پەیامێک لە مەسرور بارزانییەوە لەبارەی ئەنجامەکانی هەڵبژاردن

 

 

مەسرور بارزانی: بێگومان هەموو هاووڵاتییەک گەنج بێت یان هەر هاووڵاتییەک بێت، چاوی لەوەیە دەرفەتی یەکسانی بۆ بڕەخسێت و ئەرکی حکومەتیشە ئەو دەرفەتە یەکسانەی بۆ بڕەخسێنێت، حکومەت ئامرازێکە بە دەستی ئەو کەسانەی حکومەت بەڕێوەدەبەن، ئەو کەسانەش لەلایەن حیزبەکانەوە هاتوون و حکومەت بەڕێوەدەبەن، کەواتە دەبێت ئەجێندایەکی یەکگرتوو و هاوبەش هەبێت بۆ بەڕێوەبردنی حکومەت و هەموو لایەکیش پێیەوە پابەندبن. ناکرێت تۆ بەشداربیت لە حکومەت و لە هەمان کاتدا رێگریش بیت و نەهێڵیت حکومەت ئەجێندای خۆی جێبەجێ بکات. گریمان هەموو حکومەت یەک دەستە و یەک پارچەیە و بە یەک دیدگا هەوڵی جێبەجێکردنی بەرنامەکانی خۆی دەدات، ئەوەی جەنابت باست کرد لەڕووی گەنجەوە ئەو شتانەیە کە ئێمە کردوومانە، بەرنامەیەک هەبووە بەناوی بەرنامەی گەشانەوە. ئەمە چییە؟ هانی گەنج دەدات بۆئەوەی هەر کەسێک بیرۆکەیەکی هەبێت، داهێنانێکی هەبێت و بیەوێت بزنسی بچووک بۆ خۆی دابنێت، یان بزنسێکی هەیە و دەوێت تۆزێک فراوانتری بکات، داوای زەمانەت و گەرەنتی و پشتیوانیی حکومەت دەکات. ئێمە ئەم پرۆژەیەمان دەستپێکردووە و سەرکەوتووش بووە وەکو پایلێت پرۆجێکت، داوامان کرد 25 کۆمپانیا.. پێش ماوەیەک من سەردانم کردن.. ئەوان هاتوون باسی سەرکەوتنی ئەزموونی خۆیانیان کرد کە چۆن توانیویانە لە پشتیوانیی حکومەت و لە قەرزی حکومەت سوودمەند بن و بزنسی خۆیان دابنێن، پەرەی پێبدەن، گەشەی پێبدەن، گەورەتری بکەن، داهاتی خۆیان زیاتر بکەن، چەندین خەڵک بێن بزنسەکانی خۆیان دابمەزرێنن. کەواتە ئەم جۆرە پڕۆژانە زیاتر یارمەتیی گەنج دەدات لەجیاتی ئەوەی چاوی لە دامەزراندنی پۆستێکی فەرمیی حکومەت بێت، بیر لەوە بکاتەوە چۆن بتوانێت لە کەرتی تایبەت گەشە بکات. پێموایە لە وڵاتێک ئەگەر دەمانەوێت بەرەو پێشەوە بچین و گەشانەوەی ئابووریی گەورە بە خۆمانەوە ببینین، دەبێت یارمەتی کەرتی تایبەت بدەین و زەمینەی بۆ ساز بکەین بەرەو پێشەوە بچین؛ کە ئەمە کرا، خۆکارانە هەلی کار زیاد دەبێت و گەنجیش دەتوانێت خۆی تێدا ببینێتەوە و داهێنانیشی تێدا بکات؛ بۆئەوەی ئەمە بکرێت پێویستمان بە وەبەرهێنانە چ لە ناوخۆ چ لە دەرەوە، تاوەکو بتوانی وەبەرهێنەرێکی دەرەکی بهێنیتە کوردستان دەبێت زەمینەیەکی لەبار هەبێت تاوەکو بتوانێت و متمانەت پێ بکات. متمانە بە چی دەکرێت؟ چەند شتێکی سەرەکی هەن کاریشی لەسەر کراوە، وەکو جەنابت باست کرد، یەکێک لەوانە پرسی ئەمنییەتە، ئەگەر هەر وەبەرهێنەرێک قەناعەتی وابێت سەر و ماڵی پارێزراو دەبێت، بە دڵنیاییەکی زیاترەوە دێت و وەبەرهێنان لەم وڵاتەدا دەکات. لە لایەکی دیکەوە سیستمێکی پێشکەوتووی بانکی هەیە کە بگونجێت لەگەڵ ئەم سیستمە پێشکەوتووە جیهانییەی کە هەیە. ئێستا بەداخەوە، بەڵام سیاسەتی کاش کە تاوەکو ئێستا باوە لە زۆربەی بەشەکانی عێراق؛ زۆر هاوکار و یارمەتیدەر نییە، چونکە ئێستا دنیا بەرەو کرێدیت و ئیعتیباری بانکی و بەدیجیتاڵی و ئەم جۆرەشتانە دەڕوات. ئێمە لە هەرێمی کوردستان ئەم بەرنامەشمان دەستپێکردووە، دەستمان پێکردووە کە هەموو هاووڵاتییەکی کوردستان جارێ یەکەم؛ فەرمانبەرانی حکومەت، دوای