سەرکردەیەکی عەلەوی: پشتگیری لە هەوڵەکانی کورد بۆ بە دیموکراسیکردنی سووریا دەکەین

30-12-2024
بیلال ئەحمەد
گفتوگۆی نالین حەسەن لەگەڵ عیسا ئیبراهیم
گفتوگۆی نالین حەسەن لەگەڵ عیسا ئیبراهیم
A+ A-

رووداو دیجیتاڵ 

سەرکردەیەکی عەلەوییەکانی سووریا بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند، ئەوان پێشوازی لە هەر هەوڵێکی کورد دەکەن بۆ بە دیموکراسیکردنی سووریا؛ دووپاتیدەکاتەوە، ئەوەی لە ناوچەکانی کەناراوییەکانی سووریا روودەدات قبووڵکراو نییە و دەستەی تەحریر شام بەرپرسیارێتی یاسایی دۆخەکە هەڵدەگرێت.
 
عیسا ئیبراهیم، راوێژکاری پێشووی شاندی دانوستاندنکاری ئۆپۆزیسیۆنی سووریا لە جنێف و کەسایەتی عەلەویی، لە کاتی بەشداری لە بەرنامەی نووڕۆژی تۆڕی میدیایی رووداو کە لەلایەن نالین حەسەنەوە پێشکێشدەکرێت، نیگەرانی خۆی لە دۆخی ئێستای ناوچە عەلەوییەکانی سووریا دەربڕی و گوتی، ئەوەی لەسەر تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان بڵاوبووەتەوە راستە و ئەو کارانە کراون، کە ناتوانرێت پێشبینی بکرێ کێ لە پشت ئەم کارانەوەیە، بۆیە کاردانەوەیان بەدوای خۆیاندا هێنا و بووە هۆی خۆپێشاندان لە چەند ناوچەیەک. 
 
بەهۆی بڵاوبوونەوەی گرتە ڤیدیۆیەک، کە تێیدا چەند چەکدارێک مەزارێکی عەلەوییەکان دەسووتێنن، لە حەما، حومس، لازقییە و تەرتووس خۆپێشاندانیان کرد و ئاڵۆزی لەنێوان هێزەکانی بەڕێوەبەرایەتیی ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکان و خۆپێشاندەران روویدا. 
 
عیسا ئیبراهیم نیگەرانیی عەلەوییەکانی دوای نەمانی بەشار ئەسەد نەشاردەوە و بە رووداوی گوت، "عەلەوییەکان وەکو تەواوی سوورییەکان ترسی تایبەتیان بۆ قۆناخی دوای هەڵاتنی ئەسەدی کوڕ و تاوانباری جەنگ هەیە".
 
ئەو سەرکردەیەی عەلەوی هۆکاری ئەو ترسەی رووندەکاتەوە "ئەسەد وڵاتی بەجێنەهێشت بۆ ئەنجوومەنی لەشکری، یاخود ئەنجوومەنێکی راگوزەر، بەڵکو بەجێیهشیت بۆ وێرانکاریی. هاتنی حکومەتی ئەمری واقیع بۆ شام لەگەڵ ئەوەی نیازێکی پاکی نییە توانا و کەسی پێویستییان نییە، هەروەها هیچ شارەزاییەکیان نییە لە بەڕێوەبردنی وڵاتدا، لەگەڵ هەبوونی گرووپی چەکداری جیاواز و خاوەن مەرجەعییەتی جیاواز یان گرووپی تاڵانکردن و دزی نێوخۆیی، بووەتە هۆکاری ئەوەی سوورییەکان لەنێویاندا عەلەوییەکان هەست بە نیگەرانی بکەن، بەتایبەت کە دۆخەکە بەپێی کاردانەوەکان بەرێوەدەبرێت، نەک لە رێگەی بوونیاتنانی دەوڵەتی مودێرن". 
 
هێزەکانی سەر بە ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکان، کە دەستەی تەحریر شام سەرۆکایەتی دەکات، دەستیان بە ئۆپەراسیۆنێکی فراوان کردووە لە ناوچەکانی لازقییە و تەرتووس، لە چەند ناوچەیەک رووبەڕووبوونەوە لەنێوان ئەو هێزانە و چەند کەسی سەر بە رژێمی پێشوو دروستبووە. 
 
