20-05-2024
09:20
تایبەتمەندییەکانی ئەو درۆنە تورکیەی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆکی ئێرانی دۆزییەوە
درۆنی ئاکینجی تیهای تورکی
دوای چەند کاژێرێک لە بێسەروشوێنبوونی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێران، تورکیا فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئاکینجی تیهای بۆ دۆزینەوەی رەوانەی ئەو وڵاتە کرد و هێلیکۆپتەرەکەی دۆزییەوە.
درۆنی ئاکینجی تیها AKINCI TİHA بەرهەمی کۆمپانیای بایکار BAYKARی تورکییە.
تایبەتمەندییەکانی درۆنە تورکییەکە:
- تاوەکو به‌رزایی 12.5 کیلۆمەتر ده‌فڕێت
- زۆرترین خێرایی 1.700 میلە لە کاژێرێکدا
- 30 - 50 كاژێر له ئاسماندا ده‌مێنێتەوە
- توانای پێدانی زانیاری و وێنەگرتنی لە مەودای 150 کیلۆمەتر هه‌یه
- تایبەتمه‌ندیی خۆپاراستن و هێرشكردنی ئۆتۆماتیكی هه‌یه به‌بێ پشتبه‌ستن به ئۆتۆ پایلۆت
- توانای چوونی به‌ره‌و ئامانجه‌كان به‌بێ "جی پی ئێس" هه‌یه
- باڵه‌كانی 20 مه‌تره
- درێژییەکەی 12.2 مەترە
- کێشی 1.5 تۆنە
- بەرزییەکەی 4.1 مەترە
درۆنەکە سێ مۆدێلی هەیە Akıncı A, Akıncı B, Akıncı C: مۆدێلەکانی چاودێری، بەرگری و چاودێری لەگەڵ بەرگری، چاودێری و هێرشبەر
مۆدێلی Akıncı A: بزوێنەری AI-450C دەبڵ تۆربۆ 450 میل (336 kW) – 900 میل (671 kW)
مۆدێلی Akıncı B: بزوێنەری PT6A-135A دەبڵ تۆربۆ 750 میل (559 kW) - 1.500 میل (1.119 kW)
مۆدێلی Akıncı C: بزوێنەری ناشکرا نەکراوە – هێزەکەی دەبڵ تۆربۆ 850 میل (634 kW) - 1.700 (1.268 kW)
درۆنەکە توانای هەڵگرتنی 1350 کیلۆگرام مووشه‌كی هەیە، 950 کیلۆگرامی دەرەکی و 450 کیلۆگرامی ناوخۆیی؛ 15 جۆر مووشه‌كی ژیر هه‌ڵده‌دات.
رۆژی 29ی ئابی 2021 درۆنەکە خرایە خزمەتی سەربازیی سوپای تورکیاوە.
08:31
ئەو کەسەی شوێنی سەرۆککۆماری ئێران دەگرێتەوە کێیە؟
محەممەد موخبیر، جێگری یەکەمی سەرۆککۆماری ئێران
بەپێی مادەی 131ی دەستووری ئێران، دوای نەمان یان نەخۆشکەوتنی سەرۆککۆمار، بە رەزامەندی رێبەری ئێران، دەسەڵاتەکانی دەدرێتە جێگری یەکەمی سەرۆککۆمار، دەبێت جێگری یەکەم لەگەڵ سەرۆکی پەرلەمان و سەرۆکی دەسەڵاتی دادوەری ئەنجوومەنێک پێکبهێنن و لە ماوەی 50 رۆژدا ئامادەکاری بۆ هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری نوێ بکەن.
بەپێی ئەو مادە دەستوورییەی ئێران بێت، ئێستا محەممەد موخبیر، جێگری یەکەمی سەرۆککۆماری ئێران کارەکانی سەرۆککۆمار رادەپەڕێنێت تاوەکو هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری نوێ.
پرۆفایلی محەممەد موخبیر:
- ساڵی 1955 لە خوزستان لەدایکبووە
- دکتۆرای لە یاسای نێودەوڵەتیدا هەیە
- لە شەڕی عێراق و ئێران ئەفسەر بووە
- ساڵی 2007 بووەتە سەرۆکی دادگەی ستادی ئابووری
- ساڵی 2021 بووەتە جێگری یەکەمی سەرۆککۆماری ئێران
07:44
سەرۆککۆمار و وەزیری دەرەوەی ئێران گیانیان لەدەستدا
سەرۆککۆمار و وەزیری دەرەوەی ئێران گیانیان لەدەستدا
دوای تێکشکانی هێلیکۆپتەرەکەیان لەکاتی گەڕانەوەیان لە ئازەربایجانەوە بۆ ئێران، ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران و یاوەرەکانی کە وەزیری دەرەوەی وڵاتەکەی لەنێواندایە، گیانیان لەدەستدا.
میدیای فەرمیی ئێران هەواڵەکەی پشتڕاستکردەوە.
عەباس قوڵیزادە، فەرماندەی سوپای عاشوورا دەڵێت، جەستەی هەندێک لە سەرنشینانی هێلیکۆپتەرەکە بەجۆرێک سووتاوە کە ناناسرێنەوە.
07:16
بەڕێوەبەری نووسینگەکەی: سەرۆککۆمار گیانی لەدەستدا
بەڕێوەبەری نووسینگەکەی: سەرۆککۆمار گیانی لەدەستدا
موحسین مەنسووری، بەڕێوەبەری نووسینگەی سەرۆککۆمار گیانلەدەستدانی ئیبراهیم رەئیسی و شاندی یاوەری لە تێکشکانی هێلیکۆپتەرەکەدا راگەیاند.
