سندووقی نێودەوڵەتیی دراو: ساڵی داهاتوو ئابووریی عێراق 5.3٪ گەشە دەکات

16-05-2024
محەممەد رەحمان @Muhamma98676674
A+ A-
رووداو دیجیتاڵ

سندووقی دراو پێشبینی دەکات 2024 لە رووی گەشەی ئابووری و کورتهێنانی بودجەوە ساڵێکی باش نەبێت بۆ عێراق، بەڵام ساڵی داهاتوو کورتهێنانی بودجە کەمدەبێتەوە و ئابوورییەکەشی زیاد لە 5٪ گەشەبکات. ستایشی هەوڵەکانی بانکی ناوەندیش لە سیاسەتی نەختینەیی و داوای کەمکردنەوەی بەکارهێنانی کاش دەکات.
 
سندووقی نێودەوڵەتیی دراو لە نوێترین راپۆرتیدا لەبارەی ئابووریی عێراقەوە دەڵێت، پێشبینی دەکەن ئەم ساڵ ئابووریی عێراق 1.4٪ گەشە بکات، ساڵی داهاتووش 5.3٪.
 
سندووقەکە رایگەیاندووە، پێشبینی دەکەن ئەم ساڵ کورتهێنانی بودجەی عێراق بگاتە 7.6٪. بەڵام لە ساڵی داهاتوودا بۆ 1.3٪ کەمببێتەوە.
 
سندووقەکە دەشڵێت، ساڵی داهاتوو یەدەگی دراوی بیانیی عێراق زیاتر لە 8 ملیار دۆلار کەمدەبێتەوە، بە جۆرێک لە 100.3 ملیار دۆلار لە ئەمساڵدا، بۆ 93.4 ملیار دۆلار لە ساڵی 2025 کەمدەبێتەوە.
 
دەشڵێت، وەبەرهێنانی بیانیی راستەوخۆ لە 3.2٪ـی کۆی بەرهەمی نێوخۆیی لە 2023ـدا، بۆ 2.9٪ لە ئەم ساڵ و ساڵی داهاتوو کەمدەبێتەوە.
 
سندوقەکە ئاماژەی بەوەشداوە کە پێویستە بەشێوەیەکی پلەبەندی چاکسازیی دارایی لە عێراق بکرێت تاوەکو لە بابەتی قەرزەکاندا سەقامگیری بەدی بێت و ژێرخانی داراییش بونیات بنرێتەوە.
 
سندووقەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، لە کۆتایی ساڵی 2023ـدا، هەڵاوسان لە عێراق بۆ 4٪ دابەزیوە. ئەمەش رەنگدانەوەی دابەزینی نرخی خۆراکە لەسەر ئاستی جیهاندا.
 
سندووقی دراو بەرزبوونەوەی بەهای دینار بەرامبەر بە دۆلار لە شوباتی 2023 و گەڕانەوەی پارەدارکردنی بازرگانی [حەواڵە] بۆ دۆخی ئاسایی، بە هۆکارێکی دیکەی دابەزینی هەڵاوسان دەزانێت.
 
سندووقەکە ئاماژە بە زیادبوونی ناهاوسەنگییەکانیش لە دۆخی ئابووریی عێراق دەکات کە بەهۆی فراوانبوونی دارایی و دابەزینی نرخی نەوت دروست دەبن. 
 
پێشبینیش دەکات بەردەوامی گەشەی دارایی ببێتە هۆی زیادبوونی گەشەی ئابووری لە ساڵی 2024، بەڵام ئەمە رەنگە لە ئەگەری ناجێگیریی نرخی نەوتەوە بگۆڕێت.
 
دەشڵێت، بەبێ چاکسازی سیاسی، مەترسییەکانی قەرزە سیاسییەکان لە مەودای مامناوەنددا زیاد دەبن و مەترسی لەسەر سەقامگیری دەرەکی دادەنێت. مەترسییە سەرەکییەکانیشی بریتین لە دابەزینی بەرچاوی نرخی نەوت یان فراوانبوونی شەڕی غەززە."
 
