رێوڕەسمەکە ئەمڕۆ 17ـی تشرینی یەکەمی 2024، لە یاریگای دهۆک بەڕێوەچوو و تێیدا 5 هەزار و 51 خوێندکار لە 19 بەشی جیا جیای زانکۆی دهۆک بەشدار بوون.
نێچیرڤان بارزانی لە گوتارێکدا ماندووبوون و تێکۆشانی خوێندکارانی بەرز نرخاند و داواشی لێیان کرد، "لەبیر نەکەن کە بڕوانامە بەتەنیا نیشانەی سەرکەوتنتان نییە لەڕووی پیشەیی و ئەکادیمی، ئەو بڕوانامەیە بەرپرسیاریەتییەکی گەورە دەخاتە سەرتان تاوەکو ئەو زانست و زانینەی کە فێربوون بۆ خزمەتی کۆمەڵگە و دابینکردنی پاشەڕۆژێکی باشتر و گەشتر بۆ وڵاتی خۆتان بەکاربهێنن".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان ئاماژەی بەوەش کرد، ئەو زانستەی کە دەرچووان فێری بوون رێگەیەکە بۆ ئەوەی چارەسەری ئەو ئاڵنگارییانەی پێبکەن، کە دێنە پێش رێگەی وڵات و کۆمەڵگە.
نێچیرڤان بارزانی داواشی لە دەرچووان کرد کە "نەک تەنیا لەبواری خوێندنی ئەکادیمی و پیشەیی، بەڵکو لەڕووی کۆمەڵایەتی، کولتووری، ئابووری، کارگێڕی و سیاسی هەرێمی کوردستان جیاوازی دروست بکەن".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان پەروەردە و فێرکردنی بە "بناخەی سەرەکیی پێشکەوتنی هەر کۆمەڵگەیەک" ناوبرد و گوتی، هەر کۆمەڵگەیەک کە تەندروستی و پێشکەوتنی بوێت، دەبێت لە پەروەردەوە دەستپێبکات.
نێچیرڤان بارزانی داوای لە دەرچووان کرد بەردەوام خۆیان لەگەڵ نوێترین پێشکەوتنە زانستییەکانی جیهان نوێ بکەنەوە و گرنگی بەو بابەتانە بدەن، کە ئەمڕۆ لە جیهاندا جێگەی گرنگیپێدانن.
گوتیشی: "دەبێت زانکۆکانمان گرنگی دروست بە تەکنەلۆژیا بدەن و لە هەموو بوارەکانی ژیان گرنگییەکی پێویست بە ژیری دەستکرد بدەن و زۆر باش لەسەر دەرفەت و مەترسییەکانی ئێستا و داهاتووی بوەستن".
گۆڕانی کەشوهەوا یەکێکە لەو مژارانەی کە ئەمڕۆ مشتومڕێکی زۆری لەبارەیەوە دەکرێت و عێراقیش یەکێکە لەو وڵاتانەی کە کاریگەرییەکی گەورەی گۆڕانی کەشوهەوای لەسەرە.
نێچێرڤان بارزانی رووی لە دەرچووانی زانکۆی دهۆک کرد و پێی گوتن، "دەبێت بابەتی گۆڕانی کەشوهەوا و چۆنییەتی چارەسەرکردن و کەمکردنەوەی مەترسییەکانی زۆر بە جیددی وەربگیرێت".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان بە پێویستی زانی گرنگی بەردەوام بە لێکۆڵینەوەی زانستی بدرێت و هاوئاهەنگی نێوان زانکۆکانی کوردستان و عێراق و جیهان زیاتر بکرێت.
هەروەها گوتیشی: "دەبێت زانکۆکانمان بەشێکی دانەبڕاو بن لە زانکۆ و ناوەندە زانستییە جیهانییەکان و گرنگی جیدی بە زانستە مرۆییەکان بدەن".
دەقی گوتاری نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان:
ده‌رچوويێت خۆشتڤى يێت زانكۆيا دهۆكێ،
مامۆستا و مالباتێت ده‌رچوويا يێت ڕێزدار،
مێهڤان و ئاماده‌بوويێت هێژا..
ئێڤارى باش،
هوين هه‌مى گه‌له‌ك بخێر هاتن..
جهێ خۆشحالييه‌كا زۆره كو ئه‌ڤرۆ ئه‌م پێكڤه دگه‌ل خۆشى و شادييا (5,051) گه‌نجێت مه يێت خۆشتڤى، يێت (19) به‌شێت كۆلێژێت جدا، ده‌رچوويێت ده‌ورا (29)ێ يا زانكۆيا دهۆكێ، به‌شدارين.
