جێگری پارێزگاری سەلاحەددین: ئاوارەكانی بێجی و دۆرە رێی گەڕانەوەیان لێ داخراوە

12-05-2019
رووداو @Rudawkurdish
نیشانەکردن بێجی پاریزگای سەلاحەددین عێراق
A+ A-

فازڵ هەورامی و محەممەد رواندزی
رووداو - هەولێر

سەعد زاهیر قەیسی، جێگری پارێزگاری سەلاحەددین، ماوەی شەش مانگە لەو پۆستەی ئێستایدا كاردەكات، پێشتریش لە سوپا و گاردی كۆماریی عێراقدا كاری كردووە. ئەو لە رێگەی پڕۆژەی عەرەبییەوە هاتووەتە ناو سیاسەتەوە كە بەشێكە لە هاوپەیمانێتی میحوەری نیشتمانی (سوننە). 


سەعد زاهیر قەیسی، تەمەن 51 ساڵ، لەم هەڤپەیڤینەدا لەگەڵ (رووداو) باسی ئەوە دەكات كە حكومەتی عێراق پارێزگا رزگاركراوەكانی پشتگوێ خستووە، پێشیوایە شێوازی مامەڵەكردنی سەرۆكوەزیرانی عێراق لەگەڵ ئەو ناوچانەدا خراپە.  جێگری پارێزگاری سەلاحەدین ئاماژە بۆ ئەوەش دەكات كە بەشێكی زۆر كەمی بەشی خۆیان لە بودجە وەرگرتووە، هیچ پڕۆژەیەكی گەورەی ژێرخان لە پارێزگاكەیاندا نەكراوە، جەخت لەوەش دەكاتەوە كە ئەم سیاسەتەی حكومەت بێمتمانەیی لای خەڵكی ناوچەكە دروستكردووە و مەترسیی سەرهەڵدانەوەی تیرۆر لە ناوچە رزگاركراوەكاندا هەیە. 

رووداو: بارودۆخی پارێزگای سەلاحەددین بە گشتی چۆنە؟

سەعد زاهیر قەیسی: راستییەكەی دۆخەكە لەرووی ئەمنییەوە بەرەو باشتر دەچێ. ئەو شتانەی پێشتر روویاندەدا ئێستا نەماون، لە نێویشیاندا تەقینەوە و رفاندن. ئێستا پارێزگای سەلاحەدین كەمترین رووداوی تێدایە، بەڵام لە بوارەكانی ژێرخان و خزمەتگوزاری پێشكەوتنێكی ئەوتۆی بەخۆوە نەبینیوە، چونكە ئەو پشتیوانییە داراییەی لە حكومەتی فیدراڵەوە دێت زۆر كەمە. لە بودجەی گشتیدا بڕی 459 ملیار دیناری عێراقی (واتە 385 ملیۆن دۆلار) بۆ ئێمە دانراوە. هەتا ئێستا تەنیا 15٪یمان وەرگرتووە كە بڕێكی زۆر كەمە. 
ئەم بڕە پارەیە لە ئاست وێرانیی پارێزگاكەمان نییە. خۆت دەزانی تیرۆریستانی داعش ماوەی دوو ساڵ پارێزگاكەی ئێمەیان داگیركردبوو. هەموو ژێرخان، گواستنەوە، رێگاوبان و باڵەخانە حكومییەكان وێران بوون. هیچ شتێكی ئەوتۆ لە ژێرخان نەمابوو. ئێمە باڵەخانەمان هەیە بە تەواوەتی وێران بووە. پێویستمان بە پارەی زۆرە بۆ ئەوەی بتوانین ژێرخان بنیات بنێینەوە و خزمەتگوزاری بۆ خەڵك دابین بكەین. بێ سەرچاوەی دارایی مومكین نییە بتوانین ئەو خزمەتگوزارییانە بخەینەوە سەر پێ. ئاسایش لە ئاستێكی بەرزدایە، بەڵام ئاستی خزمەتگوزارییەكان بەرەودواوە چوون، چونكە سەرچاوەی دارایی بەردەست نییە. 

