دەستەی ئامار: ژمارەی لەدایکبوون لە هەرێمی کوردستان لە کەمبوونەوەدایە


رووداو دیجیتاڵ

سەرۆکی دەستەی ئاماری هەرێمی کوردستان دەڵێت، قەبارەی خێزان لە هەموو هەرێمی کوردستان رووی لە بچووکبوونە، چونکە ژمارەی لەدایکبوونی منداڵ لە هەرێمی کوردستان کەمبووەتەوە.
 
سیروان محەممەد، سەرۆکی دەستەی ئاماری هەرێمی کوردستان، رۆژی هەینی 1.4.2022 بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "بەپێی رووپێوێک کە لە ساڵی 2017 ئەنجاممان دا، قەبارەی خێزان لە هەموو هەرێمی کوردستان رووی لە بچووکبوونە، چونکە ژمارەی لەدایکبوونی منداڵ لە هەرێمی کوردستان کەمبووە؛ بۆ نموونە، قەبارەی خێزان لە پارێزگای سلێمانی لە 5.8ـەوە دابەزیوە بۆ 4.6؛ لە پارێزگای هەولێریش قەبارەی خێزان لە 6.4ـەوە دابەزیوە بۆ 5.1؛ هەروەها لە پارێزگای دهۆک قەبارەی خێزان لە 7ـەوە دابەزیوە بۆ 6.2"
 
سیروان محەممەد گوتیشی: "لە ساڵی 2011ـەوە توانای منداڵخستنەوەی ئافرەتانی تەمەنی نێوان 15 بۆ 49 ساڵ لە هەرێمی کوردستان لە رێژەی تێكڕایی 3.3٪ـەوە بۆ 3٪ دابەزیووە؛ ئەمەش هۆکارێکی دابەزینی ئاستی گەشەی دانیشتووان و بچووکبوونی قەبارەی خێزانە لە هەرێمی کوردستان، کە زیاترە لە رێژەی دابەزینی ئاستی گەشەی دانیشتووان و بچووکبوونی قەبارەی خێزان لە پارێزگاکانی عێراق".
 
سەرۆکی دەستەی ئاماری هەرێمی کوردستان دەڵێت: "بەڵام بە گشتی هێشتا کۆمەڵگەی هەرێمی کوردستان و عێراق کۆمەڵگەیەکی گەنجە بەراورد بە وڵاتانی ئەوروپا و بەشێکی ئاسیا، چونکە 34.5٪ـی دانیشتووانی هەرێمی کوردستان لە تەمەنی خوار 15 ساڵن؛ نزیکەی 28.5٪ـی دانیشتووانی هەرێمی کوردستان لە تەمەنی نێوان 15 بۆ 29 ساڵن؛ بەپێی دوا راپۆرتی داینامیکی دانیشتووان کە بە هاوکاری نەتەوە یەکگرتووەکان لە هەرێمی کوردستان ئەنجاممان دا و لە ناوەڕاستی ساڵی 2021 رامانگەیاند؛ ئەم باردۆخەی دانیشتووانی هەرێمی کوردستان تاوەکو ساڵی 2040 بەردەوام دەبێت، ئەمەش دەرفەتێکی زێڕینە کە دەبێ لەلایەن حکومەتەوە بقۆسترێتەوە بۆ رێکخستنەوەی کۆمەڵگە و چالاکی ئابووری".
 
لەبارەی ئەنجامدانی سەرژمێری گشتی لە عێراق و هەرێمی کوردستان کە لە ساڵی 1987ـەوە لە هەرێمی کوردستان ئەنجامنەدراوە، هەروەها لە ساڵی 1997ـەوە لە عێراق ئەنجامنەدراوە، سەرۆکی دەستەی ئاماری هەرێمی کوردستان رایگەیاند: "دەتوانم بڵێم ئەم پرۆژە گەیشتووەتە بنبەست، چونکە لە ساڵی 2004ـەوە هەنگاو نراوە بۆ ئەنجامدانی سەرژمێری گشتیی دانیشتووان و لە ساڵی 2010 گەیشتە قۆناخی جێبەجێکردن، بەڵام بەهۆی هۆکاری سیاسی نەکرا، تەنانەت لە ساڵی 2019 بڕیاردرا سەرژمێری لە ساڵی 2020 یان 2021 بکرێت، بەڵام دیسان نەکرا؛ ئەنجامدانی سەرژمێری گشتیش وەکو حکومەتی عێراق دەڵێت نزیکەی 120 ملیار دیناری پێویستە".
 
سەبارەت بە گەشەی دانیشتووان و قەبارەی خێزان لە عێراق، سەمیر خوزەیر، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری سەرژمێری گشتیی لە وەزارەتی پلاندانانی عێراق، رۆژی هەینی بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "بەپێی ئامارەکانی دەزگای ناوەندیی ئامار لە وەزارەتی پلاندانان، بە پشتبەستن بە پرۆژەی خەمڵاندنی گەشەی دانیشتووان، قەبارەی خێزان لە عێراق بچووک بووە؛ پێشتر قەبارەی خێزان نزیکەی 7 ئەندام بوو، بەڵام ئێستا بەهۆی دۆخی ئابووری و ئارەزووی سەربەخۆیی خێزانەکان، قەبارەی خێزان لە عێراق بۆ 6 ئەندام و تەنانەت کەمتر لە شەش ئەندام دابەزیووە".
 
عەبدولزەهرە هینداوی، گوتەبێژی وەزارەتی پلاندانانی عێراق رۆژی 31.3.2022، بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "بەپێی ئامارە پێشبینیکراوەکانی وەزارەتی پلاندانان، ژمارەی دانیشتووانی عێراق گەیشتووەتە زیاتر لە 41 ملیۆن و 190 هەزار کەس کە نزیکەی 6 ملیۆن و 250 هەزار کەسیان دانیشتووانی هەرێمی کوردستانن، پێشبینیش دەکرێت تاوەکو ساڵی 2050 ژمارەی دانیشتووانی عێراق بە هەرێمی کوردستانەوە بگاتە 80 ملیۆن کەس، چونکە گەشەی دانیشتووانی عێراق زۆرە، تەنانەت تەنیا لە ساڵی 2021دا یەک ملیۆن و 200 هەزار منداڵ لە عێراق لەدایکبوون.