هەڤپەیڤین لەگەڵ ساڵح گەدۆ، سکرتێری پارتی چەپی دیموکراتی کورد لە سووریا
رووداو دیجیتاڵ
سکرتێری پارتی چەپی کورد لە سووریا دەڵێت، ئەو کەسانەی لەلایەن بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەرەوە ئازاد کراون، هێشتا بیری داعش لە مێشکیاندا ماوە و مەترسین، گوتیشی، بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر بۆ ئازادکردنیان راوێژی بە هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی و ئەمریکا کردووە.
ساڵح گەدۆ، سکرتێری پارتی چەپی دیموکراتی کورد لە سووریا لە کاتی بەشداریکردنی لە بووڵتەنی کاژێر 11:00ـی تۆڕی میدیایی رووداو کە دڵدار هەرکی رۆژی چوارشەممە 24-07-2024 پێشکێشیکرد، رایگەیاند ''ئەو هەزار و 200 کەسەی کە بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر بڕیاری ئازادکردنی بۆ دەرکردوون، هێشتا بیرۆکەی داعشیان لە هزردا ماوە و ئەندامی بێ چەکی ئەو گرووپەن.''
ساڵح گەدۆ گوتی، بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر بە تەنیا بڕیاری ئازادکردنی بەندکراوانی نەداوە و لانیکەم راوێژی بە رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان کردووە، بێ ئەوان و بەبێ ئەمریکا ئەم کارەی نەکردووە.
رۆژی چوارشەممە 17-07-2024، بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر لێبووردنی گشتیی دەرکرد. بەگوێرەی بڕیارەکە، لێبووردنەکە تەنیا بەرپرس و چەکدارانی داعش و ئەو کەسانە ناگرێتەوە کە دەستیان لە تەقینەوەدا هەبووە و هەر کەسێک سزای تاهەتایی درابێت، سزاکەی کەم دەکرێتەوە بۆ 15 ساڵ زیندانی؛ هەروەها هەر کەسێک نەخۆشییەکی سەختی هەبێت، لە زیندان ئازاد دەکرێت.
هەروەها لە 21ی تەممووزی 2024 هێزەکانى سووریا دیموکرات (هەسەدە) بڕیاری لێبووردنى گشتیى بۆ 470 ئەندامی داعش دەرکرد. چەکدارەکان بەشێک بوون لەو 1200 چەکدارە عێراقی و بیانییانەى داعش کە لە زیندانەکانی هەسەدەدا بوون.
سەبارەت بە دیالۆگی کوردی - کوردی، سکرتێری پارتی چەپی دیموکراتی کورد لە سووریا ئاماژەی بەوە کرد، بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر ئامادەیە لەگەڵ ئەنجوومەنی نیشتمانی کورد (ئەنەکەسە) دووبارە دانوستاندنەکانیان دەستپێبکەنەوە.
ساڵح گەدۆ پێیوایە دەستی دەرەکی رێگە نادات لەگەڵ ئەنەکەسە بەردەوام بن؛ گوتیشی ''ئەگەر ئەم جارە دانوستاندنەکان تێکبدرێن و بە ئەنجام نەگەن، کارەسات لە بزووتنەوەی کورد لە سووریا روودەدات.''
دەقی هەڤپەیڤینی رووداو لەگەڵ ساڵح گەدۆ:
رووداو: بەڕێز گەدۆ بەخێربێن، لە رۆژئاواوە هاتوویت، کەی دەربازی باشوور بوویت؟
ساڵح گەدۆ: زۆر سوپاس، دوو رۆژ لەمەوپێش.
رووداو: دۆخەکە چۆن بوو؟
ساڵح گەدۆ: دۆخی رۆژئاوا باشە و ئارامە.
رووداو: ئەی دۆخی ئەمنی باشە؟
ساڵح گەدۆ: بەڵێ باشە.
