هەسەدە 'بەنێوەندگیریی وڵاتێکی عەرەبی لەگەڵ هەتەشە کۆدەبێتەوە'

 

رۆژی 12-12-2024، فەرید سەعدوون، کەسایەتیی ئەکادیمیی کورد لە بووڵتەنی کاژێر 19:00ـی تۆڕی میدیایی رووداو کە دلبخوین دارا پێشکێشیکرد، لەبارەی سەردانەکەی شاندی فەرەنسی ئەمریکی بۆ رۆژئاوای کوردستان رایگەیاند، ''دووبارە لە حەسەکە لەگەڵ مەزڵووم عەبدی، فەرماندەی گشتیی هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) و ژمارەیەک خەڵکی پێکهاتەی ناوچەی رۆژهەڵاتی رووباری فورات کۆبوونەوە".

 

بەگوتەی فەرید سەعدوون لە کۆبوونەوەکەدا گفتوگۆیەکی باش لەسەر دیالۆگی کوردی - کوردی کرا کە ''پێویستە رێککەوتنێک لە نێوان پەیەنەکە و ئەنەکەسە بکرێت''.

 

دیالۆگی کوردی - کوردی لەنێوان هەردوو لایەنی ئەنجوومەنی نیشتمانیی کورد لە سووریا (ئەنەکەسە) و پارتەکانی یەکێتیی نیشتمانیی کورد (پەیەنەکە) بە مەبەستی کۆتاییهێنان بە ناکۆکییەکانی نێوانیانە، کە سەرەڕای لێکتێگەیشتنی پێشوو، لە ساڵی 2021ـوە گفتوگۆکانیان راگیراون.

 

دوای رووخانی رژێمی بەشار ئەسەد، گرنگیی دیالۆگی کوردی - کوردی بۆ یەکگرتوویی کورد لە داهاتووی سیاسیی سووریا، چەند هێندە زیاتر بووە. ئەو کەسایەتییە ئەکادیمییە گوتی، ''فەرەنسی و ئەمریکییەکان جەخت لەوە دەکەنەوە کە پێویستە شاندێک پێکبهێنرێت کە جگە لە سەرجەم لایەنە کوردییەکان و کەسایەتیی سەربەخۆ، نوێنەرانی پێکهاتەکانی دیکەی ناوچەکە وەکو سریانی، ئاشووری و عەرەبیش تێیدا بەشدار بن".

 

فەرید سەعدوون گوتیشی، ''ئەوان داوا دەکەن ئەو شاندەی پێکدەهێنرێت، سەردانی دیمەشق بکات و لەسەر داهاتووی ناوچەکانی رۆژهەڵاتی رووباری فوورات، لەگەڵ دەسەڵاتی نوێی سووریا گفتوگۆ بکەن".

 

وەک ئەو کەسایەتییە ئەکادیمییە دەڵێت، بڕیارە زۆرینەی ئەندامانی شاندەکە کورد بن و هەسەدە سەرۆکایەتی بکات، ''چونکە هێزی سەرەکییە و تاوەکو ئێستاش دەسەڵاتی رەهای لە پاراستنی ناوچەکەدا هەیە".

 

بەگوتەی فەرید سەعدوون، بەهۆی ئەوەی دەستەی تەحریر شام (هەتەشە) لە لیستی تیرۆری ئەمریکا و ژمارەیەک لە وڵاتانی رۆژئاوادایە، دانوستاندنەکە راستەوخۆ ناکرێت،  ''بەڵکو سەرەتا نێوەندگیرییەک لەلایەن وڵاتێکی عەرەبییەوە لە نێوان هەسەدە و هەتەشە بۆ نزیکبوونەوەیان دەکرێت و  ئەگەر خاڵی هاوبەش لە نێوانیان دروست بوو، ئەوکات شاندەکە سەردانی دیمەشق دەکات و دانوستاندن لەسەر چارەنووسی رۆژهەڵاتی فورات، بەتایبەتی ناوچە کوردییەکان دەکرێت".

 

بەپێی زانیارییەکان، شاندە فەرەنسی - ئەمریکییەکە پێداگرییەکی زۆری لەسەر ئەوە هەیە کە ناکۆکییەکانی پێشووی نێوان پەیەدە و پەدەکەسە چارەسەر بکرێن و رێککەوتنێکی نوێ لە بەرژەوەندیی کورد بێتە ئاراوە، بۆ ئەوەی کوردی رۆژئاوای کوردستان بۆ دانوستاندن لەگەڵ دەسەڵاتی نوێی دیمەشق، یەکگرتوو بن.

 

ئێستا هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) نزیکەی 40٪ـی خاکی سووریایان بەدەستەوەیە. ئەو کەسایەتییە ئەکادیمییە لەبارەی ئەگەری مانەوەی دەسەڵاتی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر لە ناوچەکە ئاماژەی بەوە کرد، ''ئەوە بەستراوەتەوە بە دەستووری نوێی سووریا، هەتەشە باس لەوە دەکات نابێت هیچ هێزێکی چەکدار لە سووریا بمێنن و پێویستە چەکەکان رادەستی حکومەتی نوێی وڵاتەکە بکرێت''.

 

فەرید سەعدوون پێیوایە: "بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر بە شێوەی کاتی وەکو بەڕێوەبەرییەکی راگوزەر دەمێنێتەوە و دواتر تێکەڵی حکومەتی نوێی سووریا دەبێت".

 

زۆرینەی کورد لەسەر سیستمی فیدراڵی بۆ داهاتووی سیاسیی سووریا هاوڕان. فەرید سەعدوون دەڵێت: ''تاوەکو ئێستا مژاری رۆژهەڵاتی رووباری فورات گفتوگۆی لەسەر نەکراوە، چونکە مژارێکی تایبەتە و دەبێت دانوستاندنی لەسەر بکرێت، سیستمی فیدراڵیش بۆ  داهاتووی سورویا، هێشتا هیچ گفتوگۆیەکی لەسەر نەکراوە".

 

تاوەکو ئێستا شاندی فەرەنسی - ئەمریکی لە رۆژئاوای کوردستان لەگەڵ ئەنجوومەنی نیشتمانیی کورد لە سووریا (ئەنەکەسە) کۆنەبوونەتەوە؛ ئەو کەسایەتییە ئەکادیمییە دەڵێت، ''شاندەکە بە زووترین کات لەگەڵ ئەنەکەسەش کۆ دەبنەوە و گوێ لە قسە و بۆچوونەکانیان دەگرن، بەڵام قبووڵ ناکەن کە دووبارە رێککەوتنی کوردی - کوردی شکست بهێنێت".

 

رۆژی چوارشەممە 11ـی کانوونی یەکەمی 2024، شاندی فەرەنسی ئەمریکی لە قامشلۆ لەگەڵ پارتەکانی یەکێتیی نیشتمانیی کورد (پەیەنەکە) کە پەیەدە و پارتەکانی نزیک لە بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر تێیدا ئەندامن کۆبوونەوە، دواتر لەگەڵ ژمارەیەک کەسایەتیی سەربەخۆی ناوچەکەش قسەیان کرد.