زیاتر بخوێنەوە
07:03
کێی دیکە لەنێو هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێراندا بوو؟
کێی دیکە لەنێو هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێراندا بوو؟
حوسێن ئەمیر عەبدوڵڵاهیان، وەزیری دەرەوەی ئێران
ئایەتوڵڵا ئەلهاشم، ئیمام جومعەی تەورێز
مالیک رەحمەتی، پارێزگاری تەورێز
سەرۆکی پاسەوانەکان و پاسەوانێکی سەرۆککۆمار
فڕۆکەوانەکە و دوو یاریدەدەری
بەپێی مادەی 131ـی دەستووری ئێران، دوای نەمان یان نەخۆشکەوتنی سەرۆککۆمار، بە رەزامەندی رێبەری ئێران، دەسەڵاتەکانی دەدرێتە جێگری یەکەمی سەرۆککۆمار، دەبێ جێگری یەکەم لەگەڵ سەرۆکی پەرلەمان و سەرۆکی دەسەڵاتی دادوەری ئەنجوومەنێک پێکبهێنن و لە ماوەی 50 رۆژدا ئامادەکاری بۆ هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری نوێ بکەن.
زیاتر بخوێنەوە
06:46
هیچ ئاماژەیەک نییە سەرنیشینانی هێلیکۆپتەرەکە زیندوو بن
هیچ ئاماژەیەک نییە سەرنیشینانی هێلیکۆپتەرەکە زیندوو بن
دوای دەستنیشانکردنی شوێنی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکە لەلایەن درۆنی ئاکنجیی تورکییەوە، تیمەکانی فریاگوزاریی ئێران گەیشتنە شوێنی رووداوی فڕۆکەکەی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران و شاندی یاوەری. مانگی سووری وڵاتەکە دەڵێت، هیچ ئاماژەیەک نییە کە سەرنشینانی هێلیکۆپتەرەکە لە ژیاندا مابن.
یەکەم ڤیدیۆی درۆنیی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێران بڵاوکرایەوە کە کەوتووەتە خوارەوە و وادیارە بەتەواوی تێکشکابێت.
بەرپرسێکی ئێرانیش بە ئاژانسی رۆیتەرزی گوتووە کە هێلیکۆپتەرەکە "بەتەواوی سووتاوە."
هاوکات میدیای سوپای پاسداران دەڵێت، بەپێی ئەو بەڵگانەی بەردەستن، سەرۆککۆمار و سەرجەم سەرنشینانی هێلیکۆپتەرەکە شەهید بوون، بەڵام تائێستا بە فەرمی هەواڵی گیانلەدەستدانی سەرنشینانی هێلیکۆپتەرەکە رانەگەیێندراوە.
06:35
🔴 یەکەم ڤیدیۆی درۆنیی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێران
وێنەی درۆنیی هێلیکۆپتەرەکە
ئەمە یەکەم ڤیدیۆی درۆنیی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێرانە؛ کەوتووەتە خوارەوە و وادیارە بەتەواوی تێکشکابێت
زیاتر بخوێنەوە
03:57
دوایین زانیاری لەبارەی دەستنیشانکردنی شوێنی هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی
بەرپرسی مانگی سووری تەورێز دەڵێت، بەپێی ئەوەی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی تورکیا بڵاویکردووەتەوە، شوێنی سووتانێک دۆزراوەتەوە. میدیای فەرمیی ئێرانیش ئاماژە بەوە دەکات، تیمەکانی فریاکەوتن بەڕێگەوەن بۆ ئەو شوێنەی سەرچاوەیەکی گەرمی تێدا دەستنیشانکراوە و رەنگە نیو کاژێری دیکە بگەنە شوێنەکە.
ئەو شوێنەی درۆنە تورکییەکە دەستنیشانیکردووە نزیک گوندێکە بە ناوی تەویل.
زیاتر بخوێنەوەدرۆنی ئاکنجیی تورکیا ئەم دیمەنەی تۆمارکردووە و دەڵێت، سەرچاوەیەکی گەرمییە کە باوەڕ دەکرێت هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێران بێت pic.twitter.com/tdSHbXIXnQ
— Rudaw (@Rudawkurdish) May 20, 2024
03:37
تورکیا باوەڕی وایە بە درۆنی ئاکنجی شوێنی هێلیکۆپتەرەکەی رەئیسی دیاریکردبێت
تورکیا باوەڕی وایە بە درۆنی ئاکنجی شوێنی هێلیکۆپتەرەکەی رەئیسی دیاریکردبێت
درۆنی ئاکنجی کە تورکیا خستوویەتییە ئەرکەوە تاوەکو هاوکاریی ئێران بکات و بەدوای چارەنووسی هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسیدا بگەڕێت، سەرچاوەیەکی گەرمی دیاریکردووە و وا باوەڕ دەکرێت هێلیکۆپتەرەکە بێت.
دوای ئەوەی شوێنەکە دیاریکراوە، میدیای فەرمیی تورکیا دەڵێت: ناونیشانی تەواوی ئەو شوێنەیان داوەتە تیمە ئێرانییەکان و بەرپرسانی وڵاتەکە.
03:17
چی نوێ دەزانین لەبارەی رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی؟
چی نوێ دەزانین لەبارەی رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی؟
- مانگی سووری ئێرانی: ئەو شوێنەی کە تیمەکانمان بۆنی سووتاوییان لێ کردبوو، زۆر لەو شوێنە دەچێت کە هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێران تێیدا تووشی رووداو بووە.
- ئاژانسی فەرمیی تورکیا: درۆنی ئاکنجیی تورکی سەرچاوەیەکی گەرمیی دیاری کردووە کە وا باوەڕدەکرێت ئەو شوێنە بێت هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی تێیدا تووشی رووداو بووە.