رووداو: ئەو کەسانەی کە بەهۆی لێبووردنی گشتی ئازاد دەکرێن، دەگوترێت داعشین، ئەمانە کێن؟
ساڵح گەدۆ: ئەو کۆمەڵە خەڵکەی کە رۆژی رابردوو ئازاد کران، ئەمە بڕیارێکی هاوبەشی هەسەدە و دامەزراوەکانی دیکەی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر بوو، نزیکەی هەزار و 200 کەس ئازاد کران و دەگوترێت کە تێکەڵاوی شەڕ نەبوون و دەستیان بە خوێنی خەڵک سوور نەبووە. ئەمەش لە ژێر کاریگەریی شێخانی عەرەب لە هەرێمی رەققە، دێرەزوور و منبج ئازاد کران، چ بەندکراوانی داعش بن لە رۆژئاوای کوردستان لە ژێر دەسەڵاتی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر و چی ئەو کەسانە بن کە لە کامپەکانی ئەواندان وەکو کامپی هۆل، بە هەزاران کەسن و بۆ ئەوان (بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر) کێشەیەکی گەورەیە، واتا هێز و پێداویستییەکی زۆری بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەریان بۆ تەرخانکراوە.
هاوپەیمانیی نێودەوڵەتیش بە باشی گرنگی بەو بابەتە نادات و بەدواداچوونی بۆ ناکات، بۆیە کێشەیەکی گەورەیە بۆ بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر چ لە بابەتی بەندکراوان و چ لە بابەتی کامپەکان. دەبێ لە هەمبەر پرسی داعش، هاوکاریی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی هەبێت.
رووداو: گوشاری سەر بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر چ بووە بۆ ئازادکردنی ئەم بەندکراوانە؟
ساڵح گەدۆ: دوای هاتنە سەرهێڵی سەرۆک عەشیرەت و شێخە عەرەبەکان، بە بۆچوونی من لەوانەیە دانوستاندێک لە ژێر چاودێریی ئەمریکا پێکهاتبێت و بە نێوبژیوانیی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان بووبێت، واتا بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر بە تەنیا ئەم بڕیارەی نەداوە، لانیکەم راوێژی بە هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی کردووە، بێ ئەوان ئەم کارەی نەکردووە.
رووداو: ئەمانە چەکدارن یان ئەندامانی بێ چەکی داعش؟
ساڵح گەدۆ: دەگوترێت ئەندامانی بێ چەکی داعش بوون، بەڵام ئێمە هیچ زانیارییەکمان لەوبارەوە نییە.
رووداو: لە عێراق دەڵێن 470 عێراقی لەنێو ئەم هەزار و 200 کەسەدا بوون، ئەمە راستە؟
ساڵح گەدۆ: ئەوان گوتوویانە تەنیا سوورین، بەڵام لەوانەیە خەڵکی عێراق و دەرەوەی سووریاشیان تێدا بووبێت.
رووداو: ئەو کەسانەی کە ئازادکراون، بیرۆکەی داعشیان لە هزردا هەیە یان نا؟
ساڵح گەدۆ: بەو شێوەیەی کە من تێگەیشتووم لە کامپ و زیندانەکاندا ئەم بیرۆکەیە (بۆچوونی داعش) هێشتا هەیە.
رووداو: لە دیمەنەکاندا دیارە کە هەندێک لەو کەسانەی ئازاد کراون خۆشحاڵیی خۆیان بە شێوەیەک دەردەبڕن کە پێشتر بۆ داعش بەکاردەهێنرا، ئەمە بەو واتایە نییە کە هێشتا هزری داعشیان هەر ماوە؟
ساڵح گەدۆ: بێگومان ئەگەر لە من پرسیار بکەی کە هزری داعشیان ماوە یان نا، من وەڵام دەدەمەوە و دەڵێم بەڵێ.
رووداو: ئەمە مەترسی نییە کە ئازادکراون؟
ساڵح گەدۆ: بێگومان مەترسی هەیە، ئەم مەترسییە لەسەر ناوچەکە هەیە، بەتایبەتی ئەو ناوچەیەی کە گوتمان خەڵکی ئەوێن، وەکو عێراق و منبج و دێرەزۆر و ئەوانەن.
