یەحیا رەسوول: کۆتایی ئەمساڵ هەموو هێزە شەڕکەرەکانی ئەمریکا لە عێراق دەکشێنەوە

 

لیوا یەحیا رەسوول، گوتەبێژی فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکانی عێراق لە هەڤپەیڤینێکدا لەگەڵ رووداو کە شەهیان تەحسین پێشکێشی دەکات و ئەمشەو [شەممە 28-08-2021] بڵاودەبێتەوە. باسی ئامادەکارییە ئەمنییەکانی لووتکەی بەغدا، کشانەوەی هێزەکانی هاوپەیمانان و هەروەها دوایین زانیارییەکان لەبارەی پێکهێنانی هێزە هاوبەشەکان کە بڕیارە لە پێشمەرگە و هێزە فیدراڵییەکان پێکبێت باسدەکات.

 

گوتەبێژی فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکانی عێراق سەبارەت بە کشانەوەی هێزەکانی ئەمریکا لە عێراق و تێڕوانینی ئەوان وەک هێزە ئەمنییەکان دەڵێت "ئەوە ئەنجامی گفتوگۆی ستراتیژییە کە بەسترا و دوایین گەڕیش لە واشنتن بوو. لە کۆتایی رۆژی 31ی 12ی 2021 هەموو هێزە شەڕکەرەکانی ئەمریکا لە عێراق دەکشێنەوە، کاتێک دەڵێین هێزە شەڕکەرەکان مەبەستمان ئەو هێزانە نییە کە چەکیان پێیە و شەڕ دەکەن لەسەر خاکی عێراق. ئەوەی شەڕی کرد و سەرکەوتنی بەدەستهێنا و تیرۆری دەرکرد هێزە چەکدارەکانی عێراق بوون لە سیستەمی بەرگری نیشتمانیی عێراق کە ئاماژەم پێکرد. بەڵام ئەو هێزە شەڕکەرانە پارێزگاری لە راوێژکارەکانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دەکەن."

 

 

 

یەحیا رەسوول: ئەمە کۆنگرەیە لووتکەیە لە بەغدا، بە بەشداری نزیکەی نۆ وڵات. هەروەها سەرۆکی فەرەنسا ئیمانوێل ماکرۆنیش لێرە ئامادەیە. ئەم  کۆنگرەیە بۆ عێراق و گەلی عێراق بە گشتی زۆر گرنگە، چونکە تەنیا کۆنگرەیەکی ئەمنی نییە، بەڵکو ئابووری و سیاسیشە. کاتێک ئاسایش دەبێت بێگومان وەبەرهێنان دەبێت و ئابووری و سەرمایە دێتە نێو عێراقەوە. فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکان و بەو ناونیشانەی دیکەشی وەکو سەرۆکی ئەنجوومەنی وەزیران زۆر بایەخ بەوە دەدات کە عێراق پێگەی سەرکردایەتی هەبێت. پێموایە عێراق ئێستا لە پێگەیەکی سەرکردایەتی گرنگدایە کاتێک ئەو وڵاتانە دێنە عێراق و کۆنگرەی لووتکە لە بەغدا دەبەستن. ئەوە پەیامی دڵنیایی و خۆشەویستییە بۆ عێراق. لە هەمان کاتدا پەیامێکی گرنگە بۆ گەڕاندنەوەی رۆح بۆ عێراق و ناوچەکە. سەقامگیری عێراق بریتییە لە سەقامگیری ناوچەکە بە گشتی، کاتێک عێراق سەقامگیر دەبێت ئەوا رۆژهەڵاتی نێوەڕاست سەقامگیر دەبێت. خاڵێکی دیکەش ئەوەیە کە گەشەسەندن هەبێت لە بواری ئابووریدا لە عێراق، ئەوەش ئەوەیە کە حکومەتی عێراق بایەخی پێدەدات. پێموایە قۆناخی داهاتوو دەبێتە قۆناخی بونیادنان و ئابووری بە شێوەیەکی گەورە، هەروەها قۆناخی ئاسایش کە فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکان جەختی لێدەکاتەوە. سوپاس بۆ خودا من پێش ئەوەی بێمە ئەم هەڤپەیڤینە لە بەغدا دەسووڕامەوە، هەموو رێگەکان کراونەتەوە، هیچ رێگە داخستنێک نییە و ژیان زۆر ئاساییە، پێموایە ئەوەش پەیامێکی گرنگە بۆ هێزە ئەمنییەکان کە دەتوانن ئاسایش بپارێزن و عێراق و گەلی عێراق و میوانەکانی عێراقیش بپارێزن کاتێک دێن بۆ عێراق.

