راوێژکارێکی سوودانی بۆ کاروباری سەربازی: عێراق دەیەوێت باشترین پەیوەندیی لەگەڵ ئەمریکا هەبێت

 

 

لە هەڤپەیڤینێکدا لەگەڵ تۆڕی میدیایی رووداو کە سەنگەر عەبدولڕەحمان کردوویەتی، د. خالید یەعقوبی، راوێژکاری سەرۆکوەزیرانی عێراق بۆ سیاسەتەکانی ئەمنی باسی هێزەکانی هاوپەیمانان لە عێراق و سەردانەکەی سەرۆکوەزیران بۆ واشنتن دەکات

 

 

 

د. خالید یەعقوبی: ئەوەی لە دوای کۆبوونەوەکانی سەرۆکوەزیران لەگەڵ جۆبایدن و وەزیری بەرگری و دەرەوەی ئەمریکا دەرکەوتووە و لە راگەیێندراوی هاوبەشیشدا هات جەختی لەسەر ئارەزووی هەردوو وڵات لە بەردەوامبوون لە هاوبەشیی ئەمنی دەکاتەوە، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا لە دۆسیەی گەورە و تێکەڵ لەگەڵ عێراق پەیوەندیی هەیە. ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا سەرۆکی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتییە، کە بۆ دژایەتیکردنی داعش لە عێراق و سووریا هەیە، بەدڵنیاییەوە هەردوو وڵات جەختیان لە پابەندیی و هاوبەشیی ئەمنی کردووەتەوە، ئەمە کاری باڵای لێژنەی ئەمنیی عێراقی-ئەمریکی بەهێزتر دەکات، کە لەمانگی ئابی ساڵی رابردوو دروستکرا و تاوەکو ئێستا چوار کۆبوونەوەی کردووە و رۆژی هەشتی ئەم مانگە کۆبوونەوەی خۆی کرد، بڕیارە لە مانگی تەممووزی داهاتوو کۆبوونەوەیەکی دیکە بکات.

 

ئەو لێژنە سەربازییە هەڵسەنگاندێکی پیشەیی دوور لە گوشاری سیاسی دەکات گوزارشت بێت لە رادە و ئاستی پێویستی و ناپێویستیی عێراق بە مانەوەی هێزەکانی بیانی لەسەر خاکەکەی، سەرۆکوەزیران لەبەردەم سەرۆک بایدن جەختی لەوەکردەوە عێراق پابەند دەبێت بە جێبەجێکردنی راسپاردەکانی لێژنە سەربازییەکەی نێوان عێراق ئەمریکا هەر بڕیارێک بدات.

 

ئێمە وەکو حکومەتی عێراق و وەکو تێڕوانینەکانی سەرۆکوەزیرانی عێراق بابەتی هەڵسەنگاندنی پێویستیی عێراق بۆ هەبوونی پشتیوانی بیانی بە هێزی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی و نەبوونیمان بۆ بڕیاردانی ئەو لێژنە سەربازییە عێراقی-ئەمریکییە بەجێهێشتووە.

 

 

د. خالید یەعقوبی: هەردوولا بە بڕیارەکانییەوە پابەند دەبن، چونکە لێژنەکە لەسەر بنچینەیەکی پیشەیی و لەسەر سێ بنەما دروستکراوە، زۆرجار باسمانکردوون و سەرۆکوەزیرانیش لە دیداری لەگەڵ سەرۆک بایدن باسیکرد، ئەوانیش پشت بەمانە دەبەستن، هەڕەشەی تیرۆر و داعش و دۆخی ئامادەباشیی و تواناکانی سوپای عێراق، بەدڵنیاییەوە عێراق پابەندبوونی بە دەرهاویشتەکانی لێژنەکەوە نیشانداوە، هەروەها ئەمریکاش پابەندبوونی پێوەی راگەیاندووە.

 

 

د. خالید یەعقوبی: ناتوانم بڵێم بەڵێ یان نا، ئەگەر بڵێم بەڵێ یان نەخێر دەبێتە دەستوەردانی سیاسیی، مانگی ئابی ساڵی پار شاندێکی عێراق بەسەرۆکایەتیی وەزیری بەرگری لە واشنتن بووین، هەروەها سوپاسالاری پێشمەرگەشمان لەگەڵدا بوو، بۆ زیاتر لە مانگێک گفتوگۆی دوورودرێژ و قووڵمان لەگەڵ لایەنی ئەمریکی کرد، چووینە وردەکاریی زۆر وردەوە، گەیشتینە ئەوەی لێژنەیەکی سەربازیی عێراقی-ئەمریکی پێکبهێندرێت ئەو لێژنەیە و بە پش بەستن بە پێدراوەکانی ئەو سێ خاڵەی باسمکرد بڕیار بدات.

