بارزانی: ریفراندۆم مافێکی رەهایە و پێویستی بە زەمینەسازی نییە
رووداو- هەولێر
مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان لەبارەی پرسی گشتپرسی لە هەرێمی کوردستان، پەیامێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند:"ئەگەر گەلی كوردستان چاوەڕێی ئەوە بێت خەڵكی دیکە مافی سەربەخۆیی وەك دیاری پێشكەشی بكات ئەوە هیچ كات سەربەخۆیی وەدەست نایەت. ئەو مافە بوونی هەیە و دەبێ گەلی كوردستان داوای بكات و پیادەی بكات".
بارزانی لە پەیامەکەیدا رایدەگەیێنێت:"هەموو لایەك ئەو راستییە باش دەزانێ كە ناوچەكەمان و بە تایبەت كوردستان بە بێ ڕەچاوكردنی ئیرادەی دانیشتوانی ڕەسەنی ناوچەكە دابەش كراوە و ئەوەیش بووەتە هۆی سەرهەڵدانی گرفتی قووڵ و سەد ساڵ شەڕ و ئینكار و ناسەقامگیریی".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان بە ئاماژەدان بەوەی، هیچ رەوایش نییە كە لەبەر خاتری بەرژەوەندیی سیاسی و رازیكردنی خەڵكی دیکە مافی گەلی كوردستان نادیتە بگرن، دەپرسێت:"ئایا ئەوان رێگە بە خۆیان دەدەن كۆسپ و تەگەرە بۆ مافی گەلانی خۆیان دابنێن؟".
بارزانی لە بەشێکی پەیامەکەی خۆیدا و لە وەڵامی ئەو کەسانەی لە ناوخۆدا دەڵێن دەبێ زەمینەسازی بۆ گشتپرسی بکرێت، دەڵێت:"مایەی سەرسووڕمانیشە هەندێ كەس لەناوخۆدا پاساو بۆ ئینكاركردنی مافی گەلی كورد یان دواخستنی دەهێننەوە و باس لە سازكردنی زەمینە دەكەن. ریفراندۆم و زانینی رای گەلی كوردستان بۆ دیاریكردنی چارەنووس مافێكی رەهایە و پێویستی بە زەمینەسازی نییە".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان هەروەها رایدەگەیێنێت:" پێداگریی هەندێ خەڵكی ناوخۆ لەسەر ئەنجامنەدانی ریفراندۆم لەبەر ئەوەیە چونكە دەزانن دەرفەتێكی زێڕین هەیە و دەیانەوێ لەباری بەرن. هەر ئەو جۆرە خەڵكانەیش دواتر ئیدعای ئەوە دەكەن كە دەرفەت بۆ پیادەكردنی مافی چارەنووسی گەلی كوردستان هەبوو بەڵام سەركردایەتی سیاسیی كوردستان نەیكرد".
مەسعود بارزانی بە ئاماژەدان بەوەی، كاتی ئەوە هاتووە و دەرفەتەكان لەبارن بۆ ئەوەی گەلی كوردستان لەڕێگەی ریفراندۆمەوە بڕیار لە چارەنووسی خۆی بدات، رایدەگەیێنێت:"ئەو ریفراندۆمە بە مانای دەستبەجێ راگەیاندنی دەوڵەت نییە بەڵكو بۆ ئەوەیە كە ئیرادە و رای گەلی كوردستان لەبارەی چارەنووسی خۆی بزاندرێت و سەركردایەتیی سیاسیی كوردستان لە كات و دۆخی گونجاودا ئیرادە و بڕیاری گەل جێبەجێ بكات".
مەسعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە کۆتایی پەیامەکەیدا دەڵێت:"پاش ئەو هەموو قوربانیدان و كارەساتانە ئیتر دەبێ گەلی كوردستان بڕیار لە چارەنووسی خۆی بدات و ئەركی هەموو كوردستانییەكی نیشتیمانپەوەر و دڵسۆزە لە ئاست بەرپرسیارێتیی مێژوویی و ئیرادەی گەلەكەیاندا بن و شان بدەنە بەر قۆناخەكە و لە پشت ویستی خەڵكی كوردستان بن بۆ پیادەكردنی مافەكانیان".
دەقی پەیامەکەی بارزانی
هاووڵاتیانی خۆشەویستی كوردستان
بەر لە هەموو شتێك بوونی نەتەوەیەك بەناوی كورد لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا حەقیقەتێكە و گەلی كورد لەچەشنی هەموو گەلانی تر دەتوانێ مافەكانی پیادە بكات و لێی سوودمەند بێت و ئەو مافانە سرووشتین و خودا پێی بەخشیون و لەژێر هیچ بیانوو و پاساوێك ناكرێ ڕێگری لێ بكرێت یان ئینكار بكرێت.
هەتا ئەو كاتەی ئینكاری ئەو حەقیقەتە بكرێت كێشەكان هەر بەردەوامی دەبێت، بەڵام ئەگەر دان بە حەقیقەتی بوونی گەلی كوردستان و مافەكانی بنرێت ئەوە بە دڵنیاییەوە گرفتەكان كەمتر دەبن و ئاشتی و سەقامگیرییش بۆ ناوچەكە بەدی دێت.
ئەگەر گەلی كوردستان چاوەڕێی ئەوە بێت خەڵكی تر مافی سەربەخۆیی وەك دیاری پێشكەشی بكات ئەوە هیچ كات سەربەخۆیی وەدەست ناهێت. ئەو مافە بوونی هەیە و دەبێ گەلی كوردستان داوای بكات و پیادەی بكات.
هەموو لایەك ئەو ڕاستییە باش دەزانێ كە ناوچەكەمان و بە تایبەت كوردستان بە بێ ڕەچاوكردنی ئیرادەی دانیشتوانی ڕەسەنی ناوچەكە دابەش كراوە و ئەوەیش بووەتە هۆی سەرهەڵدانی گرفتی قووڵ و سەد ساڵ شەڕ و ئینكار و ناسەقامگیریی. ئەوانەی هۆكاری ئەو دابەشكردنە بوونە زۆر بە باشی دەزانن كە چ هەڵەیەكی گەورەیان ئەنجام داوە بەڵام ئامادە نین دان بە فەشەلی سیاسەتی سەد ساڵەی خۆیاندا بنێن.
هیچ ڕەوایش نییە كە لەبەر خاتری بەرژەوەندیی سیاسی و ڕازیكردنی خەڵكی تر مافی گەلی كوردستان نادیتە بگرن. ئایا ئەوان ڕێگە بە خۆیان دەدەن كۆسپ و تەگەرە بۆ مافی گەلانی خۆیان دابنێن؟ كوردستان خاوەنی هەموو تایبەتمەندییە جیوگرافی و مێژوویی و مرۆڤییەكانە. هەروەكچۆن سكۆتلەندا و كاتالۆنیا و كیوبێك و شوێنەكانی تر ئەو مافەیان هەیە ڕای خۆیان لەسەر چارەنووسی خۆیان بدەن كوردستانیش خاوەنی ئەو مافەیە و جێگەی نیقاش نییە.
مایەی سەرسووڕمانیشە هەندێ كەس لەناوخۆدا پاساو بۆ ئینكاركردنی مافی گەلی كورد یان دواخستنی دەهێننەوە و باس لە سازكردنی زەمینە دەكەن. ڕیفڕاندۆم و زانینی ڕای گەلی كوردستان بۆ دیاریكردنی چارەنووس مافێكی ڕەهایە و پێویستی بە زەمینەسازی نییە. هێنانەوەی پاساو بۆ ئەنجامنەدانی ڕیفراندۆم لە دوودڵی و بێ بڕواییەوە دێت بەرانبەر مافی ڕەوای گەلی كوردستان.