- دیمیتری پێسکۆڤ، گوتەبێژی کرێملن: سەرۆک پووتین لە نزیکەوە چاودێریی دۆخەکە دەکات و لەگەڵ باڵیۆزی ئێرانیش لەسەر رووداوەکە کۆبووەتەوە.
- رووسیا دوو فڕۆکە، هێلیکۆپتەرێک و 60 شارەزای گەڕانی بۆ هاوکاریی تیمەکانی ئێران ناردووە تاوەکو هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی بدۆزنەوە.
- رووسیا دوو فڕۆکە، هێلیکۆپتەرێک و 60 شارەزای گەڕانی بۆ هاوکاریی تیمەکانی ئێران ناردووە تاوەکو هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی بدۆزنەوە.
زیاتر بخوێنەوە
01:45
وەزارەتی دەرەوەی ئێران: بە هیواوە گەڕان بەردەوامە
گەڕانی تیمەکان بۆ دۆزینەوەی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆمار
وەزارەتی دەرەوەی ئێران سوپاسی وڵاتان و رێکخراوەکان دەکات بۆ گەیاندنی دەستی هاوکاری بۆیان و دەڵێت، "بە هیواوە و بە رژدی بەردەوامین لە گەڕان بۆ دۆزینەوەی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆمار و شاندەکەی."
زیاتر بخوێنەوە
01:37
دوایین زانیارییەکان لە مانگی سووری ئێرانەوە
رووداو
- تائێستا نەمانتوانیوە بگەینە شوێنی هێلیکۆپتەرەکە
- 65 تیم خەریکی گەڕان و پشکنینن
- هێشتا کەشوهەوای ناوچەکە باراناوی و دژوارە
زیاتر بخوێنەوە
01:00
رووسیا دوو فڕۆکەی پێشکەوتوو بۆ دۆزینەوەی رەئیسی دەنێرێت
فڕۆکەی جۆری سووخۆی رووسیا. وێنە: Getty Images
ئیگۆر لێڤیتین، یاریدەدەری سەرۆککۆماری رووسیا رایگەیاند، بە بڕیاری ڤلادیمیر پووتین دوو فڕۆکەی پێشکەوتوو و چەند هێلیکۆپتەری تایبەت بۆ تەورێز دەنێرن.
گوتیشی، "چەندین تیمی فریاکەوتن بە 50 کەسەوە بەرەو ناوچەی رووداوەکە دەنێرین".
هاوکات، ماریا زاخارۆڤا، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوی رووسیا دەڵێت، "لە نزیکەوە چاودێریی زانیارییەکانی پەیوەندیدار بە رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی هەڵگری بەرپرسە باڵاکانی ئێران و لە نێویاندا سەرۆککۆماری ئەو وڵاتە دەکەین. هیوادارین سەرنشینانی هێلیکۆپتەرەکە سەلامەت بن و هیچ مەترسییەک هەڕەشە لە گیانیان نەکات".
دەشڵێت، رووسیا بۆ گەڕان بەدوای هێلیکۆپتەرەکە و لێکۆڵینەوە لەبارەی هۆکاری رووداوەکە ئامادەی هاوکارییە.
زیاتر بخوێنەوە
00:37
مانگی سووری ئێران: تاوەکو ئێستا شوێنی رووداوەکەمان نەدۆزیوەتەوە
وێنەی بەر لە رووداوەکەی هەریەک لە ئیبراهیم رەئیسی و ئایەتوڵڵا ئەلهاشم لەنێو هێلیکۆپتەرەکەدا
پیر حوسێن کولیوند، سەرۆکی مانگی سووری ئێران دەڵێت، تیمەکانیان هەموو ئەو شوێنانە گەڕاون کە گومان هەبووە کۆپتەرەکەی سەرۆککۆمار تێیدا تووشی رووداو بووبێت.
سەرۆکی مانگی سووری ئێران ئاماژە بەوە دەکات، بەپێی ئەو زانیارییانەی یەکێک لە دوو هێلیکۆپتەرەکەی دیکە پێیداون، ئێستا تیمەکانیان لەو ناوچەیە گەڕانیان دەستپێکردووە.
دەشڵێت، "تیمەکانمان سەرجەم ئەو شوێنانەیان پشکنیوە کە گومانمان کردووە رووداوەکە تێیدا روویدابێت، بەڵام هێشتا نەمانتوانیوە شوێنی رووداوەکە بدۆزینەوە".
زیاتر بخوێنەوە
23:47
لیستی ئەو وڵاتانەی تائێستا دەستی هاوکارییان بۆ ئێران درێژکردووە
ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران. وێنە: AA
جۆ بایدن، سەرۆکی ئەمریکا لە ئەتلانتای ویلایەتی جۆرجیا لە ئاهەنگێکی دەرچوونی کۆلێژی موورهاوز گوتاری پێشکێش دەکرد، کاتێک هەواڵی تێکشکانی فڕۆکەکەی رەئیسی بڵاوبووەوە.
بایدن دوای گوتارەکە کۆتایی بە پشووی فەرمی خۆی هێنا و بۆ کۆبوونەوەیەکی بەپەلەی ئیدارەکەی گەیشتەوە کۆشکی سپی.
وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، "لە نزیکەوە چاودێری هەواڵی ئەگەری نیشتنەوەی سەختی هێلیکۆپتەری سەرۆک و وەزیری دەرەوەی ئێران دەکەین."
دوای تێپەڕبوونی کەمتر لە دوو کاژێر بەسەر رووداوەکەدا، باسم عەوادی، گوتەبێژی حکومەتی عێراق لە هەژماری خۆی لە ئێکس، ئامادەیی هاوکاریکردنی لە پرۆسەی گەڕان بەدوای هێلیکۆپتەرەکەی رەئیسی و هاوسەفەرەکانی پیشاندا.
