لێدوانی وەزیری دەرەوەی عێراق لەبارەی مووچە و هەناردەکردنەوەی نەوت

 

لە هەڤپەیڤینێکی تایبەتدا کە سەنگەر عەبدولڕەحمان، لە باکووی پایتەختی ئازەربایجان لەگەڵیدا کردوویەتی، د. فوئاد حوسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق باسی سەردانی محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراقی بۆ هەرێمی کوردستان کرد. هەروەها ئاماژە بە رۆڵی عێراق لە پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا کرد و دەستپێشخەرییەکە بە "گرنگ" پێناسە دەکات.

 

لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا، وەزیری دەرەوەی عێراق دەڵێت، کێشەی گەورە لەبەردەم مووچەی سێ مانگی ئەمساڵی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستاندا نییە.

 

عێراق رۆڵی نێوەندگیر لەنێوان هەردوو وڵاتی سووریا و تورکیادا دەگێڕێت، لەو بارەیەوە وەزیری دەرەوەی عێراق دەڵێت، جگە لە ئەوان، رووسیاش رۆڵی نێوەندگیریی گێڕاوە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: بە تێڕوانینی من، سەردانەکە زیاتر لە چوارچێوەی ئەوەدا بوو لەبارەی سەرکەوتنی پرۆسەی هەڵبژاردنەوە پیرۆزبایی لە خەڵکی هەرێمی کوردستان و لایەنە سیاسییەکان بکات. پرۆسەی هەڵبژاردن بەڕاستی سەرکەوتنێک بوو. هەروەها باسی دامەزراندنی حکومەتی هەرێمی کوردستان و هەوڵدانی بۆ یارمەتیدانی لایەنە سیاسییەکان، کە حکومەت بە زووترین کات دابمەزرێنن. هەڵبژاردنی داهاتووی عێراق و هاوپەیمانیی سیاسیش لەبەرچاوە (کە باسی لێوە کراوە). 

 

 

د. فوئاد حوسێن: حیزبێکی هەیە؛ ئێستاش سەرۆکوەزیرانە و بێگومان هێزی سیاسیی هەیە و بەشداری دەکات، بەڵام چۆن هاوپەیمانیی دەکات، ئەوەیان من نازانم.

 

 

د. فوئاد حوسێن: گفتوگۆ هەبووە و بەردەوامیشە. هەروەها لەگەڵ تورکیا و دەوڵەتەکانی دیکەش گفتوگۆ هەیە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: جارێ نا، بەڵام پێموایە لە کۆتاییدا هەردوولا دەبێت بگەنە رێککەوتنێک.

 

 

د. فوئاد حوسێن: هەنگاوی داهاتوو؛ ئەو بڕیارەمان ناردووە بۆ پەرلەمان، چونکە لە چوارچێوەی یاسای بودجەدایە و هیوادارین لەم رۆژانەدا پەرلەمان دەنگی لەسەر بدات. ئەگەر دەنگی لەسەر بدات، مانای ئەوەیە هەرێمی کوردستان دەتوانێت نەوت هەناردە بکات.

 

 

د. فوئاد حوسێن: لەسەر دەنگدانی پەرلەمان دەمێنێتەوە. ئەگەر پەرلەمان دەنگی لەسەر بدات، دوور نییە پێش سەری ساڵیش بنێردرێت، بەڵام لەسەر دەنگدانی پەرلەمانی عێراق دەمێنێتەوە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: ئەگەر پەرلەمان ئەو پەرەگرافەی ناردوومانە بۆیان دەنگی لەسەر بدات، بابەتی نەوت چارەسەر دەکات، لە ئەنجامی ئەوەش دا بابەتی بودجە چارەسەر دەبێت. بابەتەکە دوو کار دەکات؛ ناردنەوەی نەوت بۆ تورکیا لە رێگەی ئەو بۆرییەی کە هەیە، هەروەها بابەتی بودجە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: نازانم.. ئەوەی من بیزانم کێشەی گەورەی نییە، جارەکانی دیکە هەندێک بابەت هەبوون لەسەر ناوەکان، بەڵام کێشەی گەورە نییە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: خەریکبوون چارەسەر بکرێن.