ده‌رچوويێت هێژا،
ژدل، ئو بگه‌رمى، پيرۆزباهيێ ل هه‌وه، ل مالبات و مامۆستايێت هه‌وه يێت ڕێزدار دكه‌م. هيڤيا سه‌ركه‌فتنێ بۆ هه‌ميا دخازم. ئه‌ڤ ئێڤارييه نه بتنێ ئاهه‌نگا ده‌رچوونێ، به‌لكى قۆناغ و ده‌سپێكه‌كا نوييه بۆ كاروانێ هه‌وه، يێ تژى ده‌سكه‌فت و ته‌حه‌دى يێت كو دێ هێنه پێشييا هه‌وه.
هه‌وه چه‌ندين سالێت كاره‌كێ جددى و خويندن و وه‌ستيانێ ل زانكۆيێ ده‌رباز كرن. هه‌وه گه‌له‌ك زه‌حمه‌تى كێشان، داكو سه‌ركه‌ڤن، داكو خه‌ونێت خۆ بكه‌نه ڕاستى و بگه‌هنه ئارمانجێت خۆ.
وه‌رگرتنا باوه‌ڕنامێ ل زانكۆيا دهۆكێ، ده‌سكه‌فته‌كێ جێهى شانازى و سه‌ربلنديێيه. به‌لێ ژبير نه‌كه‌ن، باوه‌ڕنامه نه بتنێ نيشانا سه‌ركه‌فتنا هه‌وه يا پيشه‌يى و ئه‌كاديمييه، ئه‌ڤه به‌رپرسيارييه‌كا مه‌زنه دكه‌ڤيته سه‌ر ملێ هه‌وه، داكو زانست و زانينا هه‌وه گرتى، بۆ خزمه‌تا جڤاكێ و ئاڤاكرنا پاشه‌ڕۆژه‌كا باشتر و گه‌شتر، بكار بينن.
هه‌وه د گه‌له‌ك وارێت جدادا، خويندنه‌كا باش يا كرى. هوين گه‌له‌ك زانين و زانستێت نوى يێت فێر بووى، وه‌كى زانسێت مرۆڤى، سروشتى، ئه‌ندازيارى، پزيشكى، ئاى تى، بڕێڤه‌برن و گه‌له‌ك وارێت دى.
ئه‌ڤه ڕێيه‌كه بۆ هندێ بشێن به‌رامبه‌ر ته‌حه‌ديا ڕاوه‌ستن، چاوانييا چاره‌سه‌ركرنا وا كێشه و ئاريشا ڤه‌بينن يێت كو تێنه سه‌ر ڕێكا وه‌لات و جڤاكێ مه. دنيا گه‌له‌ك بله‌ز يا دهێته گهۆڕين، پێويستى يێت جڤاكێ ژى به‌رده‌وام دهێنه گهۆڕين، له‌وما دڤێت هوين د ئاستێ پێويستى و ته‌حه‌دى يێت ئه‌ڤرۆدا بن. بزانن كا دێ چاوا ب باشترين شێوه، سه‌ره‌ده‌ريێ دگه‌ل كێشه و ئاريشا كه‌ن و به‌رسڤا پێويستى يێت ڤێ سه‌رده‌مێ ده‌ن.
ده‌رچوويێت خۆشتڤى،
د جيهانا ئه‌ڤرۆ يا تژى ئاڵۆزى و ته‌حه‌ديدا، وه‌لات و جڤاك، گه‌له‌ك پێدڤى وا كه‌سێت زيره‌ك و ژێهاتى و ده‌سپێشخه‌ره، يێت كو بشێن هزره‌كا ڕه‌خنه‌گرانه و بنياتنه‌ر بكه‌ن و چاره‌سه‌رێت نوى يێت زانستى و داهێنه‌رانه، يێت سه‌ركه‌فتى و سه‌رده‌ميانه، بۆ كێشه و ئاريشێت جدا ڤه‌بينن. نۆكه هوين، يێ د وى پێگه‌هيدا كو بشێن جداهييه‌كێ چێكه‌ن.
نه بتنێ د وارێ خويندنا هه‌وه يا پيشه‌يى و ئه‌كاديميدا، به‌لكى دڤێت هوين بشێن د وارێ ژيانا جڤاكى، كولتوورى، ئابوورى، كارگێڕى و سياسى يا كوردستانێدا ژى، جداهيێ چێكه‌ن. دڤێت هوين ببنه باليۆزێت گهۆڕينه‌كا نوى يا ئيجابى و زانست و زانين و شاره‌زايى يا خۆ، بێخنه كار، بۆ باشتركرنا ژيانێ و ڕه‌وشا جڤاكێ.