رووداو: خەڵكی سەلاحەددین چۆن لەگەڵ نەبوونی خزمەتگوزاریدا هەڵدەكەن؟

سەعد زاهیر قەیسی: بارودۆخەكە زۆر نالەبارە، چونكە رێژەی هەژاری لە پارێزگاكەدا زۆر بووە. نەخوێندەواریش بەرزبووەتەوە. خێزانە ئاوارەكان هەموو پاشەكەوت و پارەی خۆیان لە كاتی ئاوارەییدا خەرج كردووە كە بۆ ماوەی چوار ساڵ بەردەوام بوو، بۆیە كاتێك هاتنەوە، بەدەستی بەتاڵ گەڕانەوە و بەسەر خانووی وێراندا كەوتن. ئێستاش دەبێ خانوو بە كرێ بگرن، چونكە چیدی هیچ شوێنێكیان نەماوە. 

ئەوان دەبێ كرێی خانوو بدەن، ئەمەش خەرجییەكانیان لەسەر زیاد دەكات، بۆیەش ئاستی ژیانیان وەك ئەوە نییە كە دەبووایە هەبێ. چینێك هەیە كە بارودۆخی باشە، مەبەستم فەرمانبەرانی حكومەتە كە مووچە وەردەگرن. بەڵام تەنانەت مووچەكەش بەش ناكات، چونكە كرێی خانوو و خەرجییەكانی دیكەیان كەوتووەتە سەرشان. جیا لەمە پێویستیی ئەوەش هەیە كە وەك قەرەبوو هاریكاری دارایی پێشكەش بە خەڵكی پارێزگاكە بكرێ، ئەمەش زۆر خاو بەرەو پێش دەچێ. هەتا ئێستا هیچ قەرەبوویەكی خەڵك نەكراوە. 
بەڕێوەبەرایەتی قەرەبوو لە بەغدا هەیە. بەڵام لەوێ تووشی رۆتینی ئیداری دەبی و بە شەش مانگیش لە كۆڵ نابیتەوە. ئەمە خەڵكی تووشی دڵەڕاوكێ كردووە. كەسێك دوای چوار ساڵ ئاوارەیی دێتەوە و دەچێتە سەر ماڵێكی خاپوور، لە كاتێكدا نە حكومەت پارەی دەداتێ خانووەكەی دروستبكاتەوە و نە خۆیشی ئەو پارەیە شك دەبات كە خانووەكەی پێ بنیات بنێتەوە. هەر بۆیە قینی لە خۆی و حكومەتیش دەبێتەوە، بەو شێوەیەش، وای لێدێ هاوكاری دەسەڵات نەكات بۆ ئەوەی خزمەتگوزاری بۆ دابین بكەین. 
خزمەتگوزارییەكان بۆ شارەوانی لە ئاستێكی زۆر نزمدان. ژێرخان كەمە. هەموو پڕۆژەكانی ئاو وێران بوون. پڕۆژەكانی كارەبا تێكدراون، تەنیا لە بێجی پێویستمان بە 1260 محاویلەی كارەبا هەیە، لە كاتێكدا تەنیا 250 محاویلەمان هەیە. ئەوەش بەو مانایەیە كە پێویستمان بە 1000 محاویلەیە. پێویستمان بە دەیان هەزار كێبڵی كارەبایە، چونكە هیچ كێبڵ و عامودی كارەبامان نییە. رۆژانە تەنیا سێ بۆ چوار سەعات كارەبا هەیە. سروشتییە كە خەڵك ئەمە قەبووڵ نەكەن و هاوكاری حكومەت نەبن بۆ ئەوەی خزمەتگوزارییان پێشكەش بكات.  

رووداو: پێتوایە حكومەتەكەی عادل عەبدولمەهدی بتوانێ هەموو ئەو وێرانكارییە چاكبكاتەوە كە بەهۆی شەڕی دژی داعش كەوتوونەتەوە؟ 

سەعد زاهیر قەیسی: وڵاتێكی وەك عێراق كە رۆژانە زیاتر لە 3.5 ملیۆن بەرمیل نەوت هەناردە دەكات، توانا و سەرچاوەی پێویستی لەبەردەستە (بۆ ئاوەدانكردنەوە)، بەڵام حكومەت زۆر سەرنجی پارێزگا رزگاركراوەكان نادات. ئەوان بە یەك چاو سەیری ئێمە و كەربەلا، نەجەف و عەمارە ناكەن. ئێمە لە پارێزگا وێرانەكانین، واتە ئەوانەی داعش هاتە ناویان و بۆ ماوەی چوار ساڵ بە كردەوە خاپووری كردن. نابێ ئێمە: رومادی، دیالە و نەینەوا وەكو پارێزگاكانی باشوور مامەڵەمان لەگەڵ بكرێ. بیهێنە بەرچاوی خۆت بودجەی ئێمە هێندەی بودجەی حللەیە كە 120 كیلۆمەتر لە بەغداوە دوورە و هیچی بەسەر نەهاتووە. چۆن شتی وادەبێ؟ پارێزگاكەی من كەوتووەتە بەر شاڵاوی وێرانكارییەكی تەواو. ژێرخانەكەم تێكوپێك دراوە، چۆن دەكرێ وەك پارێزگایەكی باشوور مامەڵەم لەگەڵ بكەیت؟ شێوازی مامەڵەی حكومەت (لەگەڵ پارێزگای سەلاحەدین) خراپە، جدی نییە و بەڕاستی ئاوەدانی ناگەڕێنێتەوە بۆ ئەو ناوچانە.