رووداو: ئێوە پێتان باشە کە چیدیکە ئەو کەسانە ئازاد نەکرێن؟
ساڵح گەدۆ: ئەگەر پرسیار لە من بکەی ئەوەی کە ئازادیش کراون، ئێمە نەماندەویست ئازاد بکرێن.
رووداو: بە بڕوای تۆ هەسەدە لەگەڵ ئەمریکا راوێژی کردووە بۆ ئازادکردنی ئەم کەسانە؟
ساڵح گەدۆ: لەسەر ئەو بۆچوونەم کە بەبێ ئەمریکا نەکراوە، واتا ئازادکردنی هەزار و 200 داعشی؛ پێموانییە بەبێ ئەمریکا ئەم هەنگاوە نرابێت.
رووداو: ئەو کەسانەی کە لە کۆبانی رفێندرابوون، دەگوترێت هەندێکیان لە نێو ئەو دەستگیرکراوانەدان، ئەمە راستە؟
ساڵح گەدۆ: تاوەکو ئێستا هیچ زانیارییەکی ورد نییە.
رووداو: ئاسایشی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر ناتوانێت لێکۆڵینەوە بکات لە نێو ئەم دەستگیرکراوانەدا؟
ساڵح گەدۆ: ئەم بابەتە گرێدراوە بە رەوشی ئەمنی.
رووداو: ئەمە داوا نەکراوە؟
ساڵح گەدۆ: نەخێر.
رووداو: بۆچی داواتان نەکردووە؟
ساڵح گەدۆ: چونکە ئەمە کاری ئاسایشە و بە بۆچوونی من، ئاسایش ئەم بابەتە زۆر بە باشی دەزانێت.
رووداو: لەوانەیە کەسوکاری ئەوانەی کە رفێندراون و ئێستا لەگەڵ داعشدان، بیانەوێت چارەنووسیان دیاری بکرێت.
ساڵح گەدۆ: بێگومان، نەک تەنیا کەسوکاری ئەوان، بەڵکو خەڵکیش ئەمەیان دەوێت، دەیانەوێت شتێک بزانن لەسەر ئەو کەسانەی لە کۆبانی رفێندراون.
رووداو: گومان دەکرێت رفێندراوانی کوردی ئێزدیش لە نێو ئەم دەستگیرکراوانەدا بن، چەند کەسێکیش دەرکەوتن.
ساڵح گەدۆ: بێگومان.
رووداو: بۆچی لێکۆڵینەوە ناکرێت؟
ساڵح گەدۆ: لەوبارەوە لێکۆڵینەوەی باش کراوە، تاوەکو ئێستا لە ئەنجامی هەوڵەکانی هەسەدە و ئاسایش، بە سەتان ئێزدی و خەڵکی دیکە رزگارکراون. تاوەکو ئێستاش هەوڵەکان بەردەوامن.
رووداو: زانیاری هەیە چەند بەندکراوی داعشی لە رۆژئاوای کوردستان هەن؟
ساڵح گەدۆ: ژمارەیان نازانم، بە هەزاران دەبن.
رووداو: بچینە سەر بابەتی گفتوگۆی کورد و کورد لە رۆژئاوای کوردستان. ئەمڕۆ تۆ لە هەولێریت و لە هاوپەیمانیی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەردایت، بە هاتنی خۆت، پەیامێکت بۆ هەولێر هێناوە؟
ساڵح گەدۆ: من بە هاتنێکی سیاسی لێرە نیم، بەڵکو بۆ تەندروستیی خۆم (وەرگرتنی چارەسەر) هاتووم، بەڵام لەوبارەوە هەر شتێک کە هاوکار بێت بۆ یەکڕیزیی کورد، من ئامادەم بیکەم.
رووداو: پلانت هەیە هیچ کەسێک ببینیت؟
ساڵح گەدۆ: ئەگەر برادەران ئامادە بن، من ئامادەم دیدارمان هەبێت.