 

بۆیە بە دووری دەزانم هیچ کەسێک بتوانێت بڵێت ئێمە پێویستمان بەو هێزانە هەیە یان، ئەگەر بڵێین بەڵێ، پێویستە بڵێین بۆچی ئێمە پێویستمان پێیانە، دەبێت راپۆرتی هونەریی ورد و راشکاومان هەبێت بۆ ئەوەی ئەزموونەکانی رابردوو دووبارە نەبنەوە، کاتێک ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا لە 32ـی کانوونی یەکەمی ساڵی 2011 عێراقیان بەجێهێشت و عێراق تووشی شکستێکی سەربازیی گەورە بووەوە و زۆر شار و شوێنمان لەدەستدا و رووبەری فراوانمان لە کیس چوو و بەهۆیەوە عێراق قوربانیی زۆر و پارەی زۆری تێدا زەرەر کرد.

 

ئەگەر بشڵێین بەڵێ پێویستمان بەو هێزانە نییە، دەبێت هۆکارەکەی باسبکەین، ئایا توانای تەواومان بۆ رووبەڕووبونەوەی هەڕەشە دەرەکییەکان هەیە، بەتایبەت لە ناوچەیەکی گڕگرتوو، بۆیە حکومەتی عێراق و سەرۆکوەزیران ئەم بابەتەی خستووەتە ئەستۆی لێژنەی سەربازیی عێراقی-ئەمریکی کە لەلایەن حکومەت و سەرۆکوەزیرانی عێراقەوە  پشتیوانی رەهای لێدەکرێت بۆ ئەوەی بەوپەڕی سەربەخۆییەوە کارەکانی بکات دوور لە گوشاری سیاسی، بۆ ئەوەی ئەنجامەکانی هەڵسەنگاندنەکان ئەنجامی تایبەتمەندان و هونەریی و پیشەگەرەکان بێت، تاوەکو بڕیاری سیاسیی لەسەر بنچینەیەکی تەواو و رەسەن لەلایەن سیاسییەکانەوە بنرێت.

 

هەروەها لەکاتێکدا بڕیارەکە ئەوەبوو کە عێراق پێویستی بەو هێزانە نییە، ئەوا دەبێت هاوبەشیی نێوان عێراق و ئەمریکا و سەرجەم وڵاتانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بەهێز بێت، واتە ئەوە نەبێت کە لەساڵی 2011 روویدا پەیوەندییەکان لە بەشێکی دیاریکراو ساردببنەوە، نەخێر، بە پێچەوانەوە ئێمە پەیوەندیی بەهێزمان دەوێت لەگەڵ ئەمریکا و وڵاتانی هاوپەیمانی شەڕی دژ بە داعش و هەموو ئەو لایەنانەی یارمەتیی عێراقیان لە تێکشاندنی داعشدا لە ماوەیەکی دیاریکراودا.

 

 

د. خالید یەعقوبی: عێراق وڵاتێکە قوربانیی زۆری دا و مافی خۆیەتی سەروەریی بەسەر زەوی و ئاسمان و ئاوەکەیدا هەبێت، عێراق لەماوەی دوو دەیەی رابردوو، لەساڵانی رابردوو رووبەڕووی پەڕگیرترین رێکخراوە تیرۆریستییەکانی جیهان لەنێوان ساڵانی 2003 تاوەکو ساڵی 2024 بووەوە.

 

رێکخراوی قاعیدە لەساڵی 2003ەوە تاوەکو ساڵی 2010، هەروەها رێکخراوی داعش لە ساڵی 2014 تاوەکو ئێستا، نە عێراق دەیەوێت بچێتە سەرکێشییەکی گەورە و هاوسەنگیی سەربازی تێکبچێت، نە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا و هاوبەشانی نێودەوڵەتی لەم جەمسەربەندییە جیهانییە و لەم دابەشبوونە و شەڕی رووسیا  و ئۆکراینا و ئەو گرژییە مەترسیدارەی لەناوچەکەمان و رووداوەکانی غەززەی برینداری ستەملێکراو هەیە، لەگەڵ گرژییەکانی نێوان ئێران و ئیسرائیل کە ناوچەکەی خستووەتە سەر ئاگر، پێموایە هەردوولا ئامادەنین بچنە نێو سەرکێشییەکی گەورە و تەنیا ئەوەمان لەربەدەستدایە کە هاوئاهەنگیی تووندوتۆڵمان لەنێواندا بێت، پەیوەندییەکانمان باش و بەهێز بن و ئەمە ئاڕاستەی سەرۆکوەزیرانە کە وەکو وڵاتێکی خاوەن سەروەریی باشترین پەیوەندییمان لەگەڵ دەوروبەر هەبێت، لەگەڵ ئەمریکا و وڵاتانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی و وڵاتانی عەرەبی و دراوسێیەکان، لەساڵانی رابردووش ئەمە روویدا و زۆر دۆسیەی کێشەدار چارەسەرکران و کێشەکان سفرکرانەوە، پەیوەندییەکانمان لەرووی هەرێمی و نێودەوڵەتی و عەرەبیشەوە باشتر بووە.