆ ئاگاداربوون لە پرسی سەرژمێری و مەترسییەكانی چونەتە كەركووك و بۆچوونی لایەنە سیاسییەكانی وەرگرتووە ئەو گوتی "لە سێ مانگی رابردوو هەوڵی زۆرمان بۆ ئەم پرسە داوە، هەوڵەكانیشمان جێگای خۆی گرتووە".
دەبوو بڕگەی نەتەوەی تێدا بوایە
فەهمی بورهان جەخت لەوەش دەكاتەوە كە وەكو كورد نابێت دژی سەرژمێری بین، بەڵام ئەگەر بۆ مەبەستی سیاسی بەكاربێت و بۆلێدان لە لاینێك بێت، ئەوا دژایەتی دەكەن و گوتیشی "ئێستاش ئێمە وەك كورد زۆرینەین لە كەركووك ناوچەكانی، هەر بۆیە لایەنگری ئەوە بوو ئەم سەرژمێرە بڕگەی نەتەوەی تێدا بێت".
ئەو بەرپرسەی هەرێمی كوردستان، ئەوەشی خستەڕوو بەڵێنی ئەوەیان پێداوە، ئەوەی پێشتریش لە كەركووك ناوی تۆمار نەكرابێت ئەوا لە 20-11 هیچ كێشەیەكی نابێت و ناوی تۆمار دەكرێت.
ئەوەی فەهمی بورهان نیگەران دەكات ئەو عارەبانەیە كە لە حەوت ساڵی رابردوو هێنراونەتە كەركووك ئەو گوتی "بوونی 110هەزار خێزانی عەرەب یەكێكی دیكەبوو لە نیگەرانییەكانی ئێمە، نەك ئێمە توركمانیش نیگەرانیان هەیە توركمانەكانیش دەڵێن لە ماوەی حەوت ساڵی رابردوو 50هەزار كەسمان كەركووكی جێهێشتووە، بۆیە دەبێت ئەو ئاوارە كەركووكییە لە ناوچەیەكی دیكە ناوی تۆمار دەكرێت وەك ئەوە وابێت لە كەركووك بێت".
" كەسی كورد هەبووە ناوی خێزانی كوردی تۆمار نەكردوە"
سەرۆكی دەستەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان لەوە نیگەرانە كە كەسی كورد هەبووە كە وەك كارمەندی بژێر كاری كردوە چۆتە ماڵێك كە زیاتر لە خێزانێكی كوردی تێدا بووە، بەڵام یەك خێزانی تۆمار كردوە و خێزانە كوردەكەی دیكەی تۆمار نەكردوە "ئەوە هەر زۆر نیگەرانم دەكات"
فەهمی بورهان، خوازیارە داواكارییەكانی كورد لە سەرژمێریدا جێگای بكرێتەوە و دەڵێت "ئەگەر بە قسەی كورد نەكرێت، دەبێت لە وشەی بایكۆتی قورستر بەكاربهێنین بۆ سەرژمێرییەكە، دەبێت ئەوەش روون بێت بەبێ كورد سەرژمێری هیچ بەهایەكی نابێت لە 1997دا بەبێ كورد لە عێراق دا سەرژمێری كرا لەرووی نێودەوڵەتی بەهەند وەرنەگیرا".
بەرپرسەكەی هەرێمی كوردستان جەختلەوە دەكاتەوە چارەنووسی هەڵەبجە‌و سلێمانی و هەولێر ودهۆك گرێدراوی چارەنووسی كەركووك و شەنگال و خانەقینە. سەبارەت بە بۆچوونی بەرپرسانی حكومەتی هەرێمی كوردستان بەتایبەت كەسی یەكەم و دوومی حكومەتەكە فەهمی بورهان گوتی
"كاتێك باسی ئەو پرسەم بۆ سەرۆكی حكومەتە‌و جێگرەكەی كرد بە خەندەوە وەڵامیان دامەوە كە هەڵبژاردنی كوردستان بێ ئاگایان ناكات لە سەرژمێری كەركووك، بەراستیش وایە كەركووك و خانەقین و شنگال گرنگترە لە هەرشتێك كە روودەدا ".
لەكۆتایی قسەكانی فەهمی بورهان جەختی لەوە كردەوە، هەرگیز لەگەڵ سەرژمێریكدا نییە، كە خاكی كەركووك و خانەقین شنگال تەسلیمی قەدەر بكات و گوتی "ئەگەر داواكانی جێبەجێ نەكرێت، نابێت لەم قۆناخەدا كورد لەگەڵ سەرژمێریدا بێت"
ئەم بەرنامەیە شەوی 29-09-2024 3 پێشكەش كراو میوانە سەرەكییەكانیش پێكهاتبوون لە
- فەهمی بورهان، سەرۆكی دەستەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان
- عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق
- شوان جەبار، یاریدەدەری سەرۆكی ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری گشتی دانیشتوان لە هەرێمی كوردستان
- د. محێدین حەسەن، ئەندامی لیژنەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم لە خولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان
- ستار پاشا، كەسایەتی كەركووك و شارەزای بواری ئامار
فەهمی بورهان جەخت لەوەش دەكاتەوە كە وەكو كورد نابێت دژی سەرژمێری بین، بەڵام ئەگەر بۆ مەبەستی سیاسی بەكاربێت و بۆلێدان لە لاینێك بێت، ئەوا دژایەتی دەكەن و گوتیشی "ئێستاش ئێمە وەك كورد زۆرینەین لە كەركووك ناوچەكانی، هەر بۆیە لایەنگری ئەوە بوو ئەم سەرژمێرە بڕگەی نەتەوەی تێدا بێت".