 

 

یەحیا رەسوول: لە بابەتی بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر ئێمە بەردەوامین لەگەڵ هەموو وڵاتاندا، عەرەبی و بیانیی و هەموو وڵاتانی جیهان. هاوبەشی هەیە لەگەڵ ئەو وڵاتانە، هەمووان پاڵپشتی عێراق دەکەن، بەتایبەتی لە شەڕی داعشدا. ئێمە خوێن و قوربانی زۆرمان دا لە هێزە چەکدارەکانی عێراق، کاتێکیش دەڵێم هێزە چەکدارەکانی عێراق مەبەستم هەموو هێزەکانە، لە سوپا و ناوخۆ و دژە تیرۆر و پێشمەرگە و حەشدی شەعبی، هەموو ئەو هێزانە خوێن و قوربانییان دا و توانیمان لەڕووی سەربازییەوە سەربکەوین بەسەر چەتەکانی داعشدا. ئەوەی گرنگە لەم قۆناخەدا تەواوکردنی بونیادنانی تواناکانی هێزە چەکدارەکانی عێراقە، بە مانای ئەوەی توانا وشکانی و دەریایی و ئاسمانییەکان بەردەوام بن لە پەرەپێدان بە تواناکانیان و پاڵپشتی و هەوڵی گەورەش هەیە لە بەڕێز فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکان و لەو بابەتەدا بەڕێز وەزیری بەرگریش بەشدارە لەگەڵیدا، هەروەها سوپاسالار، بۆ تەواکردنی بونیادنانی تواناکانی هێزە چەکدارەکان بۆ ئەوەی بتوانن بەرگری لە عێراق و گەلی عێراق و سەروەری عێراق بکەن، پێموایە هەبوونی ئەندامێکی لیژنەی بەرگری و ئاسایش پەرلەمانی فەرەنسا و وەزیری بەرگری لە شاندەکەی فەرەنسا، پەیامێکی دیکەی پاڵپشتییە بۆ هێزە چەکدارەکانی عێراق. پێموایە لە ماوەی داهاتوودا بەرەوپێشچوونی زۆر دەبێت لەو سیستەمە سەربازییانەی کە دەچنە بواری خزمەتەوە لای هێزە چەکدارەکانی عێراقەوە.

 

 

یەحیا رەسوول: ئەوە ئەنجامی گفتوگۆی ستراتیژییە کە بەسترا و دوایین گەڕیش لە واشنتن بوو. لە کۆتایی رۆژی 31ی 12ی 2021 هەموو هێزە شەڕکەرەکانی ئەمریکا لە عێراق دەکشێنەوە، کاتێک دەڵێین هێزە شەڕکەرەکان مەبەستمان ئەو هێزانە نییە کە چەکیان پێیە و شەڕ دەکەن لەسەر خاکی عێراق. ئەوەی شەڕی کرد و سەرکەوتنی بەدەستهێنا و تیرۆری دەرکرد هێزە چەکدارەکانی عێراق بوون لە سیستەمی بەرگری نیشتمانیی عێراق کە ئاماژەم پێکرد. بەڵام ئەو هێزە شەڕکەرانە پارێزگاری لە راوێژکارەکانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دەکەن.