رووداو: دەتەوێت لایەنی ئەنجوومەنی نیشتمانیی کورد (ئەنەکەسە) ببینیت؟
ساڵح گەدۆ: هەموو لایەنەکان دەبینین، ئێمە ئەنجوومەنی نیشتمانیی کورد دەبینین، لە رۆژئاوا هەموویان دەبینین، لە رووی کۆمەڵایەتییەوە تێکەڵاوییەکی ئاساییمان هەیە.
رووداو: جگە لە تێکەڵاویی کۆمەڵایەتی، تێکەڵاویی سیاسیتان هەیە؟
ساڵح گەدۆ: تێکەڵیی سیاسییمان نییە، بەداخەوە.
رووداو: دوێنێ گوتەبێژی ئەنەکەسە گوتی، گفتوگۆی ئێمە بە باشی چووبوونە پێش، بەڵام نازانین بۆچی پەیەدە ئەم گفتوگۆیەی تێکدا. بۆچی گفتوگۆی ساڵی رابردووتان تێکچوو؟ کە ئەمریکا نێوبژیوانی دەکرد؟
ساڵح گەدۆ: من ئەندامی شاندی دانوستاندنکارم، لەلایەن بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەرەوە، گوتەبێژی ئەنەکەسەش ئەندامە، کاک فەیسوڵ. هەستم بەوە نەکردووە رۆژێک پەیەدە بووبێتە بەربەست لەبەردەم یەکڕیزیی کورد.
دوایین کۆبوونەوەمان کرد، 40٪ بۆ 50٪ـی گفتوگۆکان گەیشتبوونە ئەنجام، تەنانەت لەسەر مەرجەعییەتی کوردی بە ئەنجام گەیشتبووین.
رووداو: لەسەر چی رێککەوتبوون؟
ساڵح گەدۆ: لەسەر بۆچوونی سیاسی، لێڤەگەڕی (مەرجەعیەت) کوردیمان دروستکردبوو، ئەمەش زۆر گرنگ بوو. هەندێک خاڵی دیکە مابوون کە رێککەوتن لەسەر ئەم خاڵانە وەستا. بە بۆچوونی من دەستێکی دەرەکی دانوستاندنەکەی وەستاند و نە پەیەدە بوو و نە ئەنەکەسە.
رووداو: ئەم دەستە کێ بوو؟
ساڵح گەدۆ: بە بۆچوونی من زیاتر رۆڵی هاوپەیمانیی تێدا هەبوو، هاوپەیمانیی ئیستەنبووڵ و روڵی تورکەکانی تێدا بوو و رێگەیان نەدا ئەم بابەتە سەربکەوێت و وەکو باس دەکەن پەیەدە نەبوو؛ ئێستاش نێردراوی ئەمریکی هاتووە و دەڵێت، ئێمە جارێکی دیکە ئامادەین ئەگەر ئێوە دانوستاندن بکەن، بەڵام دوور لە دەستی دەرەکی.
رووداو: ئەنەکەسەش دەڵێت کاتێک دەچین بۆ دانوستاندن بنکەکانی ئێمە دەسووتێنن، رێوڕەسمی نەتەوەیی و نەورۆزی ئێمە تێکدەدەن، ئاڵای ئێمە و ئاڵای کوردستان دەسووتێنن.
ساڵح گەدۆ: ئێمە لەگەڵ کاری لەو شێوەیەدا نین، سووتاندن و ئەوانە کارێکی خراپە و شتێکی هەڵەیە.
رووداو: کێیە ئەم کارانە دەکات؟
ساڵح گەدۆ: هەر کەس لە پشت ئەم بابەتە بێت، ئێمە بە بەردەوامی دەڵێین، ئەمە جێگەی شەرمەزارییە و شتێکی باش نییە و ئێمەش هاوکارین بۆ نەهێشتنی ئەم بابەتە، هەوڵدەدەین ئەگەر هەندێک لایەنیش ئەم کارانەیان کردبێت کە خۆیان بە بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەرەوە گرێداوەتەوە، بوەستێنرێن.