ئەو بەرپرسەی هەرێمی كوردستان، ئەوەشی خستەڕوو بەڵێنی ئەوەیان پێداوە، ئەوەی پێشتریش لە كەركووك ناوی تۆمار نەكرابێت ئەوا لە 20-11 هیچ كێشەیەكی نابێت و ناوی تۆمار دەكرێت.
ئەوەی فەهمی بورهان نیگەران دەكات ئەو عارەبانەیە كە لە حەوت ساڵی رابردوو هێنراونەتە كەركووك ئەو گوتی "بوونی 110هەزار خێزانی عەرەب یەكێكی دیكەبوو لە نیگەرانییەكانی ئێمە، نەك ئێمە توركمانیش نیگەرانیان هەیە توركمانەكانیش دەڵێن لە ماوەی حەوت ساڵی رابردوو 50هەزار كەسمان كەركووكی جێهێشتووە، بۆیە دەبێت ئەو ئاوارە كەركووكییە لە ناوچەیەكی دیكە ناوی تۆمار دەكرێت وەك ئەوە وابێت لە كەركووك بێت".
" كەسی كورد هەبووە ناوی خێزانی كوردی تۆمار نەكردوە"
سەرۆكی دەستەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان لەوە نیگەرانە كە كەسی كورد هەبووە كە وەك كارمەندی بژێر كاری كردوە چۆتە ماڵێك كە زیاتر لە خێزانێكی كوردی تێدا بووە، بەڵام یەك خێزانی تۆمار كردوە و خێزانە كوردەكەی دیكەی تۆمار نەكردوە "ئەوە هەر زۆر نیگەرانم دەكات"
فەهمی بورهان، خوازیارە داواكارییەكانی كورد لە سەرژمێریدا جێگای بكرێتەوە و دەڵێت "ئەگەر بە قسەی كورد نەكرێت، دەبێت لە وشەی بایكۆتی قورستر بەكاربهێنین بۆ سەرژمێرییەكە، دەبێت ئەوەش روون بێت بەبێ كورد سەرژمێری هیچ بەهایەكی نابێت لە 1997دا بەبێ كورد لە عێراق دا سەرژمێری كرا لەرووی نێودەوڵەتی بەهەند وەرنەگیرا".
بەرپرسەكەی هەرێمی كوردستان جەختلەوە دەكاتەوە چارەنووسی هەڵەبجە‌و سلێمانی و هەولێر ودهۆك گرێدراوی چارەنووسی كەركووك و شەنگال و خانەقینە. سەبارەت بە بۆچوونی بەرپرسانی حكومەتی هەرێمی كوردستان بەتایبەت كەسی یەكەم و دوومی حكومەتەكە فەهمی بورهان گوتی
"كاتێك باسی ئەو پرسەم بۆ سەرۆكی حكومەتە‌و جێگرەكەی كرد بە خەندەوە وەڵامیان دامەوە كە هەڵبژاردنی كوردستان بێ ئاگایان ناكات لە سەرژمێری كەركووك، بەراستیش وایە كەركووك و خانەقین و شنگال گرنگترە لە هەرشتێك كە روودەدا ".
لەكۆتایی قسەكانی فەهمی بورهان جەختی لەوە كردەوە، هەرگیز لەگەڵ سەرژمێریكدا نییە، كە خاكی كەركووك و خانەقین شنگال تەسلیمی قەدەر بكات و گوتی "ئەگەر داواكانی جێبەجێ نەكرێت، نابێت لەم قۆناخەدا كورد لەگەڵ سەرژمێریدا بێت"
ئەم بەرنامەیە شەوی 29-09-2024 3 پێشكەش كراو میوانە سەرەكییەكانیش پێكهاتبوون لە
- فەهمی بورهان، سەرۆكی دەستەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی كوردستان
- عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق
- شوان جەبار، یاریدەدەری سەرۆكی ژووری ئۆپراسیۆنی سەرژمێری گشتی دانیشتوان لە هەرێمی كوردستان
- د. محێدین حەسەن، ئەندامی لیژنەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم لە خولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان
- ستار پاشا، كەسایەتی كەركووك و شارەزای بواری ئامار
به‌شی بكه لە