 

 

یەحیا رەسوول: ژمارەیان زۆر نییە، ناتوانم ژمارەیەکی دیاریکراو بدەم، بەڵام ژمارەیەکی زۆر نییە. ئەو رێککەوتنەی کرا ئەوەیە کە راوێژکار دەبن لە هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی یاخود لە هێزە ئەمریکییەکان لە بواری راهێنان و پڕچەککردن و ئاڵوگۆڕکردنی زانیاری هەواڵگری و لە هەندێک جاریشدا گورزی ئاسمانیی. ئەمڕۆ ئێمە هێزێکی ئاسمانیی باشمان هەیە و هیوامان وایە گەورەتر بێت و فەرماندەیی سەربازیی عێراقیش کار لەسەر ئەوە دەکات و ئەو سیستەمە پێشدەخات. هەروەها لە بواری بەرگریی ئاسمانیشدا کار دەکەین لەسەر هێنانی سیستەمی رادار و مووشەک کە بتوانن عێراق و گەلی عێراق بپارێزن و بەرگری لە ئاسمانی عێراق بکەن. ئێمە پێویستیمان بەوە هەیە لە هاوپەیمانان و هەمووانیش ئەوە دەبینن کە هێزە چەکدارەکانی عێراق توانای پاراستنی عێراق و گەلی عێراق و بەرگریکردن هەیە. ئەوەی ئێستا روودەدات؛ ئێمە هەندێک کارمان هەیە بۆ لەنێوبردنی هەندێک مۆڵگەی تیرۆریستان و هەندێک شانە.

 

 

یەحیا رەسوول: ئۆپەراسیۆنی پاککردنەوە و چاودێری و شوێنکەوتنی شانە نوستووەکان لە تارمییە بەشێوەیەکی ورد و دروست بەڕێوەدەچێت. ئێمە پلان و ستراتیژمان هەیە و کاتێکیش بەڕێز فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکان دەستپێکردنی ئۆپەراسیۆنێکی سەربازی لە تارمییە لە دژی شانە نوستووەکان راگەیاند، ئەوە لە دژی هاووڵاتی نییە، دەبێت ئەوە باسبکرێت. بەڵێ ئێمە بەهێزین و یەکلاکەرەوەین و بە دەستێکی پۆڵایین گورز لەو چەتە تیرۆریستانە دەوەشێنین، بەڵام لە هەمان کاتدا ئێمە بەرگری لە گەلی خۆمان دەکەین و دەیانپارێزین لە تارمییە یاخود هەر پارچەیەکی زەوی لە خاکی عێراق. پێموایە ئەمڕۆ ئۆپەراسیۆنەکە بە شێوەیەکی ورد بەڕێوەدەچێت بە پشتبەستن بە زانیاری هەواڵگری ورد، هەروەها هەوڵێکی دیکەشمان هەیە کە ئۆپەراسیۆنی دووبارە بڵاوەپێکردنی هێزەکانە کە لەوێ دەمێننەوە کاتێک ئۆپەراسیۆنەکە تەواو دەبێت. هەروەها بۆ بەهێزکردنی ئەو هێزانە بە هێزی زیاتر، پشت بە هەوڵی هەواڵگریش دەبەستین. جگە لەوە ئەوەی گرنگە بەلامانەوە هاووڵاتییە، ئێمە دەبینین کە هاوکاری هەیە لەلایەن خەڵکی تارمییەوە بەڵام ئێمە هیوای زیاترمان هەیە. ئەمەش پەیامێکە کە ئاڕاستەی خەڵکی تارمییە کراوە لەلایەن بەڕێز فەرماندەی گشتی هێزە چەکدارەکانەوە کە هاوکاری بە شێوەیەکی فراوان لەگەڵ هێزە چەکدارەکانی عێراقدا هەبێت بەشێوەیەک ئاسایشی تارمییە گەرەنتی بکات، من بە راشکاوی دەڵێم ئاسایش بەرپرسیارییەتی هەمووانە، بۆیە دەبێت هەمووان هەوڵ بدەن لەپێناو رێگەنەدان بەو هێزە تیرۆریستییانە کە یاری بە ئاسایش و سەلامەتی هاووڵاتییان دەکەن.

