چایچییەک "شێوازی دروستی" لێنانی چا هاوشێوەی چایخانەکان دەخاتەڕوو

رووداو دیجیتاڵ 

خواردنەوەی چای گەرم لە هاویندا کاتێک پلەی گەرما لە سەرووی 40 پلەی سیلیزییەوە، رەنگە لە زۆر شوێنی جیهان سەیر بێت، بەڵام لە هەرێمی کوردستان و عێراق، پلەی گەرما لە سەرووی 50 پلەی سیلیزیشەوە بێت، چا ئەو خواردنەوە دڵخوازەیە کە خەڵک دەستبەرداری نابن.
 
لە چایخانەیەکی هەولێر، کە تەمەنی 32 ساڵە، پێنج برا رۆژانە سەدان پیاڵە چا بێ وەستان بۆ کڕیارەکانیان تێدەکەن. 
 
یەکێک لە پێنج براکە ناوی گۆران مەولوودە و زیاتر لە 15 ساڵە لە چایخانەکە چایچییە. ئەو شێوازی لێنانی چایەکی بەتام بەمشێوەیە بۆ رووداو باس دەکات "دەبێت بە ئاوی نیمچەکوڵاو بکوڵێنرێت، کە لەسەر ئاگر دایدەنێی، نابێت ئاگرەکە راستەوخۆ لێی بدات، ئاگرەکە دەبێت کز بێت."
 
هەروەها دەڵێ "ئافرەتان لە ماڵەوە زۆر ئاگر بەکاردەهێنن و (چاـکە) وەکو برنجی دێمی لێدێت. دەبێت ئاگرەکە بە پلێتەکە بکەوێت ئینجا قۆریەکە بە گەرمایی پلێتەکە گەرم بێت، ئەوسا چایەکە خۆشتر و بەتامتر دەبێت. دەبێت (قۆریی چا) هەشت/نۆ خولەک لەسەر ئاگرەکە بێت، دواتر دەیهێنیتە خوارەوە، نابێت دەرمان چایەکە بکوڵێ." 
 
مەولوود محەممەد باوکیانە، لە ساڵی  1992ـوەوە چایەخانەکەی داناوە. دەڵێت،  گەرما زۆر ماندووی دەکات، بەڵام خواردنەوەی چای گەرم، هێزی بۆ دەگەڕێنێتەوە. 
 
مەولوود محەممەد، خاوەنی چایخانە دەڵێ "لە ماڵێ ئەگەر نانم خوارد، پیرێژن چای ئامادەی نەکردبوو، زۆر توڕە دەبم، کاتێک خواردنەکە تەواو بوو، پێویستە چایەکە ئامادە بێت، چا لە گەرمای بێزارت ناکات.. چا لەگەرمادا دەخورێتەوە." 
 
هاونیشتمانییەک بەناوی دەشتی تاهیر قسە بۆ رووداو دەکات و دەڵێ چاخۆرە، گەرم یان سارد، زستان و هاوین نازانێت، شەو و رۆژ چا دەخواتەوە. 
 
دەشتی تاهیر، بە رووداوی گوت "بەیانیان پێش ئەوەی بچمە دەوام، لە ماڵەوە یەک کوپ چا دەخۆمەوە، نیوەڕۆ لە دەوامم یەک کوپ چا دەخۆمەوە، هەمیشە دوای دەوام دێمە ئێرە و 15 تاوەکو 20 کوپ چا دەخۆمەوە، کە لەگەڵ هاوڕێکانم دادەنیشم و گفتوگۆ دەکەین." 
 
سەبارەت بە پرسیاری "چۆن دەتوانیت چا بخۆیتەوە لە کاتێکدا کەشوهەوا ئەوەندە گەرمە؟"، دەشتی دەڵێ "وا لێی راهاتووین."
 
بە گوتەی گۆرانی چایچی، لە چایخانەکەی ئەوان رۆژانە زیاتر لە دوو هەزار پیاڵە چا دەفرۆشرێت و نزیکەی 10 کیلۆ چا لێدەنێن.
 
پزیشکان ئاماژە بەوە دەکەن خواردنەوەی چا و هەر خواردنەوەیەکی گەرم، دەبێتە هۆی کشانی موولوولەکانی خوێن، زیاتر ئارەقکردنەوە و دابەزینی پلەی گەرمیی لەش.