سعودیە کە لە ئاداری 2023 پەیوەندییەکانی لەگەڵ ئێران ئاسایی کردەوە، رایگەیاند، "پاڵپشتیی شانشین بۆ ئێران لەم دۆخە سەختە دووپاتدەکەینەوە."
وەزارەتی دەرەوەی سعودییە رایگەیاند، "ئامادەی هەموو هاوکارییەکین بۆ ئێران."
کۆمیسیۆنی ئەورووپاش لە راگەیێندراوێکدا گوتی، لەسەر داوای ئێران مانگی دەستکردی بۆ دۆزینەوەی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێران چالاککرد.
ئیلهام عەلیێڤ، سەرۆکی ئازەربایجان لە هەژماری خۆی لە تۆڕی ئێکس حەپەسانی خۆی بە هەواڵەکە دەربڕی و گوتی، "وەکو دراوسێیەک و دۆست و وڵاتی برامان، کۆماری ئازەربایجان ئامادەیە بۆ هەر هاوکاریێکی پێویست."
هەریەک لە ئەرمینیا، پاکستان و هیندستان هاوخەمیان بۆ رووداوەکە پیشاندا، رووسیا ئامادەیی پێشاندا بەشداربێت لە پرۆسەی گەڕان بەدوای ئیبراهیم رەئیسی و هاوسەفەرەکانی.
ماریا زاخارۆڤا، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی رووسیا رایگەیاند، "لە دڵەوە هیوا دەخوازین زیندوو بن و هیچ شتێک هەڕەشە لە ژیانیان و تەندروستیان نەکات."
رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆککۆماری تورکیا لە هەژماری خۆی لە ئێکس ئامادەیی هەموو هاوکاری و "هاوئاهەنگییەکی" بۆ ئێران پیشاندا.
ئاژانسی ئافادی تورکیاش دەڵێت، هێلیکۆپتەرێکی شەوبینیان لەگەڵ 32 شارەزای رزگارکردن لە چیاکان ناردووەتە ئێران.
زیاتر بخوێنەوە
23:30
بەشێک لە ئێرانییەکان نیگەرانی سەرۆککۆمارەکەیانن
بەشێک لە ئێرانییەکان نیگەرانی سەرۆککۆمارەکەیانن
شەقامەکانی تاران شڵەژاون و بەشێکی زۆر لە ئێرانییەکان بە نیگەرانییەوە لە رووداوی هێلیکۆپتەری سەرۆککۆمار دەڕوانن کە تائێستا هیچ سەرەداوێکی نییە.
هادی، فەرمانبەرە و دەڵێت، "لە ناخی دڵەوە بەو رووداوە خەمبارین کە تائێستا هۆکارەکەی دیار نییە. سەرۆکی دەوڵەت یەکێکە لە خزمەتکارەکانی گەل و نزا دەکەین ئەو و یاوەرانی بە تەندروستیی باشەوە بدۆزرێنەوە."
ئێوارەی رۆژی یەکشەممە، میدیای فەرمیی ئێران رایگەیاند، هێلیکۆپتەری سەرۆککۆمار و یاوەرانی تووشی نیشتنەوەیەکی سەخت بوون. تائێستا هیچ زانیارییەک لەسەر رەوشی سەرۆککۆمار و وەزیری دەرەوەی ئێران نییە و تیمە فریاگوزارییەکان بەردەوامن لە گەڕان.
سەختیی ناوچەکە و نالەباریی کەشوهەوا گەڕانەکەی قورستر کردووە. تەواوی ستۆرییەکە بخوێنەوە
زیاتر بخوێنەوە
23:16
تورکیا: ئێران داوای هێلیکۆپتەری گەڕانی شەوانەی لێ کردووین
نموونەی هێلیکۆپتەری گەڕانی شەوانەی تورکیا.
ئافاد رایگەیاند، حکومەتی ئێران بۆ گەڕان بەدوای سەرۆککۆمار و بەرپرسانی دیکەی وڵاتەکەی، داوای هێلیکۆپتەری تایبەت بە گەڕانی شەوانەی لە تورکیا کردووە.
سەرۆکایەتی کارەساتی لەناکاو و فریاگوزاریی تورکیا (ئافاد) کە سەر بە وەزارەتی نێوخۆی تورکیایە، راگەیێندراوێکی لەبارەی رووداوی هێلیکۆپتەری سەرۆککۆماری ئێران و ژمارەیەک بەرپرسی دیکەی ئەو وڵاتە بڵاوکردەوە.
بەگوێرەی راگەیێندراوەکەی ئافاد، حکومەتی ئێران لەڕێی وەزارەتی دەرەوەوە، داوای لە تورکیا کردووە هێلیکۆپتەری تایبەت بە گەڕانی شەوانەی بۆ بنێرێت. ئافاد رایگەیاند: "لە وان و ئەرزەڕۆمەوە 32 کارمەندی گەڕانی شاخەوانی و 6 ئۆتۆمبیلمان ناردووەتە ئێران. لە ئەنقەرە، دیاربەکر و کۆنیاوە تیمی 15 کەسیی گەڕانی شاخەوانی لە ئامادەباشیدان".
ئافاد راشیگەیاندووە کە دوای گەیشتنی زانیاریی رووداوی هێلیکۆپتەرەکە، راستەوخۆ هەنگاویان ناوە.
ئەمە لەکاتێکدایە هێشتا هیچ هەواڵێک لەبارەی چارەنووسی هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران نییە.