رووداو: دەڵێن کە جوانێن شۆڕشگێڕن.
ساڵح گەدۆ: بەڵێ.
رووداو: سەر بە بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەرن؟
ساڵح گەدۆ: بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر پەیوەندی بەوانەوە نییە. پەیوەندییان بە هەندێک لایەنی ترەوە هەیە. گرێدراون بە هەندێک شوێنی دیکەوە. ئیدارەی خۆسەر دەڵێت ئێمە هیچ دەسەڵاتێکمان بەسەریاندا نییە.
رووداو: بۆچی پەیەدە و هەسەدە ناتوانن ئەوان بوەستێنن؟
ساڵح گەدۆ: پێویستە بوەستێندرێن، پێویستە هەوڵبدرێت بۆ ئەوەی ئەم بابەتە چارەسەر بکرێت و سووتاندنی بنکەکان رابگیرێن.
رووداو: ئێوە داواتان لە پەیەدە کردووە جوانێن شۆڕشگێڕ بووستێنن؟
ساڵح گەدۆ: پەیەدەش دەڵێت کە ئەوان سەر بە ئێمەوە نین، وەک حیزبێک ئێمە و لاوانی شۆڕشگێڕ هیچ شتێکی هاوبەشمان نییە. دەتوانیت بڵێیت، جوانێن شۆڕشگێڕ دەسەڵاتێکی تایبەتە.
رووداو: خۆت باوەڕ بەم گوتەیە دەکەیت؟
ساڵح گەدۆ: من هەندێک شت دەزانم، بە بۆچوونی من پەیەدە دەستی لەم بابەتەدا نییە.
رووداو: ئەم شتانە چین کە دەزانیت و باسیان ناکەیت؟
ساڵح گەدۆ: نا، من باسی ئەوە ناکەم. بەڵام دەزانم پەیەدە هیچ دەسەڵاتێکی بەسەر جوانێن شۆڕشگێڕدا نییە، و ناتوانێت کاری لەو جۆرە بکات.
رووداو: واتا جوانێن شۆڕشگێڕ لە دەرەوەی ئەم یاسایانەن کە لە بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر هەن؟
ساڵح گەدۆ: ئەم بابەتە لەلایەن هێزی ئاسایش و هەسەدە بەدواداچوونی بۆ بکرێت باشترە، لە بری بەدواداچوون لەلایەن پەیەدەوە.
رووداو: جوانێن شۆڕشگێڕ وەکو هێزێکی تێکدەر نایەنە بەرچاو لەلایەن خەڵکەوە؟
ساڵح گەدۆ: جوانێن شۆڕشگێڕ ناسراون. یەکێکن لەو هێزانەی کە ئەرکیان پاراستنی هەرێمە. بەڵام کاتێک ئەوان دەستیان لە سووتاندنی بنکەکاندا هەبێت، کارێکی زۆر خراپە. دووپاتیدەکەمەوە جێگەی شەرمەزارییە.
رووداو: ئەمریکا وەکو زلهێزترین وڵات داوا لە لایەنە سیاسییە کوردستانییەکان لە رۆژئاوای کوردستان دەکات هاوپەیمان بن و رێکبکەون، ئەمە چانسێک نییە بۆ رۆژئاوای کوردستان؟
ساڵح گەدۆ: بێگومان چانسێکی زۆر گەورەیە.