 

 

یەحیا رەسوول: عێراق وەک ئەفغانستان نییە، مەحاڵە عێراق بەراورد ناکرێت بە ئەفغانستان، ئەمڕۆ ئێمە هێزی چەکدارمان هەیە، سیستەمی بەرگری نیشتمانیمان هەیە، هێزە چەکدارەکان و گەلی عێراق هاوشانن و پێکەوە شەڕی تیرۆرمان کرد و دەتوانین و لە تواناماندا هەیە کە عێراق و گەلی عێراق بپارێزێن. بۆیە عێراق بەراورد ناکرێت بە ئەفغانستان بەهۆی هەبوونی هێزی چەکداری عێراقی کە دەتوانێت عێراق بپارێزێت، لە هەمان کاتدا گەلی عێراقمان هەیە بە هەموو پێکهاتە و نەتەوە و ئایین و مەزهەبەکانییەوە کە پاڵپشتیکاری دامەزراوەی سەربازیی عێراقییە، بیرمان نەچێت کە ئێمە شەڕی تووندترین رێکخراوی تیرۆریستیمان کرد لەسەر رووی زەوی و توانیمان خاکەکەمان ئازاد بکەین دوای ئەوەی ئەو رێکخراوە لە 40%ـی خاکی عێراقی کۆنترۆڵ کرد و دەوڵەتی خورافەتی خۆیان راگەیاند. ئەو هێزە قارەمانانە توانییان بە هەموو جۆر و پێکهاتەکانییانەوە ئەو رێکخراوە لەڕووی سەربازییەوە کۆتایی پێبهێنن و دەریبکەنە دەرەوەی سنوور، ئەوەی ئێستاش ماوەتە ئۆپەراسیۆنی لەنێوبردنی هەندێک شانەیە لێرە و لەوێ کە ئەوەش ئێستا هێزە چەکدارەکان دەیکەن.

 

 

یەحیا رەسوول: بڕوانە، ئێمە بە وردی چاودێری رەوشی ئەفغانستان دەکەین، لێکدانەوەشمان هەیە بۆ هەموو جووڵەیەک و هەموو ئەو کارانەی رێکخراوی تاڵیبان دەیانکات. لە هەمان کاتدا ئێمە کار دەکەین لەسەر پاراستنی عێراق و خاکی عێراق، پلانی پێویستیش دادەنێین بۆ پاراستنی سنوورەکانی عێراق و پاراستنی ئاسایشی هاوڵاتییان و ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی بەشوێنداکەوتن و گەڕان، هەروەها ئۆپەراسیۆنی هێرشکردن کە بەردەوامن و رۆژانە دەبینین کە ئەو ئۆپەراسیۆنانە لەلایەن هێزە چەکدارەکانەوە ئەنجامدەدرێن، دەبینین ئەو ئۆپەراسیۆنانە زۆر زیاد دەکەن و گورزی ئازاربەخشیش لە پاشماوەکانی تیرۆر دەدەن.