رووداو: هەست دەكەم عادل عەبدولمەهدی ترسێكی هەبێ، بەتایبەتیش لە ئاوەداننەكردنەوەی ئەو ناوچانە. ئەگەر ئەو پارێزگایە ئاوەدان نەكرێتەوە، چی هەیە وەك حكومەت لەو پارێزگایە لێی بترسێ؟

سەعد زاهیر قەیسی: چی هەیە لێی بترسێ؟ ئەگەر وەك هەر پارێزگایەكی دیكە مامەڵەم لەگەڵ بكەیت، وەك ئەوەی هیچ رووینەدابێ، هیچ داگیركارییەك نەكرابێ، داعش نەهاتبێتە ناوی. وای دابنێ دوو منداڵم هەیە، یەكێكیان نەخۆشە و ئەوەی دیكەیان تەندروستە. دەبێ چارەسەری تایبەت و ورە بە منداڵە نەخۆشەكەیان بدەم و چارەسەری بكەم بۆ ئەوەی ئەویشیان وەك منداڵە تەندروستەكەی لێ بێتەوە. حكومەت ئاوها مامەڵە ناكات. حكومەت دەبێ وەك ناوچەی رزگاركراو ئاگای لێمان بێ، فۆكەسی لەسەرمان بێ، پارەمان بۆ زیاد بكات، بەشدار بێ لەگەڵمان، یارمەتیمان بدات. ناكرێ رزگاركردن تەنیا بە ناو هەبێ و بەس. 

هەر ناوچەیەك پێویستی بە 10 پڕۆژەی ئاو و 1000 محاویلەی كارەبا، رێگاوبان، زێراب، خزمەتگوزاریی شارەوانی، كەلوپەل و باڵەخانەی حكومییە. لە كوێ ئەوانە دەستبخەم ئەگەر لە حكومەتەوە نەیەت، كە خۆی دەبێ پارە بنێرێ یانیش سەرپەرشتی پرۆژەكان بكات؟ چوار لایەن هەن كە پڕۆژەكان دادەنێن: حكومەتی فیدراڵ بە بودجەی گشتی، وەزارەتی پلاندانان بە پلانەكانی، وەزارەتی كارەبا بە پڕۆژەكانی و وەزارەتی شارەوانی و نیشتەجێكردن. هەموو ئەم وەزارەتانە دەبێ راستەوخۆ بەشدار بن. بیهێنە بەرچاو خۆت كە ئەوان هەتا ئێستا یەك پردیشیان دروستنەكردووە. تاكە پرد هەر پردی تكریتە كە زیانی بەركەوتووە. ئەوە تاكە پردە كە كار دەكات، بەڵام ئەویش باش نییە و بەكارهێنانی مەترسی تێدایە. 

رووداو: بەو ئاستەی هەژاری، نەبوونی خزمەتگوزاری و بێكارییەی كە هەیە، لە چی دەترسیت؟

سەعد زاهیر قەیسی: دوو ناوچەمان هەیە كە بە تەواوەتی خاپوور بوون: ناوچەی بێجی و دۆرە. خەڵكی ئەم دوو ناوچەیە هەتا ئێستاش لە هەولێر و پارێزگاكانی دیكەی عێراق نیشتەجێن. ئەوانە بۆچی هەتا ئێستا نەگەڕاونەتەوە؟ ئەوانە ناویان لە كۆمپیوتەری حەشدی شەعبی، حەشدی هۆزەكان و هێزە ئەمنییەكاندا هەیە، ئەوەش رێگری لە گەڕانەوەیان دەكات. ئەوان بۆ هەمیشە رێگەی گەڕانەوەیان لێداخراوە. بۆچی؟ هیچ كەس هۆكارەكەی نازانێ، هەر ئەوەندەیە ئەوانە خزم و كەسی سەدام حوسێنن. ئەمە رەوا نییە. 
ئێمە دەمانەوێ ژیان بگەڕێنینەوە. وەرن با ژیان بگەڕێنینەوە، لێگەڕێن خزم و كەسەكانی سەدام حوسێن بگەڕێنەوە. دەسەڵاتی سەدام حوسێن هی رابردوو بوو و تەواو بوو. پێموایە ئێمە دەبێ سەر لە نوێ دەستپێبكەینەوە، بۆ ئەوەی هەموو هاووڵاتیان بە یەكسانی كاربكەن. 