ل كوردستانێ و عێراقێ د چه‌ندين وارادا، گه‌له‌ك ته‌حه‌دى يێت جدا يێن جڤاكى و ئابوورى هه‌نه. دڤێت هوين بزانن كو ده‌رچوويێت زانكۆيێ، دشێن ڕۆله‌كێ گرنگ بگێڕن بۆ چاره‌سه‌ركرنا وان. ئه‌ڤه ژى بڕێكا داهێنانێ د وارێ كار و بزنسادا، هه‌روه‌سا ب به‌شداريا هه‌وه بۆ پێشئێخستنا به‌رنامه و ستراتيژ و سياسه‌تێت گشتى.
ژبير نه‌كه‌ن:
هوين هيڤيا ڤى ملله‌تينه بۆ پاشه‌ڕۆژه‌كا گه‌شتر، ژبه‌ر هندێ ژى ئه‌ركێ هه‌وه، يێ گرانه.
هه‌روه‌سا دڤێت ئه‌م باش بزانين:
ئه‌م يێ د سه‌رده‌مه‌كێدا دژين كو گرنگييا ديموكراسيێ و مافێت مرۆڤى و به‌هايێت جيهانا پێشكه‌تى، ڕۆژ بۆ ڕۆژێ مه‌زنتر دبيت. دڤێت هوين به‌شه‌كێ گرنگێ ڤێ پرس و ديالۆگێ بن. پێدڤيه هوين ڕۆله‌كێ سه‌ره‌كى بگێڕن بۆ خورتكرن و موكومكرنا زێده‌تر يا كولتوور و به‌هايێت پێكڤه‌ژيانێ و لێبوورينێ.
وه‌لاتێ مه، گه‌له‌ك نه‌خۆشى و كاره‌سات و كێشه و قه‌يرانێت ديتى. گه‌له‌ك گرنگه ئه‌م هه‌مى پێكڤه كار بكه‌ين بۆ ئاڤاكرنا جڤاكه‌كێ تژى ڕێزگرتن و دادپه‌روه‌رى و وه‌كهه‌ڤى. ئه‌ڤ وه‌لاته پێدڤى ده‌نگێ هه‌وه و ده‌نگێ هه‌ر ئێكى يه، بۆ موكومكرنا ديموكراسيێ و مافێت مرۆڤى و ئازادييا.
ده‌رچوويێت خۆشتڤى،
ئه‌ڤرۆ، هوين دێ به‌ره‌ڤ ئاسۆيێت نوى چن، ژبه‌ر هندێ خۆ ئاماده بكه‌ن بۆ پێكئينانا ئارمانجێت خۆ يێت مه‌زن. هه‌رگاڤ شانازيێ ب خزمه‌تا خۆ بۆ ملله‌ت و وه‌لاتێ خۆ بكه‌ن. به‌رپرسيارييا كو دكه‌ڤيته سه‌ر ملێ هه‌وه، گه‌له‌كا مه‌زنه. مه ژى هه‌مى باوه‌رييا ب هه‌وه هه‌ى، كو دێ د ئه‌ركێ خۆدا و، به‌رامبه‌ر ته‌حه‌ديا، سه‌ركه‌ڤن.
ئاماده‌بوويێت هێژا،
مامۆستا و ده‌رچوويێت خۆشتڤى،
په‌روه‌رده و فێركرن، بناغێ سه‌ره‌كى يێ پێشڤه‌چوونێ و ئاڤاكرنا هه‌ر جڤاكه‌كێ ساخله‌م و پێشكه‌تييه. زانست و زانين، شه‌رتێ ئێكێ يێ سه‌ركه‌فتنا هه‌ر ملله‌ته‌كى يه. سيستمێ مه يێ په‌روه‌رده‌يى و زانكۆيێت مه، دڤێت به‌رده‌وام دگه‌ل نويترين پێشكه‌فتنێت زانستى يێت جيهانێ، خۆ نويڤه‌كه‌ن.
دڤێت بها و گرنگييه‌كا دروست بده‌نه هه‌مى وان بابه‌ت و وارێت كو ئه‌ڤرۆ ل جيهانێ جهێ گرنگى و سه‌رنجێنه. دڤێت ئه‌م هه‌مى هه‌ولا بده‌ين كو ڤێڕا بگه‌هين و ژ كاروانێ پێشكه‌فتنێ يێ جيهانێ لپاش نه‌مينين.
له‌وما پێدڤييه زانكۆيێت مه، گرنگييه‌كا دروست بده‌نه ته‌كنه‌لۆژيايێ و بكارئينانا وێ د هه‌مى وارێت ژيانێدا. گرنگييا پێويست بده‌نه زيره‌كييا ده‌ستكرد و گه‌له‌ك باش له‌سه‌ر ده‌رفه‌ت و مه‌ترسيێت وێ يێت نۆكه و پاشه‌ڕۆژێ ڕاوه‌ستن. دڤێت بابه‌تێ گهۆڕينا ئاڤوهه‌واى و چاوانييا چاره‌سه‌رى و كێمكرنا مه‌ترسيێت وێ، گه‌له‌ك جددى بێته وه‌رگرتن و كار بۆ بێته كرن.