رووداو: بۆچی ئەمە ناکەن؟
ساڵح گەدۆ: ئەگەر ئەمجارە دانوستاندن دەستپێبکات و سەرنەکەوێت، دەبێتە کارەسات بۆ بزووتنەوەی کوردی سووریا. نەک بۆ گەلی کورد، گەلی کورد لە یەکڕیزبوون بێهیوا بووە، چونکە هەوڵی زۆر دراوە، بەڵام سەرکەوتنێک بەدەست نەهاتووە. ئێستا ئەمە دواجارە. هەروەها بە نێردەی ئەمریکیمان گوت، هیوادارین ئێوەش وەک ئەمریکییەکان جدی بن، ئەگەر هەڵەکە لە ئێمەش بێت، ئێوە بەهێزتر لەسەر بابەتەکە کار بکەن و سەری بخەن، شتی زۆر لەو باباتە گەورەترتان سەرخستووە و دەتوانن ئەمەش سەربخەن. لەو بارەوە ئێمە دەمانەوێت هەردوو لایەنی کوردی، لەسەر بابەتەکە جدی بن، بۆ ئەوەی سەری بخەین و ئەو ناکۆکییە حزیبییانە بخەینە لایەک و سەرنجمان لەسەر داهاتووی گەلەکەمان بێت.
رووداو: کەی دانوستاندنی نوێ دەستپێدەکەن؟
ساڵح گەدۆ: لەوانەیە لەم چەند رۆژەدا دەستپێبکات.
رووداو: گوتەبێژی ئەنەکەسە دەڵێت، بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر 12 کەسی ئێمەی دەستگیرکردووە، ئێوە کار بۆ ئەوە دەکەن ئەم کەسانە ئازاد بکرێن؟
ساڵح گەدۆ: هیوادارین ئەگەر کەسێک لەسەر بۆچوونی سیاسی دەستگیر کرابێت، ئازاد بکرێت. 12 کەسیان زیندانی کراون، بەگشتی دۆخێکی نائاسایی لە سووریا هەیە، رژێمی سووریا 570 هەزار زیندانی هەیە. لانیکەم هیوادارین ئەم 12 کەسە بە هەوڵی دادگە و بە شێوەیەکی یاسایی دۆسیەکەیان چارەسەر بکرێت.
رووداو: لای ئێوە و پەیەدە دۆخەکە گونجاوە بۆ ئەوەی جارێکی دیکە دانوستاندن دەستپێبکاتەوە؟
ساڵح گەدۆ: بەڵێ، بۆچوونی خۆمان خستووەتەوەڕوو و گوتوومانە ئامادەین.
رووداو: دەگوترێت ئەمریکا گوتوویەتی دژی هەڵبژاردنە و ئێستا دۆخەکە بۆ بەڕێوەچوونی گونجاو نییە و کارەکانی هەڵبژاردن وەستاوە؛ ئەمە راستە؟
ساڵح گەدۆ: بەڵێ، هەڵبژاردن ناکرێت.
رووداو: بۆ نوێکردنەوەی شارەوانی و ئەنجوومەنەکان، کارێکی دیکە هەیە کە بکرێت؟ یان دەوەستن تاوەکو لەگەڵ ئەنەکەسە دەگەنە ئەنجام؟
ساڵح گەدۆ: بێگومان هەندێک شت هەیە کە پێویستە گۆڕانکارییان تێدا بکرێت، ئێستاش لەوبارەوە کار دەکرێت. شتەکانی دیکە دەمێننەوە بۆ دوای دانوستاندن.
رووداو: هەڵبژاردن تەنیا لەسەر رای ئەمریکا هەڵوەشێندرایەوە یان ئێوەش دۆخەکەتان بە گونجاو نەزانی؟
ساڵح گەدۆ: نا. نا. بەر لەوەی ئەمریکا بڵێت، لایەنەکانی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر کۆبوونەوەی زۆریان بوو، لەگەڵ سەرکردایەتیی پەیەدەش گفتوگۆیان کرد، پێشنیازەکە ئەوە بوو کە هەڵبژاردن هەڵبوەشێندرێتەوە، چونکە دۆخێکی تایبەت لە هەرێم هەیە و لەژێر هەڕەشەداین؛ بە گشتی دۆخەکە سەختیی زۆری تێدا دەبینرێت. ئەمە بۆچوونی زۆرینەی لایەنە کوردییەکان بوو.
رووداو: رای ئەمریکاش کاریگەری هەبوو.