ئەوە هەموو هاووڵاتییەک بتوانێت حیساب بانکیی خۆی هەبێت، ئەمە زۆر زۆر یارمەتیی ئەم هاووڵاتییە دەدات لەوەی کەی ویستی و چۆن ویستی و چەندی ویست، بتوانێت پارەی خۆی لە بانک دەربهێنێت یانیش مامەڵەی پێ بکات، پێویست ناکات هەموو جارێکێش کارت لەگەڵ خۆی بهێنێت و ببات؛ بەڵام ئەمە لە بەرژەوەندیی هەموو لایانێکی سیاسیدا نەبووە، زۆر لایەنی سیاسی هەبوون کە هەمیشە مووچە و پارەی کردووەتە کارت و وەسیلەیەک بۆئەوەی هاووڵاتی بەکاربهێنێت بۆ وەلائی سیاسی. ئەگەر هاووڵاتی سەربەست بوو، ئیرادەی مالی و دەسەڵاتی مالیی هاووڵاتی بەدەستی خودی هاووڵاتییەوە بوو، زۆر لایەنی سیاسی لەوانەیە هەست بە مەترسی بکەن، بۆیەش دژایەتیی ئەم پڕۆژەیە دەکەن، مەسەلەی ئەوەی دەگوترێت هەژماری من، ئەمە هەژماری شەخسییە، نەک هەژماری حیزبی، ئەمە هەژماری هاووڵاتییانی کوردستانە و گەڕاندنەوەی دەسەڵاتە بۆ هاووڵاتی، کە هاووڵاتی خۆی بەبێ ئەوەی منەتی هیچ بەرپرسێکی سیاسی و حیزبێکی سیاسی بەسەرەوە بێت بتوانێت مامەڵە بە سەروەت و سامانی خۆیەوە بکات و بتوانێت کەی و چۆن ویستی، مامەڵە لەگەڵ داهاتی دارایی خۆی بکات. ئەم شتانە گرنگن بۆ راکێشانی وەبەرهێنەری دەرەکیش، ئەگەر وڵاتێک بیەوێت کارخانەیەک، کارگەیەک کۆمپانیایەکی بیانی بیەوێت بێتە ئێرە، سەیر دەکات بزانێت سیستمی بانکی ئێرە لە ئاستی ستانداردی جیهانییە یان نا؟ ئەگەر نەبێت لەوانەیە نەیەت، ئەمنیەت نەبێت نایەت، بۆیە دابینکردنی ئەمنییەت و دابینکردنی سیستمێکی باشی بانکی لەگەڵ یاسا؛ بە یاسا دەبێت مافەکانی هەر کەسێک پارێزراو بێت، ئەم یاسایانە چ یاسای وەبەرهێنان بێت، چ یاسای پاراستنی ماف بێت، چ بابەتی خانەنشینیی خەڵکیش بێت، کە لە کەرتی تایبەت ئیش دەکەن لەسەر ئەو شتانە هەمووی کاری جیدی کراوە، تەنانەت بۆ دەستەبەری کۆمەڵایەتییە یانیش مافی فەرمانبەرە لە کەرتی تایبەت کە ئەوانەش بتوانن بە شێوازێک گەرەنتی ئەوەیان هەبێت مافیان نافەوتێت دوای ئەوەی کە کارەکەی تەواو بوو خانەنشین دەکرێت، کەرتی تایبەتیش بتوانن خانەنشینی بکەن، ئینجا ئەم شتانە هەمووی هەن بۆئەوەی تۆ بتوانیت کەشێکی وا بخولقێنیت کە هاووڵاتییان خۆیانی تێدا ببیننەوە و پەیوەندییەکی تەندروستیش لە بەینی هەرێمی کوردستان و دەرەوەی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ئەو کۆمپانیا و وەبەرهێنەرانە دروستبکرێ کە چاو لە کوردستان بکەن وەکو شوێنێک کە گونجاوە؛ شوێنێکە سوودی تێدایە و سوودی هاوبەشی تێدایە؛ نەک تەنیا بۆ خاوەن ماڵ، بەڵکو بۆ ئەو کەسەی دێت وەبەرهێنایشی تێدا دەکات، جا ئەم شتانە زۆریان کراون. لەوانەیە کات نەبێ ئێمە بچینە ناو وردەکارییەکانەوە، بەڵام بۆ دڵنیابوونی جەنابت؛ هەم بابەتی ئەمنیەت هەم بابەتی بە بانکی کردن و پێشخستنی سیستمی ئابووری لە هەرێمی کوردستان هەم بابەتی یاسادانان. جەنابت باسی گەندەڵیت کرد، کاری جیدیش کراوە بۆ بنبڕکردنی گەندەڵی، بەڵام بنبەڕکردنی گەندەڵی کارێکە هیمەتی دەوێ و پشتیوانیشی دەوێ، ناکرێ لایەنێکی سیاسی دژی پرۆژەی گەندەڵی بوەستێت و حکومەت بە تەنیا بتوانێ ئەمە بکا، دەبێ دەسەڵات هەر هەمووی بەیەکەوە مکوڕبن لەسەر ئەوەی کە گەندەڵی نەمێنێ، یەکەم شت خۆیان واز لە گەندەڵی بێنن..