پێويسته گرنگييه‌كا به‌رده‌وام و تايبه‌ت بده‌نه ناڤه‌ندێت لێكۆلينا زانستى و، هاريكارى د ناڤبه‌را زانكۆيێت كوردستانێ و عێراقێ و جيهانێدا هه‌بيت. پێدڤييه زانكۆێت مه به‌شه‌كێ دانه‌بڕياى بن ل زانكۆ و ناڤه‌ندێت زانستى يێت جيهانێ. زانكۆ ببنه ناڤه‌ندا فكرێت زانستى يێت داهێنه‌رانه و به‌شدارێت كاريگه‌ر بن، بۆ چاره‌سه‌رييا كێشه و ئاريشێت جدا يێت ژيان و جيهانا ئه‌ڤرۆ.
هه‌روه‌سا گرنگييه‌كا جددى بده‌نه زانستێت مرۆڤى، ئاڤاكرن و پێشڤه‌برنا شيانێت مرۆڤى و خورتكرنا ڤيان و ئينتيمايا گه‌نج و لاوێت مه، بۆ وه‌لات و ملله‌تێ خۆ. بۆ خورتكرنا به‌هايێت بلند يێت مرۆڤاهيێ و جيهانا مه‌ده‌نى، ڕه‌نگينى و كولتوورێ پێكڤه‌ژيانا ئايينى و نه‌ته‌وه‌يى ل كوردستانێ و عێراقێ.
ل دويماهيێ،
ديسا پيرۆزباهيێ ل ده‌رچوويا و سپاس و پێزانينه‌كا تايبه‌ت پێشكه‌شى سه‌رۆكاتى و ده‌سته‌يا مامۆستايێت زانكۆيا دهۆكێ دكه‌م. هه‌وه خزمه‌ته‌كا زۆرا كرى، زه‌حمه‌ت و ئه‌ركه‌كێ زۆرێ كێشاى بۆ پێگه‌هاندنا ڤا ده‌رچوويێت خۆشتڤى. هه‌روه‌سا پشته‌ڤانى و ده‌ستخۆشيێ ل هه‌ولێت زانكۆيێ دكه‌م بۆ دامه‌زراوه‌ييكرنا زانكۆيێ و بلندكرنا كواليتييا خويندنێ. هيڤيا سه‌ركه‌فتنێ بۆ دخازم.
سوپاس و ده‌ستخۆشى، بۆ دايكوباب و مالبات و كه‌سوارێت هێژا يێت ده‌رچوويا، كو گاڤ ب گاڤ، به‌رده‌وام پشته‌ڤان و هاريكار بووينه، داكو كچ و كوڕێت وان، بشێن خويندنا خۆ يا زانكۆيى بدويماهى بينن و سه‌ركه‌ڤن. وه‌ستيان و قوربانيدان و پشتگيرييا هه‌وه، جهێ ڕێز و پێزانينه‌كا زۆره.
ده‌رچوويێت خۆشتڤى،
گه‌نجێت هێژا و ده‌لال،
ژبير نه‌كه‌ن، هوين ئومێد و پاشه‌ڕۆژا كوردستانێنه. باب و باپيرێت هه‌وه، ب گيان و خوينا خۆ، ب خه‌بات و قوربانيێت خۆ، كوردستان پاراست، ئه‌ڤرۆ ژى كوردستان ئه‌مانه‌تى هه‌وه‌يه. مه گه‌له‌ك ئومێد يێ لسه‌ر هه‌وه ئاڤا كرى. هيڤييا سه‌ركه‌فتنێ و پێشكه‌فتنا به‌رده‌وام بۆ هه‌وه هه‌ميا دخازم.
ئه‌م هيڤيدارين و چاڤێ مه يێ لێ، كو هوين گه‌له‌ك ئه‌كتيڤ و چالاك به‌شدار بن، بۆ ئاڤاكرنا جڤاكه‌كێ سه‌ركه‌فتى، يێ تژى هيڤى و شكۆمه‌ندى. يێ كو ب ئومێده‌كا مه‌زن به‌رێ خۆ دده‌ته پاشه‌ڕۆژه‌كا گه‌شتر.
سلاڤ ل گيانێ پاقژێ شه‌هيدێت كوردستانێ، كو ئه‌ڤرۆ ب سايا وان كوردستان يا ئازاد و سه‌فرازه.
هه‌ر هه‌بن، هه‌ر شاد بن.
گه‌له‌ك سپاس، هيڤييا ئێڤارييه‌كا خۆش بۆ هه‌وه هه‌ميا دخازم.