 

 

یەحیا رەسوول: پلانی سەربازیی، ئێمە پێی دەڵێین پلانی سەربازیی، پلانی سەربازیی وەک خۆی نامێنێتەوە و دەبێت نوێ ببێتەوە، بۆچی؟ بەگوێرەی سرووشتی هەڕەشەکە و بەگوێرەی سرووشتی ئەو ستراتیژەی کە ئەندامانی گرووپی تیرۆریستی بەکاریدەهێنن. ئێستا ئێمە دەبینین رێکخراوی داعش و پاشماوەکانی خۆیان دەشارنەوە، بۆمب دەچێنن و راستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ تەقە دەکەن، ناتوانن رووبەڕوو ببنەوە، ناتوانن هیچ شوێنێکی دیاریکراو کۆنترۆڵ بکەن بەڵام بە سیستەمی چەتەکان یان جەنگی چەتەکان کاردەکەن. دەبێت ئێمە ستراتیژی خۆمان پەرە پێبدەین بەگوێرەی هەڕەشەکە و سرووشتی خاکەکە و جوگرافیاکە، کە فەرماندەی سەربازی ئێستا کاری لەسەر دەکات. پێموایە ئەمڕۆ سەرکەوتنی گەورە هەیە کە توانیمان بەدەستیبهێنین، بەڵام لە هەمان کاتدا نابێت لەشوێنێ خۆمان بمێنینەوە. گوتەیەکمان هەیە دەڵێت باشترین ئامراز بۆ بەرگریکردن هێرشبردنە. دەبێت بەردەوام هێرش ببەین و گورز بووەشێنین، پێموایە ئەو ستراتیژییتە گۆڕاوە دەرفەت نادات بەو چەتانە کە پەرە بە پلانەکانیان بدەن.

 

 

یەحیا رەسوول: یەکەم، پێشمەرگە یاخود هێزەکانی پاسەوانی هەرێم لە چوارچێوەی سیستەمی بەرگریی عێراقدان، ئێمەش رێز لە هەموو قوربانییەکان دەگرین کەلایەن قارەمانەکانمانەوە لە هێزەکانی پێشمەرگە پێشکەشکران، لە خوێنی پاک و رۆحی پاکیزە. بەڵام ئەمڕۆ هەڕەشەکانی چەتەکانی داعش و پاشماوەکانی لە ناوچە چۆڵەکانی لە نێوان هێڵی هێزەکانی پاسەوانی هەرێم و هێزەکانی حکومەتی فیدراڵیدان. دەبێت کاربکەین لەسەر تەواوکردنیان، فەرماندەیی سەربازیی عێراقیش کار لەسەر ئەوە دەکات بە هاوئاهەنگی لەگەڵ فەرماندەیی سەربازیی لە هێزەکانی پێشمەرگە. چەند ناوەندێکی هاوئاهەنگی هاوبەش کرانەوە، پێموایە لە ماوەی داهاتوودا کارێکی دیکەی هاوبەش دەبێت لەگەڵ برایانمان لە هێزەکانی پێشمەرگە. بەڕێزم، رێکخراوی تیرۆریستی دووژمنی هەمووانە، جیاوازی ناکات لەنێوان کورد و عەرەب، موسڵمان و کریستیان یاخود هەر ئایینێکی دیکە، لەبەر ئەمە ئێمە وەک عێراقی، هەموومان عێراقین، گەلی کوردمان گەلێکی عێراقییە و هەروەها هێزەکانی پێشمەرگە هێزی عێراقین لە چوارچێوەی سیستەمی بەرگریی نیشتمانیدا، هەروەها هێزە فیدراڵییەکان هێزی حکومین، بۆیە کاردەکەین و هائاهەنگی باش لە ئاستی باڵادا هەیە لەگەڵ هێزەکانی پێشمەرگە و فەرماندە سەربازییەکان لە وەزارەتی بەرگریی لە هەرێمی کوردستان لە بابەتی کۆتاییهێنان بەو ناوچە چۆڵانە و کارکردنی هاوبەش و لەنێوبردنی ئەو چەتە تیرۆریستانە.

 

 

یەحیا رەسوول: ئەو بابەتە پێموایە هەنگاوی باشی تێدا نراوە، لەگەڵ فەرماندەیی سەربازیی عێراقی و فەرماندەیی سەربازیی لە وەزارەتی بەرگریی لە هەرێمی کوردستان. بێگومان کاتێک هاوشان دەبین و پێکەوە کاردەکەین گورزی کەمەرشکێن لەو چەتە تیرۆریستانە دەوەشێنین.