ئێمە 1800 خانووی وێرانمان لە بێجی بەسەر دەستەوەیە. ئەمەش واتە 1800 خێزان. چۆن بگەڕێنەوە كاتێك خانووەكانیان تەخت بووە؟ هەمان شت لە دۆرەش هەیە. حكومەت هیچ نیازێكی جیدی نییە بۆ ئەوەی ئەم خەڵكە بگەڕێنەوە. دوای تێپەڕینی دوو ساڵ بەسەر رزگاركردنی سەلاحەددین، هێشتا خێوەتی ئاوارەمان لە پارێزگای سەلاحەددین هەیە، ئەو كات 2016 بوو و ئێستا 2019یە. ئێستا چووینە سێیەم ساڵی (رزگاكردنی پارێزگاكە) و كەچی هێشتاش كەمپی ئاوارەكان بۆ دانیشتووانی سینایە (لە باشووری رۆژئاوای بێجی) هەیە. تەنانەت ئەوانەش كە دوو یان سێ مانگە گەڕاونەتەوە سینایە، هیچ خزمەتگوزارییەكیان بۆ نەچووە، واتە نە لە پارێزگارییەوە كە لە توانای دا نییە (خزمەتگوزاری دابین بكات) و نە لە حكومەتیشەوە. چۆن بتوانین بڵێین ئاستی خزمەتگوزارییەكان باشە و خەڵك ئاسوودەن؟ نەخێر، سوێند بە خوا خەڵك ئاسوودە نین. ئەمە راستییەكەیە. تەنانەت بە سەربازیكردنی شارەكانیش بەردەوامە، ستافی سەربازیی لایەنە جیاوازەكان هەتا ئەم لەحزەیەش لە شارەكە هەن، واتە سوپا، حەشد و پۆلیس. 

رووداو: ئەوان لە  شارەكانن؟

سەعد زاهیر قەیسی: لە ناو شارەكانن.

رووداو: بەو پێیەی هەژاری و بێكاری هەیە، خزمەتگوزاری نییە و حكومەت كارەكانی خۆی ناكات، ئایا ترسی ئەوەتان هەیە تیرۆر لە فۆرمێكی نوێدا سەرهەڵبداتەوە؟

سەعد زاهیر قەیسی: بەڵێ، بەڵێ، ترسمان هەیە. ئەگەر خزمەتگوزاری، سەرپەنا و خانوو بۆ هاووڵاتییەك دابین نەكەیت و حكومەت خەمی لێنەخوات، ئەو كەسە دەبێ بە ئامانجێكی زۆر سادە بۆ تیرۆریستەكان. لەوانەیە داعش بگەڕێتەوە و ئەو كەسە یارمەتییان بدات. ئەمە ئەو شتەیە كە ئێمە چاوەڕێی دەكەین (رووبدات). شانە نوستووی نوێمان لەناو شارەكاندا دۆزیونەتەوە و دەستگیریش كراون. ئەو شانانە چۆن دروست دەبن، ئەگەر هاووڵاتیان یارمەتییان نەدابن؟

لە ناو خەڵكدا كاردانەوەیەك دروستبووە، هەیە دەڵێ یارمەتی حكومەت نادات، بۆچی؟ زانیاریدەرەكانی حكومەت هێشتاش چالاكن، من رقم لە تۆیە، دەچم راپۆرتێكت لەسەر دەنووسم، لە راپۆرتەكەمدا دەنووسم تۆ ئەوە و ئەوەیت. ئینجا تۆ دەستبەسەر دەكرێی، بۆ ماوەی شەش مانگ بۆ ساڵێك لە بەندیخانە دەمێنێتەوە و هەتا پارەیەك نەدەیت بەرت نادەن. ئەمە رەوا نییە، بە تایبەتیش كاتێك تۆ هاووڵاتییەكی باش و پابەندی یاسایت كە خزمەتی پارێزگاكە دەكەیت. 