زیاتر بخوێنەوە
22:57
رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی رەئیسی چ کاریگەرییەکی لەسەر ئێران دەبێت؟
ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران
یەکەم: دەتوانێت ئەگەر بۆ ماوەیەکی کاتیش بێت دۆخێکی ئاڵۆز لەڕووی سیاسەتی ناوخۆ و دەرەوە دروست بکات، بەڵام بەهەبوونی رۆڵی رابەری باڵای ئێران و سوپای پاسداران، ئەستەمە بۆشاییەکی گەورەی ئیداری دروست بکات. رابەری باڵای کۆماری ئیسلامیی ئێران لە دوای رووداوەکە گوتی با خەڵک نیگەران نەبێت هیچ بۆشاییەک لە ئیدارەی وڵات دروست نابێت. ئەمە بێجگە لەوەی کە رۆڵی سوپای پاسدارن لە سیاسەتی دەرەوە بەتایبەت لە رۆژهەڵاتی نێوەڕاست لە وەزارەتی دەرەوە زیاترە. لە ئەگەری نەمانی رەئیسی دا، بەپێی ماددەی 131ـی دەستوور، جێگری یەکەمی سەرۆککۆمار دەتوانێت شوێنی بگرێتەوە. ئەگەر ئەویش نەیکات رابەری ئێران دەتوانێت کەسێک دیاری بکات و لە ماوەی 50 رۆژدا هەڵبژاردن بکرێت. خۆی ساڵی داهاتوو سەرۆکاتییەکەی رەئیسی کۆتایی دێت، ئەگەر بەهۆی ئەم رووداوەوە هەڵبژاردنێکی پێشوەخت نەکرێت.
دووەم: هەر لەگەڵ راگەیاندنی هەواڵەکەدا نرخی دۆلار و زێڕ لە تاران بەرزبووەتەوە، بەڵام هەڵبەز و دابەزی ئەو نرخانە لەکاتی خودی رەئیسیش دا هەبوون و کارنامەی حکومەتەکەی لەوڕووەوە جێی رەخنەی بەشێک لە موحافزەکارەکانی ئێرانیش بوو.
سێیەم: گرنگترین کاریگەری کە دەشێ ئەگەری مردن یان دوورکەوتنەوەی رەئیسی لە سەرۆکایەتی کۆمار دایبنێت، پەیوەندی بە باسەکانی دیاریکردنی رابەری داهاتووی ئەو وڵاتەوە هەیە. رەئیسی یەکێک لەو کەسانە بوو کە ناوی بۆ جێگرتنەوەی رابەری باڵای ئێران دەهات. ئەمە بێجگە لەوەی هەروەک لە دەستووری ئێران دا هاتووە، لەکاتی مردن یان لەسەرکارلادانی رابەری باڵای ئێران دا، سەرۆککۆمار یەکێک لە ئەندامانی ئەو ئەنجوومەنە دەبێت کە تاوەکو کاتی دیاریکردنی رابەری نوێ، وڵات بەڕێوە دەبات و رۆڵی کارای لە دەستنیشانکردنی رابەری داهاتوودا دەبێت.
بەشێک لە وتاری زریار رۆژهەڵاتی، بەڕێوەبەری ناوەندی لێکۆڵینەوەی رووداو. بۆ تەواوی وتارەکە کلیک بکە
22:47
مەسرور بارزانی: هیوادارم سەرۆک رەئیسی و سەرنشینەکانی دیکە سەلامەت بن
مەسرور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان
مەسرور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، "رووداوی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەری سەرۆککۆماری ئێران مایەی نیگەرانیمانە".
هەروەها راشیگەیاند، "هیوادارم سەرۆک رەئیسی و سەرنشینەکانی دیکە سەلامەت بن. دڵمان لەلای خۆیان و خێزانەکانیانە و نزا بۆ سەلامەتی هەموویان دەکەین".
زیاتر بخوێنەوە
22:38
ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران کێیە؟
ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران
ساڵی 1960 لە مەشهەد لە دایکبووە
ساڵی 1982 بووەتە داواکاری گشتیی کەرەج و هەمەدان
لە ساڵی 1989وە بۆ ماوەی پێنج ساڵ داواکاری گشتیی تاران بووە
لە ساڵی 1994ـەوە بۆ ماوەی 10 ساڵ سەرۆکی رێکخراوی پشکنینی گشتیی ئێران بووە
لە 2004ـەوە بۆ ماوەی 10 ساڵ جێگری یەکەمی سەرۆکی دەسەڵاتی دادی ئێران بووە
لە 2006ـەوە ئەندامی ئەنجوومەنی شارەزایانی رێبەری ئێران بووە
لە 2014-2015 داواکاری گشتیی ئێران بووە
لە 2015 بە بڕیاری عەلی خامنەیی وەک سەرپەرشتیاری مەزارگەی ئیمام رەزا دەستنیشان کرا
لە 2018دا بە بڕیاری عەلی خامنەیی بووە سەرۆکی دەسەڵاتی دادی ئێران
لە 2021دا وەک سێزدەمین سەرۆککۆماری ئێران هەڵبژێردرا
زیاتر بخوێنەوە
22:34
ڤیدیۆ: خامنەیی دەڵێت هیچ کێشەیەک لە کاروباری وڵاتدا روونادات
عەلی خامنەیی، رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامیی ئێران
22:18
%30ـی هێزە چەکدارەکانی ئێران لە شوێنی رووداوەکەن
شوێنی رووداوەکە
فەرماندەی سوپای پاسداران لە تەورێز دەڵێت، %30ـی هێزە چەکدارەکانی وڵاتەکەی چوونەتە شوێنی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆکی وڵاتەکە.
ئاماژە بەوە دەکات، "کەمێک لەمەوبەر، سیگناڵێکی هێلیکۆپتەر و تەلەفۆنی یەکێک لە تیمەکانی سەرۆککۆمارمان پێگەیشتووە و هیوادارین هەواڵی خۆش ببیستین".