پێداگریی هەندێ خەڵكی ناوخۆ لەسەر ئەنجامنەدانی ڕیفراندۆم لەبەر ئەوەیە چونكە دەزانن دەرفەتێكی زێڕین هەیە و دەیانەوێ لەباری بەرن. هەر ئەو جۆرە خەڵكانەیش دواتر ئیدعای ئەوە دەكەن كە دەرفەت بۆ پیادەكردنی مافی چارەنووسی گەلی كوردستان هەبوو بەڵام سەركردایەتی سیاسیی كوردستان نەیكرد.
كاتی ئەوە هاتووە و دەرفەتەكان لەبارن بۆ ئەوەی گەلی كوردستان لەڕێگەی ڕیفراندۆمەوە بڕیار لە چارەنووسی خۆی بدات. ئەو ڕیفراندۆمە بە مانای دەستبەجێ ڕاگەیاندنی دەوڵەت نییە بەڵكو بۆ ئەوەیە كە ئیرادە و ڕای گەلی كوردستان لەبارەی چارەنووسی خۆی بزاندرێت و سەركردایەتیی سیاسیی كوردستان لە كات و دۆخی گونجاودا ئیرادە و بڕیاری گەل جێبەجێ بكات.
دیاریكردنی چارەنووس و ڕیفراندۆمیش لە پڕۆسەیەكی ئاشتیانە و سەردەمیانەدا دەبێت و لەپێناو ئاشتی و سەقامگیریی ناوچەكە و گەڕاندنەوەی ماف بۆ خاوەن ماف دەبێت و دوور لە توندوتیژی و لەڕێگەی تەفاهوم و دیالۆگدا ئەنجام دەدرێت و هەڕەشەیش بۆ سەر هیچ لایەك دروست ناكات.
لە بابەتی فیدڕالیزم و هەڵكردنی ئاڵای كوردستانیش سەرباری بوونی دژایەتیی دەرەكی بەڵام پێداگری و خۆڕاگری و ویستی گەلی كوردستان وای كرد كە ببێتە ئەمری واقع و جیهان مامەڵەی لەگەڵ بكات و بە هیچ شێوەیەكیش نەبووە هەڕەشە بۆ سەر هیچ وڵات و لایەنێك.
ئێستایش ئەوەی لە سۆنگەی بێویژدانی و سووكایەتیكردنەوە سەیری مافی ڕەوا و سرووشتیی گەلی كوردستان بكات لە ڕاستیدا خوازیاری ئەوە نییە سەقامگیری و ئاشتی بەرپا ببێت و بۆچوونەكەی هیچ بەهایەكی نییە.
ناوچەكەمان شەڕ و كارەساتی زۆری بەخۆیەوە بینیەوە و گۆڕانكارییش بەڕێوەیە و گەلی كوردستان هۆكاری ئەو گۆڕانكاری و كارەساتانە نەبووە و هەموو جارێكیش بووەتە قوربانی و خەڵكی تر ناوچەكەیان تووشی كارەسات و ململانێ كردووە.
پاش ئەو هەموو قوربانیدان و كارەساتانە ئیتر دەبێ گەلی كوردستان بڕیار لە چارەنووسی خۆی بدات و ئەركی هەموو كوردستانییەكی نیشتیمانپەوەر و دڵسۆزە لە ئاست بەرپرسیارێتیی مێژوویی و ئیرادەی گەلەكەیاندا بن و شان بدەنە بەر قۆناغەكە و لە پشت ویستی خەڵكی كوردستان بن بۆ پیادەكردنی مافەكانیان.
ئینكاری مافی گەلێكی ستەمدیدە و بەشخوراو هیچ پاساوێك هەڵناگرێت و دەبێ بە بێ دوودڵی ئەو مافە بە گەلی خۆمان ڕەوا ببینین و كاری بۆ بكەین.