تیرۆر خۆی و داعش خۆی لە هەندێك لە دەسەڵاتەكان و شوێنەكان كاریگەریی و نفووزیان هەیە. ئەوە راست نییە. تیرۆریستی دەستنیشانكراوی داعش لە پارێزگاكەدا هەن. هەموو كەس دەڵێ من داعش بووم، بەڵام لێیان خۆش بوون چونكە ببوون بە زانیاریدەری حكومەت. ئەمە (شێوەی مامەڵەی حكومەت) وادەكات هاوكاری دروستنەبێت. 

رووداو: ئایا دەترسی لەوەی جموجۆڵەكانی داعش زیاتر بن، چونكە حكومەت ئەركەكانی خۆی جێبەجێ ناكات؟

سەعد زاهیر قەیسی: تیرۆریزم چییە؟ ئەگەر ئاسایش، خزمەتگوزاری و ئەمان هەبێ، ئەوە تیرۆریزم نایەتە ئاراوە. بەڵام ئەگەر ئاسایش، خزمەتگوزاری و پاراستن نەبێ، تیرۆر هەیە. ئەوە بۆچوونی منە. ئەمە سێگۆشەیە. 

رووداو: بە بۆچوونی تۆ عادل عەبدولمەهدی ئاگای لە بارودۆخی سەلاحەددینە؟ ئەو پرسیارە دەكەم، چونكە هەست دەكرێ ئەو جیاواز بێ لە سەرۆكوەزیرەكانی پێشوو.

سەعد زاهیر قەیسی: هەتا ئێستاش عادل عەبدولمەهدی خاڵێكی لاواز یان هەڵەیەكی هەیە، ئەویش ئەوەیە پشت بە راپۆرتەكان دەبەستێ، واتە پشت بە وەزیرەكان و پارێزگارەكان و ئەو شتانە دەبەستێ كە ئەوان دەیخەنە بەردەستی. هەموو بەرپرسێكیش وێنە پۆزەتیڤەكەی پیشاندەدات، نەك وێنە نێگەتیڤەكە. تەنانەت ئەگەر وێنەیەكی نێگەتیڤیشی پیشانبدەن، لە فۆرمێكی مامناوەنددا پیشانی دەدەن، نەكا كاریگەری لەسەر پۆستەكەی خۆی دابنێ. هیوادارین سەرۆكوەزیران خۆی سەردانی ئەم ناوچە رزگاركراوانە بكات و بە چاوەكانی خۆی بیانبینێ، بەتایبەتیش لەبەر ئەوەی سەرۆكوەزیران كەسێكی خاوەن بڕوانامە، تێگەیشتوو و بە ویژدانە. ئەگەر بە چاوەكانی خۆی ئەو ناوچانە ببینێ، جیاوازە لەوەی لە راپۆرتەكانەوە بیانزانێ. 

رووداو: زانیاریدەرەكانی حكومەت كێشەیەكی گەورەن؟

سەعد زاهیر قەیسی: ئەوان درۆزنن. هۆكاری تێكچوونی حكومەتی عێراق ئەوەیە كە دەزگاكانی ئاسایشیش هەمان ئەو شتە دەكەن كە بەڕێز عادل عەبدولمەهدی دەیكات. ئەوانیش پشت بە راپۆرت دەبەستن. ئەوان ناچنە ناوچەكان و خۆیان دۆخەكە ببینن. من وەك كارمەندی ئاسایش و كارمەندی هەواڵگری دەبێ ئەو ناوچەیە بناسم كە لێی دانراون، دەبێ خەڵكی ئەوێ بناسم، دانانی بەرپرسێكی ئاسایش یان هەواڵگریی خەڵكی پارێزگایەكی دیكە بۆ ئەم پارێزگایە هەڵەیە، چونكە ئەو كەسە ناوچەكە ناناسێ. زانیاریدەرەكان بۆ پارە كاردەكەن. 

رووداو: هەست دەكەم زانیاریدەرەكان ئاگاداری دۆخی پارێزگاكە نین.

