پاتریارکی کلدانییەکان داوای لێبووردەیی و خۆشەویستی لەنێوان گەلانی عێراق، سووریا و لوبنان دەکات

 

لویس ساکۆ داوای لێبووردەیی و خۆشەویستی لەنێوان گەلانی عێراق، سووریا و لوبنان دەکات. بەوپێیەی زۆرترین ناخۆشییان بینوە. سەبارەت بە کریستیانەکانی عێراقیش دەڵێت، دەبێ حکومەت بیانپارێزێت و لەو رەوشەی ئێستای کریستیانەکان لە عێراق تێیدا دەژین رازی نییە. لەم هەڤپەیڤینەدا زیاتر گوێمان لە پەیام و داواکارییەکانی لویس ساکۆ دەبێت.

 

بەپێی راپۆرتی کۆمیسیۆنی مافی مرۆڤی عێراق کە لە مانگی 11ی ئەمساڵ بڵاوبووەتەوە، پێش ساڵی 2003 زیاتر لە یەک ملیۆن و 500 هەزار کریستیان لە عێراق دەژیان، کەچی ئێستا کەمتر لە 250 هەزار کەسیان ماون کە ئەوانیش زۆربەیان لە هەرێمی کوردستانن.

 

 

 

لویس ساکۆ: پەیامەکە ئەو پەیامەیە کە لەدایکبوونی بەڕێز مەسیح هەڵیگرتووە، ئەویش مانەوە بۆ خودا لە بەرزی و ئاشتەوایی لەسەر زەوی؛ ئەو زەویەی پارچە پارچە بووە ئاشتەوایی تێدانییە. ئەگەر ئەمڕۆ سەیری عێراق و سووریا و لوبنان و یەمەن بکەین، هەمووی شەڕ و وێرانکاری و ترس و دڵەڕاوکێیە؛ پێویستە بگەڕێینەوە بۆ ئەو پەیامە کە پەیامی ئاشتی و خۆشەویستی و لێبووردەییە؛ لە دڵەوە ئاواتەخوازم عێراقییەکان بگەڕێنەوە بۆ ماڵی خۆیان و گرنگی بە خاکەکەیان بدەن و دڵسۆزییان بۆ نیشتمانییان و خەڵک هەبێت، هەموو شتێک بکەن بۆ بونیادنانەوەی وڵاتێکی بەهێز و فرەیی بێت، فرەڕەنگ بێت، دەوڵەتێک رێز لە هاووڵاتییان و خاک و سەروەری بگرێت.

 

 

لویس ساکۆ: نا، ئامانج تەنیا بۆ کریستیانەکان نەبوو، بەڵکو بانگهێشتەکە بۆ هەموو عێراقییان بوو، چونکە پاپا فرانسیس وەک پیاوێکی ئایینی گرنگ وەکو کەسایەتییەکی دیاری مرۆڤدۆست تەنیا تەماشای کریستیانەکان ناکات، بەڵکو سەیری هەموو خەڵک دەکات. پاپا فرانسیس بانگهێشتی هەبوو بۆ برایەتی و لێبووردەیی و گفتوگۆ و رێزگرتنی فرەیی، هەروەها داوای لێخۆشبوونی لەبری تۆڵەسەندنەوە هەبوو؛ بۆیە ئەو پەیامە گەورانەی پاپا فرانسیس هەڵیگرتبوون بۆ هەموو عێراقییەکان و ناوچەکە بوو؛ لەرێگەی عێراقەوە قسەی بۆ ناوچەکە کرد بێگومان گۆڕانکاری لای خەڵک دروستبوو.

 

ئێستا پێت دەڵێم؛ هەندێک گۆڕانکاری لە بیروبۆچوونی خەڵک دروستکرد، بۆیە ئێستا رێزلێنان لە کریستیانەکان و لە فرەڕەنگی هەیە؛ ئێستا ئەو دیوارانە لەنێوان خەڵکدا نین؛ ئێستا شتێک بەناوی رێزلێنانەوە هەیە، ئەمەش پڕۆژەیە کە پێویستە هەمووان کاری لەپێناودا بکەن، واتە حکومەت، پیاوانی ئایینی، کۆمەڵگە، پەروەردە و خوێندن، بۆ پێگەیاندنێکی نوێی مرۆڤەکان و پێگەیاندنێکی دروست و راست بێت کە بتوانێت لەگەڵ کۆمەڵگە مامەڵە بکات و رێزبگرێت و زیانی بۆ کەس نەبێت و دەستی بۆ کەس و بۆ ماڵی گشتی درێژ نەکات؛ ئەم بەهایانە زۆرگرنگن، ئەمە پڕۆژەیە.