ساڵح گەدۆ: بەڵی، ئەمریکاش هاوکار بوو و فەرەنساش هاوکار بوو.
رووداو: دوێنێ کەسێک بە ناوی کاوە عەزیزی پێی راگەیاندین کە ئێستا (دەورێکی) هاوبەش لەنێوان هەسەدە و سوپای سووریا لەسەر سنووری تورکیا هەیە؛ ئەمە پێشهاتێکی نوێیە. چی لەپشت ئەمەیە؟
ساڵح گەدۆ: منیش بیستم کە دەورێکی [دانوستاندنی] هاوبەش لە نزیک سنوور لە ناوچەی دەربێسی هەبوو. ئەو ناوچەیەی کە کاوە عەزیزی لێی بووە. گوندەکەی لەوێیە. پێدەچێت بە چاوی خۆی بینیبێتی، بەڵام منیش شتێکی لەو جۆرەم بیست. دانوستاندنەکانی نێوان رژێم و بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر نەوەستاون و بەردەوامن.
رووداو: دانوستاندنی ئەمنین، ئابوورین یان سیاسی؟
ساڵح گەدۆ: نەخێر. زۆربەیان ئەمنی و ئابوورین. دۆخی هەرێم ئەوە دەخوازێت کە ئەو جۆرە پەیوەندییانە هەبن. ئەگەر ئەو پەیوەندییانە نەبن، لەوانەی زۆر شت تێکبچن. هەڕەشەکانی تورکیا یەکێکە لە هۆکارەکانی ئەم دانوستاندنانە.
رووداو: دەگوترێت حکومەتی سووریا 150 ملیۆن دۆلاری داوەتە بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر کە پارەی نەوتە؛ ئەمە راستە؟
ساڵح گەدۆ: ئاگاداری ئەم بابەتە نیم، بەڵام ئەگەری هەیە. هیچ زانیارییەکم لەوبارەوە نییە.
رووداو: هەندێک لە پێشبینییەکان دەرخەری ئەوەن کە ترەمپ دەبێتەوە سەرۆککۆماری ئەمریکا؛ ئەو کات هیچ گرفتێک بۆ ئێوە دروست دەبێت؟
ساڵح گەدۆ: نەک بۆ هەڵوێستی ترەمپ سەبارەت بە پرسی کورد، بەڵکو بۆ تێڕوانینی سیاسیی ترەمپ، وەک سەرۆکی ئەمریکا کە لە چەند ساڵی رابردوودا بینیمان. پێموایە وڵاتێکی وەک ئەمریکا لەوە گەورەترە کەسێکی وەک ترەمپ سەرۆکایەتیی بکات. نەک لەبەر هەڵوێستەکانی بەرامبەر کورد، بەڵکو بۆ هەڵوێستەکانی بەرامبەر جیهان. هیوادارم کەسێک، رۆشنبیرێکی باش کە بتوانێت سەرۆکایەتیی ئەمریکا بکات، لە هەڵبژاردنەکاندا سەربکەوێت، جیاوازی نییە لە پارتی دیموکراتەکان بێت، یان کۆماریخوازان.
رووداو: پێشبینی دەکرێت کە دووبارە ترەمپ ببێتەوە سەرۆککۆمار، ئێوە ئامادە دەبن بۆ هاتنەوەی ترەمپ؟
ساڵح گەدۆ: بێگومان. لە رۆژی هەوڵی تیرۆرکردنیدا، پێموایە ژەنەڕاڵ مەزلووم عەبدی پەیامێکی بۆ ناردبوو.
رووداو: رەوشی خەڵکی رۆژئاوای کوردستان چۆنە؟
ساڵح گەدۆ: دۆخی ئابووری بە گشتی باش نییە، سزا لەسەر هەرێم هەیە، هەرێمیش ناوچەیەکی کشتوکاڵییە، گەنم و بەروبوومی کشتوکاڵیی ئەمساڵ باش نەبووە، نرخی گەنمیش زۆر کەم بوو، 30 بۆ 31 سەنت بووە.