 

 

د. فوئاد حوسێن: پەیوەندییەکانی نێوان تورکیا و عێراق زۆر باشن، بەردەوام دانوستاندن و پەیوەندییەکی تەندروست هەیە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: ئێمە لە پەیوەندی لەگەڵ تورکیا و لەبارەی ئەم بابەتەشەوە لە چوارچێوەی بیروڕاگۆڕینەوەدا باسمان کردووە. بێگومان ئەمە بابەتێکی نێوخۆیی تورکیایە، بەڵام هەرچەند کۆمەڵگەی تورکیا بەرەو سەقامگیری بڕوات بۆ عێراقیش گرنگە، لەو چوارچێوەیەدا لە دانیشتنەکان لەگەڵ بەرپرسانی تورکیا ئەوانەمان باسکردووە و  هیوادارین بگەنە ئەنجام. دەستپێشخەرییەکی باش و گرنگە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: دەستپێشخەرییەکی باش و گرنگە، ئێمە خۆشحاڵی خۆمان دەربڕیوە ئەگەر بگەنە ئەنجامێک.

 

 

د. فوئاد حوسێن: دوای سەردانی جەنابی سەرۆکوەزیران {سوودانی} بۆ ئیستەنبووڵ و کۆبوونەوەی لەگەڵ سەرۆککۆمار ئۆردۆغان، بەشێکی باسی پەیوەندییەکانی سووریا و تورکیا بووە. بەڵام کۆمەڵێک بابەتی دیکەش هەن.

 

 

د. فوئاد حوسێن: من، حەزناکەم باسی بکەم، بەڵام کێشەی گەورە هەیە، لەگەڵ ئەوەشدا ئێستا لە هەردوو لایەنەوە دەستپێشخەری هەیە. لایەنی سێیەمیش هەیە، جارێ عێراقە، جارێک رووسیا و خەڵکی دیکەش هەیە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: ئەوە هەڵبژێردراوی خەڵکی ئەمریکایە و ئێمەش پێشوازیی لێدەکەین. سیاسەتی سەرۆک ترەمپ لەو کاتەی سەرۆک بوو، روون بوو و مرۆڤ دەتوانێت باسی بکات، بەڵام سیاسەتی داهاتوو زەحمەتە، چونکە قۆناخێکی دیکە و تیمێکی دیکەیە، هەندێکیان دەناسین و باکگراوندیان بە عێراقەوە هەیە کە سەرباز یان ئەفسەر بوون لە عێراق، هەندێکیان ماوەیەکی دوورودرێژ لەسەر عێراق کاریان کردووە. با چاوەڕوان بکەین بزانین سیاسەتیان چۆن دەبێت، بەڵام سیاسەتی سەرۆک ترەمپ جیادەبێت لە سەرۆک بایدن لە بابەتی نێودەوڵەتیدا.

 

 

د. فوئاد حوسێن: ناوچەکە لەژێر گوشاری جەنگدایە، تاوەکو ئێستا عێراق توانیویەتی خاکەکەی لە هەر هێرشێک بپارێزێت و سەرکەوتوو بووە.

 

 

د. فوئاد حوسێن: روونە کە دۆخەکە ئاڵۆزە، بەڵام دەگاتە قۆناخی جەنگ؟ بەتایبەت هێرش دژی ئێران، ئەوە پرسیارێکە، ئەگەر ئەوە بکرێت بەڕاستی ناوچەکە دۆخەکەی زۆر تێکدەچێت، ئەوکاتە عێراقیش دەکەوێتە کێشەوە، ئەوە مانای ئەوەیە جوگرافیای عێراق دەکەوێتە نێو جوگرافیای شەڕەوە.