زیاتر بخوێنەوە
21:24
میدیای فەرمیی ئێران: شوێنی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەی رەئیسی دۆزرایەوە
میدیای فەرمیی ئێران دەڵێت، شوێنی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەی رەئیسی دۆزراوەتەوە، بەڵام هێشتا تیمەکان نەگەیشتوونەتە شوێنەکە و لە هەوڵدان.
زیاتر بخوێنەوە
21:19
نێچیرڤان بارزانی: لەم کاتە سەختەدا بیرمان لای گەلی ئێرانی دۆستە
نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان
سەرۆکی هەرێمی کوردستان پەیامێکی لەبارەی رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێران بڵاوکردەوە و دەڵێت، "له‌م کاته سه‌خته‌دا بیرمان له‌گه‌ڵ سه‌رکردایه‌تی و گه‌لی ئێرانی دۆست و دراوسێدایه."
نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان رایگەیاند: "به نیگه‌رانییه‌كى قووڵه‌وه چاودێریی هه‌واڵه‌کانی رووداوی هیلیکۆپته‌ری سه‌رۆک ره‌ئیسی ده‌که‌م. له خوای مه‌زن داواکارم خۆیان و یاوه‌رانی باش و سه‌لامه‌ت بن، دڵمان لایانه و نزای خێریان بۆ ده‌که‌ین. له‌م کاته سه‌خته‌دا بیرمان له‌گه‌ڵ سه‌رکردایه‌تی و گه‌لی ئێرانی دۆست و دراوسێدایه."
زیاتر بخوێنەوە
20:35
خامنەیی: هیوادارم رەئیسی بگەڕێتەوە باوەشی گەلەکەی
عەلی خامنەیی، رێبەری کۆماری ئیسلامی ئێران
عەلی خامنەیی، رێبەری کۆماری ئیسلامی ئێران رایگەیاند، هیوادارە ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران بە سەلامەتی بگەڕێتەوە "باوەشی گەلەکەی".
هەروەها گوتی، "با خەڵک نیگەران نەبێت، هیچ کێشەیەک بۆ دەوڵەت و کاروبارەکانی دروست نابێت".
زیاتر بخوێنەوە
20:11
عادل باخەوان: سێ سیناریۆ بۆ کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەی رەئیسی هەن
د. عادل باخەوان، بەڕێوەبەری ناوەندی فەرەنسی بۆ توێژینەوە لەسەر عێراق
د. عادل باخەوان، بەڕێوەبەری ناوەندی فەرەنسی بۆ توێژینەوە لەسەر عێراق لەبارەی رووداوی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران و شاندی یاوەرییەوە دەڵێت، سێ سیناریۆ لە ئارادایە؛ کەشوهەوا، دەستی دەرەکی و کێشمەکێشی ناوخۆیی.
د. عادل باخەوان بە رووداوی گوت، "ئەم رووداوە لە سێ سیناریۆ زیاتر نییە، یەکەمیان ئەوەیە کە هەمووان باسی دەکەن، ئەوەی کە ناجێگیری کەشوهەوا هۆکار بووە. دووەم، ئەوەی کە دەستی دەرەکی لە پشتەوە بێت، بەتایبەت کە ئیسرائیل گەورەترین بنکەی هەواڵگری لە ناوچەکەدا لە ئازەربایجان هەیە، ئیتر لە رێگەی هێرشی راستەوخۆ بووبێت یان بە رێگەی هێرشی ئەلیکترۆنی هێلیکۆپتەرەکەی لەکارخستبێ".
لەبارەی سیناریۆی سێیەمەوە، بەڕێوەبەری ناوەندی فەرەنسی بۆ توێژینەوە لەسەر عێراق ئاماژە بەوە دەکات، "سیناریۆی سێیەم ئەوەیە کە ئەم رووداوە دەستی ناوخۆی لەپشتەوە بێت، وەکو دیارە چەندین لایەنی ناوخۆیی نێو رژێمی کۆماری ئیسلامیی ئێران هەبوون کە دژی شێوازی کارکردنی رەئیسی بوون".
د. عادل باخەوان دەڵێت، لە چەند کاژێر و رۆژانی داهاتوودا، راستی یەکێک لەو سیناریۆیانە زیاتر روون دەبێتەوە.
نزیکەی پێنج کاژێرە، هێلیکۆپتەری ئیبراهیم رەئیسی، کە هاوکات حوسێن ئەمیر عەبدوڵڵاهیان، وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتە و چەندین کەسایەتی دیکەی تێدا بوو لە ناوچە کوێستانییەکانی پارێزگەی تەورێز دیار نەماوە و هێشتا چارەنووسیان نازانرێت.
بەرپرسانی ناوخۆیی ئێران پێیانوایە کەشوهەوای ناجێگیر هۆکاری کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکە بووبێت.
زیاتر بخوێنەوە
20:07
مانگی سووری ئێران: چوار تیممان لە شوێنی کەوتنەخوارەوەی کۆپتەرەکە نزیکبوونەتەوە
شوێنی رووداوەکە
رازیە عالیشوەندی، سەرۆکی ژووری ئۆپەراسیۆنی مانگی سووری ئێران رایگەیاند، لەو 40 تیمەی بەشوێن هێلیکۆپتەری سەرۆککۆماردا دەگەڕێن، چواریان نزیک شوێنەکە بوونەتەوە، بەڵام بەهۆی باران و چڕی شوێنەکە، کاروبارەکان زۆر خاوی بەڕێوەدەچن.
زیاتر بخوێنەوە
19:46
گوتەبێژی حکومەتی ئێران: هێشتا نازانین چی روویداوە
عەلی بەهادووری، گوتەبێژی حکومەتی ئێران
عەلی بەهادووری، گوتەبێژی حکومەتی ئێران رایگەیاند، "خەڵک مافی خۆیەتی زانیاری هەبێت، بەڵام هێشتا نازانین چی روویداوە".