 

 

لویس ساکۆ: ئێمە سەرکردەی سیاسی نین؛ ئێمە حکومەت نین؛ ئەمە ئەرکی حکومەتە  ئاسایش و سەقامگیری  و مافی هەموو عێراقییەک بپارێزێت، نەوەک بە تەنیا کریستیانەکان، ئەمە ئێستا  نییە؛ یەکەم، ئەوەی ناوی دەنرێت بە دەوڵەتی مەدەنی یان دەوڵەتی نوێ نییە، بەڵکو دەوڵەتۆچکە دروستبوون و دەوڵەتیان قوتداوە، دەوڵەتیش دەستەوەستانە لە بونیادنانی وڵاتێکی نوێ و بەهێز، چونکە ئەم دەوڵەتۆچکانە پارە و چەک و خەڵکیان بەدەستەوەیە، ئەمە زۆر قورسە، تەنانەت کریستیان و  خەڵکی دیکەش پێویستییان بە رەوشێکی لەبارە، لە ئازادی و ژیانی سەرفرازانە، لە پاراستنی مافەکانیان. ئەوان هێشتا گوشاریان لەسەرە، وەکو دەستبەسەرداگرتنی سامانەکانیان، هەراسانکردن لە کارەکانیان، هەروەها گوتاری ئایینیی تووندڕەوی لەلایەن هەندێکەوە هەیە. پێش چەند رۆژێک کەسێک لەدهۆک ڤیدیۆیەکی بڵاوکردەوە و دەڵێت رەوا نییە پیرۆزبایی جەژن لە کریستیانەکان بکرێت، ئەمە چۆن وا دەبێت؟

 

 

لویس ساکۆ: ئێمە دەستەوەستانین، چونکە هەموو جارێک کە بەرپرسێکی گەورە دەبینین بەقسەی باش بەڵێنمان پێدەدات، بەڵام لە پراکتیکدا کردار نییە؛ ئێمە نە چەکمان هەیە و نە میلیشا و نە پارە تاوەکو ئەم کارە بکەین؛ ئێمە ئەو توانایەمان نییە؛ تەنیا قسەمان هەیە و داوای مافی خۆمان دەکەین؛ بە راشکاوانە کریستیانەکان ستەملێکراون، رەوشیان زۆر خراپە، تەنانەت لە دەشتی نەینەوا سەقامگیری و متمانە بە داهاتوو نییە؛ لەوێ میلیشیا هەن خۆیان بەهێزکردووە.

 

 

لویس ساکۆ: پاڵنەر ئەوەیە فراکسیۆنە گەورەکان دەستیان بەسەر کۆتادا گرتووە و ئەوان دەنگیان داوە بۆ ئەوەی ئەو لایەنانە سەربکەون کە سەر بەوانن و ئەجێندای ئەو حیزبانە پەیڕەودەکەن؛ کێشەکە لە کۆتا چییە؟، کێشەکە لە هەموو عێراقە، پێویستە هەموو پەرلەمانتاران پارێزگاری لەهەموو عێراق بکەن؛ 5 پەرلەمانتاری کریستیان دەتوانن چی بکەن؟ بەڵام پێویستە کورد و سوننە و شیعە کە زۆرینەن داکۆکی لە پێکهاتەکان بکەن و رێزیان لێبگرن، چونکە ئەم فرەڕەنگییە، ئەو هەمەجۆرییە خەسڵەتی عێراقە، ئەگەر کریستیان بڕۆن و ئێزدی بڕۆن و خوا نەخواستە بەیانی سابیئە و کورد بڕۆن، سوننە رۆیشت، ئیدی هیچ نامێنێت.