بەڵام ئەم سەرکردەی عەلەوییەکان دەڵێت: سێ رۆژ پێش هاتنی ئۆپۆزیسیۆن، چەند کەسێک لە گرووپی نەمر لە باشووری شاری جەبلە و لازقییە دەستیان بە تاڵان و دزی کرد، دواتر باندی تاڵان و دزی نەناسراو دروست بوون، جگە لە هەندێ کەسی رژێمی پێشوو، دوای هاتنی ئۆپۆزسیۆن هەندێ گرووپی جیاواز و نا سووریایی، لەوانە تورکمانستانی، ئیگۆر و شیشانی و چەندی دیکە هاتن، کە ئەو کەسانە هیچ پاشخانەیەکی رۆشنبیری ناوچە کەناراوییەکانیان نییە و بەپێی تێگەیشتنی خۆیان بۆ ئایین و بەڕێوەبردن رەفتاریان لەگەڵ پێکهاتەکانی ناوچەکە کرد. 
 
عیسا ئیبراهیم باس لەوە دەکات، دۆخی کەنار وەکو هەموو ناوچەکانی دیکەی سووریا لە شلەژانێکی تەواو دایە و نازانرێت کێ ئەم کارانە دەکات، بەڵام لە رووی بەرپرسیارێتی گشتی یاسایی و سیاسی ئەوە لە ئەستۆی تەحریر شامە، دەڵێت، "دیمەشق رایگەیاندووە کە ئەو رووداوانە کاری تاکەکەسین و هەوڵی چارەسەرکردنیان دەدات، گوتاریان باشە، بەڵام لە رووی واقیعەوە وەکو ئەوە نییە کە دەگوترێت، ئێمە هەموو ناچارین پابەندی یاسا و کارەکانی سەر زەوی بین نەک گوتارەکان، ئێمە ئەزموونێکی ناخۆشمان لە ماوەی نیو سەدەدا لەگەڵ رژێمێک هەبووە، کە قسەکانی جوانتربوون لە قسەکانی دەستەی تەحریری شام، بەڵام واقعەکەمان بینی و ئێمە گەیاند بە ئەمڕۆ". 
 
بۆ ماوەی 54 ساڵ خێزانی ئەسەد، کە عەلەویین دەسەڵاتی سووریایان لە دەست بووە، لە رۆژی 8 ی کانوونی یەکەمی 2024 بەشار ئەسەد لە ژێر هەڕەشەی هێرشی دەستەی تەحریر شام و هاوپەیمانەکانی بەرەو مۆسکۆ هەڵات و کۆتایی بە حوکمی 54 ساڵەی خێزانەکەی لە سووریا هێنا. 
 
لەبارەی پەیوەندی نێوان عەلەوییەکان و ئەحمەد شەرع، عیسا ئیبراهیم دەڵێت، پەیوەندییەکی ناڕاستەوخۆ لە نێوان من و تیمی کاری ئەوان (دەستەی تەحریر شام)دا هەیە، هەروەها لەگەڵ کەسانی دیکەش کە لە کەناری سووریا کاردەکەن لە پەیوەندیداین، بۆ نەهێشتنی سەرپێچییەکان کە دەستەی تەحریر شام دەڵێت رەفتاری کەسین، لە کاری سیاسی گشتی و بەڕێوەبردن ناکرێ رەفتارە کەسییەکان وەکو بیانوو بیهێنیتەوە، ئەم بیانووانە وەختی خۆی لەلایەن ئەسەدی کوڕیشەوە دەهێنرانەوە. 
 
عیسا ئیبراهیم هەروەها گوتی، ئێمە پشتگیری لە هەموو هێزێکی دیموکراسی لە سووریا دەکەین لەوانەش کورد، بۆ دۆزینەوەی سووریایەکی نوێ و جیاواز لە رابردوو، سووریایەک دووری هەڵبژاردەی تیرۆر و دکتاتۆریەت بێت، هەر هەنگاوێک لە لایەن کوردەوە یان پێکهاتەیەکی دیکەوە بنرێ ئێمە بە گەرمی پێشوازی لێدەکەین. 

 

 

کۆمێنتەکان

وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه‌

کۆمێنتێک دابنێ

داواکراوە
داواکراوە
 

دوایین هەواڵەکان

گردبوونەوەیەکی بەشێک لە عەلەوییەکان لە سووریا بە وێنەی بەشار ئەسەدەوە. وێنە: ئەرشیڤ

کێشەی عەلەوییەکانی سووریا چییە و داوای چی دەکەن؟

عەلەوییەکانی سووریا، 53 ساڵ حوکمی سووریایان کرد، چونکە حافز ئەسەد و ماڵباتەکەی لە کەمینە شیعە مەزهەبە بوون، بەڵام دوای رووخانی ئەسەد و حیزبی بەعس لە سووریا، ئێستا عەلەوییەکان ناڕازین و ناوەناوە خۆپێشاندان دەکەن و هەندێجاریش بۆسە بۆ چەکدارانی هەتەشە دادەنێن و تەقەیان لێدەکەن، لە بەرامبەریشدا هەتەشە دەستیان لێ ناپارێزێت.