سەعد زاهیر قەیسی: ئێستا میتۆدێكی نوێیان داهێناوە. لەبەر ئەوەی راپۆرتی یەك كەس قەبووڵ ناكری، بۆیە چوار كەس لەبارەی یەك كەسەوە راپۆرت دەدەن. بۆ ئەوەی من لێكۆڵینەوەم لەگەڵدا بكرێ، هەر ئەوەندە بەسە چوار كەس راپۆرتم لەسەر بنووسن. ئەوان بازنەیەكیان دروستكردووە و كەسێك دەكەنە ئامانج. چوار كەس كە هەموویان هاوڕێن راپۆرت لەسەر یەك كەس دەنووسن. ئێمە كێشەمان لەگەڵ زانیاریدەرە نهێنییەكان هەیە. 
رووداو: بۆچی یاسا ناجووڵێنن؟
سەعد زاهیر قەیسی: دوو شت هەیە لە یاسادا: واتە سكاڵای یاسایی و بەڵگەی یاسایی. ئەگەر كێشەیەك لە من یان تۆدا هەبێ، ئەوە رێوشوێنە یاساییەكان دەگیرێنەبەر. بەڵام هیچ پێویست بەمە (واتە زانیاریدەرە نهێنییەكان) ناكات. زانیاریدەرە نهێنییەكان لە كاتی شەڕدا بۆ زانیاریدان بەكاردەهێنرێن، بەڵام لە ناو شارەكاندا هیچ پێویست ناكات زانیاریدەرەكان هەبن. ئەمە شتێكە وێنەی نییە. ئەم كارە بێ بەڵگە ناكرێ، واتە ئەگەر هەر پشت بە زانیارییەكان ببەسترێ هەڵەیە. ئەوە وەك ئەو پەندە عەرەبییەیە كە دەڵێ "كاتێك قینت لە كەسێك بوو، قسەی لەسەر بكە". واتە كاتێك خۆشم ویستی، وەسفت دەكەم و كاتێك قینم لێت بوو قسەت لەسەر دەكەم. 
رووداو: ئەی چارەسەر بۆ ئەو خێزانانە چییە كە ئەندامێكیان لە ناو داعشدا بووە؟ ژمارەیەكی زۆری ئەو خێزانانە ئێستا لە سووریان.
سەعد زاهیر قەیسی: بەرنامەیەكمان بۆ ئەو كێشەیە هەیە. خێزانە عێراقییەكان خێزانی گەورەن و حەوت بۆ هەشت ئەندامیان هەیە. ئەوە شتێكی لۆژیكی نییە كە یەكێك لە خێزانەكەدا تاوانی كردبێ و چووبێتە ناو داعشەوە، كەچی ئێمە بڕیاری لەسێدارەدان بۆ حەوت كەسەكەی دیكەی خێزانەكە دەربكەین و هەموویان بە داعش بزانین. ئەمە هەڵەیە. ئەو كات من پێشنیاری ئەوەم كرد دەروونناس، كۆرسی خۆهەڵساندنەوە و كۆرسی ئیسلامی بۆ ئەو خەڵكە بكەینەوە، تاوەكو بگەڕێنەوە ناو كۆمەڵگا. با رێگە بدەین ئەو خەڵكە لەگەڵ كۆمەڵگادا پەیوەندی دروستبكەنەوە، دوای دوو مانگ كۆرس ئەو بیرۆكە زیانبەخشانە جێدەهێڵن. 

رووداو: چۆن دڵنیابین لەوەی دوای دوو مانگ جارێكی دیكە ناگەڕێنەوە ناو داعش؟ ئایا دەبێ دوای دوو مانگ كۆرسەكە چاودێری بكرێن؟

سەعد زاهیر قەیسی: سیاسەتی حكومەت شكستی هێناوە، چونكە لەناو كەمپەكاندا وازیان لێهێناون، رێگەیان نادەن كەمپەكان جێبهێڵن، خۆراكێكیان دەدەنێ كە خۆی بە 10 دۆلارە، كەچی بە 100 دۆلار دەفرۆشرێ. هەموو كەس قازانج لەوە (واتە لەو دۆخە) دەبینێ.

حكومەت خەرج لەو كەمپانە دەكات، هەندێك حیزب و فەرمانبەر ئەوە دەقۆزنەوە. ئەوان نایانەێ كەمپەكان نەمێنن. ئەگەر كەسێك 10 دۆلاری تێدا خەرج كرابێ، دەڵێ 100 دۆلاری بۆ خەرجكراوە، واتە 90 دۆلار جیاوازی هەیە (لە پارە خەرجكراوەكەدا). خەڵكێك هەیە قازانجی لەوە دەستدەكەوێ. ئەوان دەیانەوێ ئەو كەمپانە بمێننەوە، بۆچی؟ چونكە قازانجی داراییان لێی دەستدەكەوێ.   

 

کۆمێنتەکان

وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه‌

کۆمێنتێک دابنێ

داواکراوە
داواکراوە