 

 

لویس ساکۆ: ئێمە لە کۆمەڵگەگەلێکی لاوازیین بێ هێزیین، کۆمەڵگاگەلێک کاریگەرن بەگوتاری سیاسی و ئایینی، بۆیە بۆ ئەوەی عێراق بەرەو باشتر بچێت، پێویستە پیاوانی ئایینی گوتارەکانیان میانڕەو بێت، گوتاری لێبووردەیی و خۆشەویستی و برایەتییان هەبێت؛ کاتێک سەماحەتی سەیید عەلی سیستانی بە پاپا فرانسیسی گوت: "ئێمە بەشێکین لە ئێوە و ئێوەش بەشێکن لە ئێمە؛ ئێمە یەک جەستەین"، ئەمە پێویستە چالاکبکرێت و تەنیا قسە نەبێت، هەروەها سیاسییەکان پێویستە یاسا جێبەجێبکەن؛ یاسا بەسەر هەموواندا جێبەجێ بکەن؛ ئەگەر ئەمە نەکرێت، هیچ ناگۆڕدرێت. دواتر خوێندن زۆر گرنگە، ئەمڕۆ خوێندنیش دابەشبووە، بڕۆ سەیر بکە لە قوتابخانەکان چییان فێردەکەن، لە زانکۆکان، خوێندن زۆر دابەزیوە.

 

 

لویس ساکۆ: فرەیی، فرەیی، چونکە هەمیشە ئەم وڵاتە بەردەوام فرەڕەنگ بووە و هەمووانی تێدا بووە؛ هەمووان هەستیان کردووە ئەمە خاکی ئەوانە، وڵاتی نێوان دوو رووبار خێوەتێک بووە و ئەوەی لەتوانایدا بێت  لەپێناو پێشخستنی کردوویەتی.

 

 

لویس ساکۆ: ترسمان وەک ترسی هەموو عێراقییەکانە، داخرانێکی سیاسی هەیە، گفتوگۆ نییە، ململانێ لەسەر دەسەڵات و پارە هەیە، بەرژەوەندیی عێراق و خزمەتکردنی عێراقییەکان لە مێشکی ئەواندا نییە، بەڵکو ئەوەی هەیە بەرژەوەندی تاکەکەسیدان، ئەمەش ئەنجامی نابێت، ئەگەر بەم بیرکردنەوەوە بمێنینەوە، واتە بیرکردنەوەی تائیفی و پشکپشکێنە ئەوا بەرەو خراپتر دەڕۆین، بەڵام ئەگەر لەوە دەربازبووین و باوەڕمان بەوە هێنا کار لەسەر چەسپاندنی هاووڵاتیبوون و پێکەوەژیانی هاوبەش و فرەپێکهاتەیی و فرەیی و رێزگرتنی پێکهاتەکان و رێزگرتنی مرۆڤی عێراقی، ئەوا ئەوە دەمانباتە پێشەوە، بەڵام ئەگەر هەر لەو چوارچێوەیە بمێنینەوە، بەرەو خراپتر دەچین، ئەمەش هەر تەنیا ترسی کریستیانەکان نییە، بەڵکو ترسی هەمووانە.

 

 

لویس ساکۆ: پەیامم لەبارەی جەژنی لەدایکبوون و ساڵی نوێ ئەوەیە کە سەردەمێکی نوێ دەستپێدەکەین، با هەرچی رابردوو هەیە لە پشتەوەمان بەجێبهێڵین و عێراقییەکان و سەرکردەکانی عێراق کۆببنەوە و ئاشت ببنەوە، بە دید و لێکنزیکبوونەوەیەکی نوێیەوە جیاواز لە پێشتر وڵات بونیادبنێن، ئەمەش داواکاریی گەنجان بوو لەخۆپیشاندانەکان و داواکاری هەموو مرۆڤێکی عێراقییە؛ پێویستیمان بە وڵاتێک هەیە هەمووان لە خۆبگرێت و رێز لە هەمووان بگرێت و هەمووان بەشێوەیەک بژین هەست بەوە بکەن ئازاد و شکۆمەندن.