سندووقی دراو پێشبینی دەکات، ئەم ساڵ قەرزەکانی عێراق بگەنە 48.2٪ـی کۆی بەرهەمی نێوخۆیی، لە ساڵی 2025ـیشدا ئەو رێژەیە بگاتە 54.6٪.
 
بەرپرسانی باڵای سندووقی دراو لە راگەیێندراوەکە جەختیش لەسەر ئەوە دەکەنەوە کە دەستکارییەکی دارایی پلەبەند، بەڵام گەورە پێویستە بۆ سەقامگیرکردنی قەرزەکان لە مەودای مامناوەنددا و بونیاتنانەوەی ژێرخانی دارایی.
 
هانی دەسەڵاتدارانی عێراقیش دەدەن کە قۆناخ بە قۆناخ کۆتایی بە سیاسەتی دامەزراندنی ناچاری بهێنن و داهاتی نانەوتی زیاد بکەن.
 
بەڕێوەبەرانی سندووقەکە هاوڕاشن لەسەر ئەوەی کە جێبەجێکردنی دەستبەجێی چاکسازییەکانی ئیدارەی گومرگی و داهات، جێبەجێکردنی تەواوەتی داهاتەکان لە یەک گەنجینە، چاودێریی تووند، سنووردارکردنی بەکارهێنانی پارە لە دەرەوەی بودجە و گەرەنتییەکانی حکومەت زۆر گرنگن بۆ پشتگیریکردن لە یەکخستنی دارایی. 
 
دەشڵێن، گرنگە بەکارهێنانی پارەی کاش کەمبکرێتەوە و چاکسازی لە سیستمی خانەنشینیدا بکرێت.
 
سندووقی دراو ستایشی هەوڵەکانی بانکی ناوەندیی عێراقیش دەکات بۆ بەهێزکردنی سیاسەتی نەختینەیی و پتەوکردنی چوارچێوەی ئیدارەدانی سیولە. ئەوەش لە رێگەی باشترکردنی هاوئاهەنگیی نێوان پرۆسەی دارایی و نەختینەیی بۆ کەمکردنەوەی سیولەی زیادە و زیادکردنی گۆڕینی سیاسەتی نەختینەیی.
 
بەرپرسانی باڵای سندووقی دراو لە راپۆرتەکەدا دەشڵێن، "زۆر گرنگە" هەیکەلی بانکە حکومییە گەورەکانی عێراق رێکبخرێتەوە. ئەوان هانی هاوچەرخکردنی زیاتری کەرتی بانکیی تایبەتیش دەدەن، ئەوەش لە رێگەی ئاسانکاری بۆ دامەزراندنی پەیوەندییەکانی بانکە نێوەندگیرەکان، کەمکردنەوەی نادڵنیاییە رێکخراوەییەکان و بەرزکردنەوەی کارایی و توانای کێبڕکێی بانکە تایبەتەکان.
 
جەختیش لەسەر پێویستی چاکسازی ریشەیی بە کردەوە دەکەنەوە بۆ گەشەپێدانی کەرتی تایبەت و، هاندانی رەخساندنی دەرفەتی یەکسان لە نێوان کارەکانی کەرتی حکومی و تایبەتدا. هانی پێشخستنی بەشداریکردنی ژنان لە هێزی کار و چاکسازی لە یاساکانی پەروەردە و کاریش دەکەن.
 
دەشڵێت، باشترکردنی حوکمڕانی بەرەنگاری گەندەڵی کاری لەپێشینەیە. داواش دەکەن برەو بە بەرەنگاربوونەوەی شوشتنەوە و بەقاچاخبردنی دراو بدرێت. سیستمی بازرگانی پێشبخرێت و کەموکوڕییەکانی کەرتی کارەباش چارەسەر بکرێن.
 
بەرپرسانی سندووقی دراو پێشوازی لە هەوڵەکانی عێراقیش دەکەن بۆ بەئەندامبوون لە رێکخراوی بازرگانیی جیهان. بۆ پێشخستنی هەوڵەکانیش، داوا دەکەن عێراق بڵاوکردنەوەی ئامارەکان و کاتەکانیان رێکبخات.
 

 

کۆمێنتەکان

وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه‌

کۆمێنتێک دابنێ

داواکراوە
داواکراوە