رووداو: دۆخی خەڵکی ژێر دەسەڵاتی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر باشترە یان ژێر دەسەڵاتی حکومەتی سووریا؟
ساڵح گەدۆ: دۆخی خەڵکی ژێر دەسەڵاتی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر دە هێندەی دۆخی خەڵکی ژێر دەسەڵاتی حکومەت سووریا باشترە.
رووداو: دەگوترێت دۆخی ئاو و کارەبا لە ناوچەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا کە نزیکن لە تورکیا، لە عەفرین و شوێنەکانی دیکە خراپە، بەراورد بە ناوچەکانی ئێوە و ناوچەکانی حکومەت و ناوچەکانی رۆژئاوای کوردستان چۆنن؟
ساڵح گەدۆ: کارەبای نیشتیمانی لە ناوچەکانی حکومەت و بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر زۆر کەمە، بەتایبەتی لە قامیشلۆ دوای ئەوەی تورکەکان هێرشیانکردە سەر ئەو وێستگانە، کارەبا زۆر کەمبووەتەوە و خەڵک گلەیی دەکەن.
رووداو: گوتم ناوچەکانی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر باشترن بۆ ئاو و کارەبا یان ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی ئۆپۆزیسیۆنی نزیک لە تورکیا؟
ساڵح گەدۆ: نەخێر. ناوچەکانی ئەوان لە ناوچەکانی کورد باشترن. باشترن لە ناوچەکانی بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر.
رووداو: ئێوە پێشبینی دەکەن کە حکومەتەکانی تورکیا و سووریا رێککەوتن بکەن؟
ساڵح گەدۆ: دانوستاندنێک دروست دەبێت، لەسەر ئاستی هەواڵگری و ئەمنی.
رووداو: لەمێژە ئەم دانوستاندنانە هەن؟
ساڵح گەدۆ: بەڵێ، نزیکەی 2 ساڵە ئەم دانوستاندنانە نەوەستاون. لەم دواییانەدا چالاکتر بوون. گوشارێکی زۆر لەسەر حکومەتی تورکیا، سەرۆکی تورکیا و بەڕێوەبەریی تورکیادا هەیە بۆ ئەوەی دیدارێک لە نێوان ئەسەد و ئەردۆغان هەبێت. پوتین، سەرۆکی رووسیا لەم بابەتەدا رۆڵی هەیە. پێموایە دۆسیەکان زۆر ئاڵۆز و قورسن، پرسی کۆچبەران، پرسی کشانەوەی تورکیا وەک دەوڵەتێکی داگیرکەر لە خاکی سووریا. دۆسیەکان زۆر قورسن.
رووداو: زیانی ئەم دانوستاندنە بۆ بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر چییە؟
ساڵح گەدۆ: پێموایە بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر بە باشی ئاگاداری دۆخەکەیە، هەنگاو بە هەنگاو، تائێستا رژێمی سووریا رەزامەندی نەداوە بۆ کۆبوونەوەی نێوان ئەسەد و ئەردۆغان. مەرجەکانیان ئەوەیە کە تورکیا لە خاکی سووریا بکشێتەوە کە داگیری کردووە. پرسی کۆچبەران و ئەوانەی دیکە. بەڵام بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر ئامادەی گفتوگۆیە، بەتایبەت لەگەڵ رژێمی سووریا.
رووداو: لەگەڵ تورکیاش؟
ساڵح گەدۆ: تەنانەت لەگەڵ تورکیش، بێگومان بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر ئامادەیە بۆ گفتوگۆکردن لەگەڵ تورکیا. نەک هەر ئامادەیە، بەڵکو دەمانەوێت لەگەڵ تورکیا گفتوگۆمان هەبێت.
رووداو: لەگەڵ تورکیا؟
ساڵح گەدۆ: لەگەڵ تورکیا. ئەو کێشانەی کە لەسەر مێزن، پێویستە چارەسەریان بۆ بدۆزرێتەوە.
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