لەلایەکی دیکە، محەممەد باقری، سەرۆکی دەستەی گشتی هێزە چەکدارەکانی ئێران فەرمانی بە سەرجەم هێزەکانی سوپا، پۆلیس و سوپای پاسداران کرد سەرجەم توانا و کەرەستەکانیان بخەنەگەڕ بۆ دۆزینەوەی هەلیکۆپتەری ئیبڕاهیم رەئیسی.
پێشتر سەرۆکی دەستەی گشتی هێزە چەکدارەکانی ئێران رایگەیاندبوو، لە هەموو کەرەستە و تواناکانی سوپای پاسداران، سوپا و هێزەکانی پۆلیس بۆ فریاکەوتن و دۆزینەوەی هێلیکۆپتەری سەرۆککۆمار کەڵک وەردەگرن.
تاوەکو ئێستا بەهۆی ناجێگیری کەشوهەواوە، نەتوانراوە هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی و شاندی یاوەری بدۆزرێتەوە.
بەڕێوەبەرایەتی کەشناسی پارێزگای تەورێز دەڵێت، بارانێکی بەلێزمە لەو ناوچەیە دەبارێت کە رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆمار تێیدا رووداوە و تا سبەی شەویش بەردەوامدەبێت.
زیاتر بخوێنەوە
19:39
ئەمریکا: چاودێریی هەواڵەکان لەبارەی رەئیسی دەکەین
لۆگۆی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا
وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا دەڵێت، لە نزیکەوە چاودێریی ئەو هەواڵانە دەکەن کە باس لە نیشتنەوەی دژواری هێلیکۆپتەری سەرۆکی ئێران دەکەن.
لەلایەکی دیکە، چارڵس میچێڵ، سەرۆکی ئەنجوومەنی یەکێتیی ئەورووپا گوتی، "لەگەڵ ئەندامانی دیکەی یەکێتیی ئەورووپا و هاوبەشەکانمان لە نزیکەوە چاودێریی ئەو راپۆرتانە دەکەین کە باس لە نیشتنەوەی پێشبینینەکراوی دژواری هێلیکۆپتەری سەرۆککۆمار و وەزیری دەرەوەی ئێران دەکەن".
تادێت کاردانەوە نێودەوڵەتییەکان لە فراوانبووندان.
زیاتر بخوێنەوە
19:22
سەرۆکی ئازەربایجان: نزا بۆ رەئیسی دەکەین
هەریەک لە ئیلهام عەلیێڤ، سەرۆکی ئازەربایجان و ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران بەر لە رووداوەکەی ئەمڕۆ
سەرۆکی ئازەربایجان دەڵێت، دڵگرانە بە رووداوی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئێران و نزای بۆ دەکات.
پەیامی ئیلهام عەلیێڤ، سەرۆکی ئازەربایجان لەبارەی رووداوی هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئسیی: ئەمڕۆ لە پاش ماڵئاواییکردنێکی هاوڕێیانە لە ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران، دڵگران بووین بە بیستنی هەواڵی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەی. نزا بۆ سەرۆک ئیبراهیم رەئیسی و شاندی یاوەری دەکەین. وەکو دراوسێیەک، هاوڕێیەک و وڵاتێکی برا، کۆماری ئازەربایجان ئامادەی هەر هاوکارییەکە.
زیاتر بخوێنەوە
19:18
عێراق: ئامادەی هاوکارین بۆ گەڕان بەدوای هیلیکۆپتەرەکەی رەئیسی دا
ئاڵای عێراق و ئێران
سەرۆکوەزیرانی عێراق، وەزارەتی ناوخۆ و رێکخراوی مانگی سووری راسپارد هەموو تواناکانیان بخەنە بەردەستی ئێران بۆ یارمەتیدان لە گەڕان بەدوای هێلیکۆپتەرەکەی سەرۆککۆماری ئەو وڵاتە.
باسم عەوادی، گوتەبێژی حکومەتی عێراق لە راگێیندراوێکدا گوتی، "محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق داوای لە وەزارەتی ناوخۆ و رێکخراوی مانگی سوور و سەرجەم لایەنە پەیوەندیدارەکانی دیکە کرد هەموو تواناکانیان بخەنە بەردەستی کۆماری ئیسلامی ئێران بۆ گەڕان بەدوای ئەو هێلیکۆپتەرەی کە سەرۆککۆمار و وەزیری دەرەوەی ئێرانی تێدا بووە".
زیاتر بخوێنەوە
19:11
40 تیمی فریاگوزاری بەشوێن رەئیسی دا دەگەڕێن
پیر حوسێن کولیوند، سەرۆکی مانگی سووری ئێران
پیر حوسێن کولیوند، سەرۆکی مانگی سووری ئێران رایگەیاند، ژمارەی تیمەکانیان لە 20ـەوە بۆ 40 تیم زیادکردووە.
سەرۆکی مانگی سووری ئێران بە میدیاکانی وڵاتەکەی راگەیاند، "ناوچەکە دەپشکنین، ئەگەرچی بەهۆی ناجێگیری کەشوهەواوە زۆر دژوار و سەختە، بەڵام لە هەوڵەکانمان بەردەوام دەبین. سوودمان لە درۆن بینی، بەڵام بەهۆی کەشوهەوای خراپەوە ناتوانرێت زیاتر سوودیان لێببینین. لەگەڵ تیمەکانی دیکەدا خەریکی گەڕانین. ئەم شوێنە ناوچەیەکی سەخت و کوێستانییە و دوو کاژێر لە تەورێزەوە دوورە".
