مەحما خەلیل: ئەگەر پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی موڵک نەخرێتە کارنامەی پەرلەمان، بایکۆت دەکەین

رووداو دیجیتاڵ
 
ئەندامێکی کوردی پەرلەمانی عێراق دەڵێت، "پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی ماڵ و موڵکی خەڵک، مافێکی سرووشتی، یاسایی و دەستوورییە... ئەگەر نەخرێتە کارنامەی پەرلەمان و دەنگی لەسەر نەدرێت، فراکسیۆنە کوردستانییەکان بایکۆتی دانیشتنەکان دەکەن".
 
مەحما خەلیل، رەخنە لە هەڵویستی لایەنە سوننە و شیعەکان لەبارەی پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی ماڵ و موڵکی خەڵک دەگرێت و بە رووداوی گوت، باش نییە کە ئەم پرۆژەیاسایە ببەسترێتەوە بە دەنگدان لەسەر پرۆژەیاسای لێبووردنی گشتی و پرۆژەیاسای هەمواری باری کەسی. "ئەوان دەیانەوێت پرۆژەیاساکە لەگەڵ ئەو دوو پرۆژەیاسایە پێکەوە ببەسترێنەوە و پێکەوە وەکو پاکێجێک لە پەرلەمان گفتوگۆی لەسەر بکرێت و دەنگی لەسەر بدرێت".
 
دەشڵێت، "هەندێک پێشیلکاری یاسایی و دەستووری لە پرۆژەیاسای لێبووردنی گشتیدا هەن، لە پرۆژەیاسای هەمواری باری کەسێتیشدا هەندێک شت هەن کە دژی بنەمەکانی مافی مرۆڤن. پرۆژەیاساکە بۆ دۆخی ئێستا باش نییە و مشتومڕی زۆر هەڵدەگرێت و دەبێتە هۆی گوشاری لایەنە نێودەوڵەتییەکان بۆ سەر عێراق. بەڵام پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی ماڵ و موڵکی خەڵک کە لە سەردەمی رژێمی پێشوودا دەستی بەسەردا گیراوە، بۆ حکومەتیش زۆر باش دەبێت کە زەوی و ماڵ و موڵکی ئەو کەسانەی زیانیان پێگەیشتووە، بگەڕێنێتەوە".
 
سەبارەت بە هەڵوێستی فراکسیۆنە کوردستانییەکانیش، ئەو ئەندامە کوردەی پەرلەمانی عێراق گوتی، "هەنگاوی ئێمە بەپێی بنەما یاسایی و دەستوورییەکان و بە پێی رێککەوتنە. برایانی شیعە و سوننەش خەڵکی خۆیان زۆر سوودمەند دەبن لەو یاسایە، بەڵام ئەوان دەیانەوێت لەگەڵ دوو یاساکەی دیکە وەکو پاکێجێک بێتە نێو پەرلەمان، بۆ ئەوەی ئەو یاسایانەی لە بەرژەوەندییاندایە، تێپەڕێنرێت".
 
بە گوتەی مەحما خەلیل، لایەنە شیعی و سوننەکان لەوە نیگەرانن کە پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی ماڵ و موڵکی خەڵک بە ئاسانی لە پەرلەمان پەسند بکرێت، بەڵام بۆ پرۆژەیاساکانی لێبوردنی گشتی و هەمواری باری کەسێتی، رێژەی یاسایی کۆبوونەوەی پەرلەمان تەواو نەبێت و نەتوانن ئەو دوو پرۆژەیاسایە تێپەڕێنن.
 
خەلیل ئاماژە بەوە دەکات کە پرۆژەیاسای لێبووردنی گشتی لە بەرژەوەندی سوننەدایە و داوایەکی سەرەکییان بوو لە کاتی گفتوگۆکان، "بەڵام ئێمە قبووڵی ناکەین لێبووردن بۆ داعشەکان دەربکرێت".
 
ئەو ئەندامەی فراکسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عێراق باسی دەستبەسەرداگرتنی ماڵ و موڵکی خەڵک لە ناوچەکانی مادەی 140ی دەستوور دەکات و دەڵێت، "زیاتر لە 70 ساڵە مافی ژمارەیەکی زۆری خەڵک پێشێلکراوە و بەپێی یاسا و دەستووری عێراق، پێویستە ماڵ و موڵکی خەڵک بۆیان بگەڕێندرێتەوە و قەرەبوو بکرێنەوە".
 
بە گوتەی مەحما خەلیل، ئەگەر پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی ماڵ و موڵکی خەڵک نەخرێتە کارنامەی کاری پەرلەمان و دەنگی لەسەر نەدرێت، فراکسیۆنە کوردستانییەکان بایکۆتی کۆبوونەوەکان دەکەن و لە دانیشتنەکانی پەرلەماندا ئامادە نابن.
 
زیاتر لە حەوت مانگە پرۆژەیاسای گەڕاندنەوەی ماڵ و موڵکی هاووڵاتییانی کورد و تورکمانی کەرکووک کە لە سەردەمی رژێمی بەعس دا لێیان سەندرابوو، لە پەرلەمانی عێراقە، بەڵام تائێستاش لایەنە سیاسییەکان لەسەری رێکنەکەوتوون و دەنگی لەسەر نەدراوە.
 
بە گشتی لە سنووری پارێزگای کەرکووک ملیۆنێک و 200 هەزار دۆنم زەوی لەنێوان کورد و تورکمان لەگەڵ عەرەبی هاوردە کێشەیان لەسەرە. لە خورماتووش 10 هەزار دۆنم زەوی کێشەیان لەسەرە.
 
زیاتر لە 130 هەزار دۆنم زەویى هاونیشتمانیانى کورد و تورکمان لە سنووری پارێزگای کەرووک داگیرکراوەو بۆیان نەگەڕێندراوەتەوە. ئەو زەوییانە هێشتا موڵکدارییان یەکلا نەکراوەتەوە، کە لە لایەن عەرەبی هاوردەوە لە سەردەمى دەسەڵاتى بەعس داگیرکراوە.