 

 

یەحیا رەسوول: ئەو وادەیە ئێستا فەرماندەیی سەربازیی کاری لەسەر دەکات. هاوئاهەنگییەکی باڵا هەیە و پەنا بە خودا لە کاتی خۆیدا ئێمە رایدەگەیێنین، بەڵام ئێمە کاردەکەین لەسەر بەهێزکردنی ئەو پەیوەندییە باڵایە بۆ ئەوەی بەهێزتری بکەین. بە هاوبەشی کاردەکەین، کاتێک پێکەوە کاردەکەین بە یەک دەست و یەک پێ، پێموایە ئەنجامی گەورە و ئەرێنی دەبێت.

 

 

یەحیا رەسوول: پێموایە بابەتی سیاسەت زۆر لە ئێمەوە دوورە، لەگەڵ رێزم بۆ پارتیی دیموکراتی کوردستان و هەموو حیزبە سیاسییەکان ئەگەر کوردی یاخود عەرەبی بن، هەموویان حیزبی بەڕێزن و بەرزیان دەنرخێنین، بەڵام ئەو بابەتە سیاسییە و من هەرگیز دەستوەرنادەمە بابەتە سیاسییەکانەوە.

 

 

یەحیا رەسوول: ئێمە گوتمان لە چوارچێوەی ئەنجامەکانی گفتوگۆی ستراتیژی، لە کۆتایی 31ی 12...

 

 

یەحیا رەسوول: هاوپەیمانان، بڕوانە پێتبڵێم ئێمە ئەمڕۆ هاوپەیمانیی ناتۆمان هەیە، ئەمە هاوپەیمانێکی زۆر گرنگە و بە هاوبەشییەکی  زۆر بەهێز کاریان لەگەڵدا دەکەین. بەڕێزم، ئێمە ئەمڕۆ پێویستیمان بە هیچ سەربازێکی بیانیی نییە لەسەر زەوی چەک هەڵبگرێت لەگەڵماندا و شەڕ بکات. لە هەر وڵاتێکەوە لە وڵاتانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی، لە هەر وڵاتێکەوە لە جیهان ئەگەر ئەمریکی بێت یاخود ئەمریکی نەبێت، ئێمە ئەوەی دەمانەوێت هاوبەشییە لە بابەتی راهێنان و پڕچەککردن و ئامادەکردن و ئاڵوگۆڕی زانیاری هەواڵگری. لەپێناو تەواوکردنی بونیادنانی تواناکانی هێزە چەکدارەکانی عێراق، پێموایە هاوبەشی باشمان هەیە و نێردەی خوێندنمان هەیە و هاوئاهەنگی باڵامان هەیە لەگەڵ هەموو ئەو وڵاتانەدا، هەروەها پەنا بە خودا ئێمە بەردەوامین لەپێناو ئەوەی ئەو هێزە عێراقییە قارەمانانە و هێزە چەکدارەکانی عێراق ببنە هێزێک کە بتوانن بە هەموو ئامرازێک بەرگری لە عێراق و گەلی عێراق و سەروەری عێراق بکەن. کاتێک دەڵێم عێراق مەبەستم عێراقە لە باکوورەوە تاوەکو باشوور، لە رۆژهەڵاتەوە تاوەکو رۆژئاوا. چونکە عێراق بەرپرسیارییەتی ئێمە و بەرپرسیارییەتی هەمووانە، بۆیە کاتێک هاوئاهەنگ دەبین و دەبینە یەک دەست و پابەند دەبین بە راهێنان و پڕچەککردن و بونیادنانی ئەو هێزانە ئەوا پەنا بە خودا دەبنە بەرگریکار و پەرژین بۆ عێراق و گەلی عێراق.

 

 

یەحیا رەسوول: زۆر سوپاس.