زیاتر بخوێنەوە
18:52
نوێترین زانیاری لەبارەی چارەنووسی رەئیسی
ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران
میدیای فەرمی ئێران دەڵێت، تائێستا چارەنووسی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری وڵاتەکە و هێلیکۆپتەرەکەی نازاندرێت؛ هەروەها بەهۆی خراپی کەشوهەواوە، تیمەکان ناتوانن بە هێلیکۆپتەر بەدوایدا بگەڕێن؛ هەموو تیمە فریاگوزارییەکان زەمینین.
زیاتر بخوێنەوە
18:45
ئێستا چی روودەدات؟
ناوچەی رووداوەکە
دەیان تیمی فریاگوزاری گەیشتوونەتە سنووری رووداوەکە لە پارێزگەی تەورێزی ئێران. گەڕان بەدوای چارەنووسی هێلیکۆپتەرەکەدا دەستیپێکردووە.
بەرپرسانی ئێران دەڵێن، کەشوهەوای ناوچەکە هێندە ناجێگیرە کە پرۆسەی گەڕانی "دژوار" کردووە.
ئەوان دەڵێن، دۆزینەوەی هێلیکۆپتەرەکە کاتی زیاتر دەخایێنێت.
ئەحمەد وەحیدی، وەزیری ناوخۆی ئێران دەڵێت، "پێمانوایە کەشوهەوای ناجێگیر هۆکار بووە".
بەهرام عەینوڵڵاهی، وەزیری تەندروستیی ئێران ئاماژە بەوە دەکات، گەیشتووەتە سنوورەکە، بەڵام کەشوهەوای ئاڵۆز و تەمومژ رێگە نادات بەزووی چارەنووسی سەرۆککۆمار یەکلابکەنەوە.
چەند دیمەنێک لە ئۆتۆمبێلی تیمە فریاگوزارییەکان لە نزیک ئەو ناوچەیەی باوەڕ وایە هێلیکۆپتەرەکەی ئیبراهیم رەئیسی تێیدا تووشی رووداو بووبێت#الرئيس_الإيراني#iran pic.twitter.com/SBjFhPlgQB
— Rudaw (@Rudawkurdish) May 19, 2024
زیاتر بخوێنەوە
18:35
خەڵکی گوندەکانی سنوورەکە گوێیان لە چەند دەنگێک بووە
میدیای فەرمی ئێران دەڵێت، کاژێرێک لەمەوبەر خەڵکی گوندەکانی پیرداود و ئوزی لە سنووری پارێزگای تەورێز، گوێیان لە چەند دەنگێک بووە.
ئەحمەد وەحیدی گوتی: "تیمە فریاگوزارییە جیاوازەکان بەرەو ناوچەکە دەڕۆن، بەڵام بەهۆی تەم و خراپی کەشوهەوا، رەنگە کاتێکی زۆری پێبچێت تا بگەنە ناوچەکە."
گوتیشی: "دۆخەکە لە ژێر کۆنترۆڵدایە، تیمەکانی فریاگوزاری کار دەکەن، هیوادارین بە خێرایی بگەنە شوێنی رووداوەکە."
وەزیری ناوخۆی ئێران دەشڵێت: "پەیوەندی لەگەڵ یاوەرەکانی هەبووە، بەڵام بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی ناوچەکە سەختە و دروستکردنی پەیوەندی ئەستەمە، هیوادارین تیمەکانی فریاکەوتن زووتر بگەنە شوێنی رووداوەکە و زانیاری زیاترمان پێبدەن."
زیاتر بخوێنەوە
18:28
میدیای فەرمی ئێران چی دەڵێت؟
میدیای فەرمیی ئێران دەڵێت، هێلیکۆپتەری هەڵگری سەرۆککۆماری ئێران لە ناوچەی جولفای پارێزگای تەورێز تووشی رووداو بووە.
وەزیری ناوخۆی ئێران پشتراستی کردەوە کە هەلیکۆپتەرێکی تیمی ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئەو وڵاتە لە سنووری پارێزگای تەورێز تووشی رووداوی "نیشتنەوەیەکی سەخت" بووە.
ئەحمەد وەحیدی راشیگەیاند، بە کردنەوەی بەنداوەکانی خودائافەرین و قیز قەلعەسی، کە لەگەڵ سەرۆککۆماری ئازەربایجان کردیانەوە، "سەرۆککۆمار لەگەڵ شاندی یاوەری بە چەند هێلیکۆپتەرێک لە رێگەی گەڕانەوە بوون، یەکێکیان بەهۆی ناسەقامگیریی کەش و هەوا ناچار بە نیشتنەوەیەکی دژوار بووە".
زیاتر بخوێنەوە
06:22
سەرۆککۆماری ئێران و یاوەرانی بەهۆی تێکشکانی هێلیکۆپتەرەوە گیانیان لەدەستدا
ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران.
ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆماری ئێران ئەمڕۆ بۆ کردنەوەی بەنداوێک چووە پارێزگای تەورێز. لەدوای کردنەوەی بەنداوەکە بە هێلیکۆپتەر بەرەو تاران دەگەڕایەوە کاتێک تووشی "نیشتنەوەیەکی دژوار" بوو.
میدیای ئێرانی دەڵێت، هەریەکە لە ئیبراهیم رەئیسی، سەرۆککۆمار، حوسێن ئەمیر عەبدوڵلاهیان، وەزیری دەرەوە و ئایەتوڵڵا ئەلهاشم، پێشنوێژی حکومیی تەورێز و مالیک رەحمەتی، پارێزگاری شارەکە لەنێو ئەو هێلیکۆپتەرەدان کە تووشی رووداو بووە.
ئیبراهیم رەئیسیی تەمەن 63 ساڵ لە حوزەیرانی 2021ـەوە پۆستی سەرۆکی وڵاتەکەی گرتووەتەوە دەست.
زیاتر بخوێنەوە