ئەم ساڵ خەرجییەکانی عێراق 37٪ زیادیان کردووە

 

بەپێی خشتەیەک کە تایبەتە بە خەرجییەکانی عێراق، دەردەکەوێت لە مانگی کانوونی دووەمی ساڵی 2023 کۆی خەرجییەکانی عێراق 6 تریلیۆن 425 ملیار دینار بووە، لە کاتێکدا کۆی ئەو خەرجییانە لە مانگی کانوونی دووەمی ساڵی 2024 گەیشتووەتە 8 تریلیۆن و 790 ملیار دینار.

 

کۆی خەرجییەکانی کانوونی دووەمی ساڵی 2024، بەراورد بە کانوونی دووەمی ساڵی رابردوو 36.8٪ زیادیکردووە، هەروەها بەراورد بە خەرجییەکانی ساڵی 2021 نزیکەی 33.8٪ زیادی کردووە. کۆی خەرجییەکانی عێراق لە کانوونی دووەمی ساڵی 2021دا 6 تریلیۆن و 569 ملیار دینار بووە.

 

مەنار عوبەیدی، سەرۆکی دامەزراوەی عێراقی ئایندە بۆ توێژینەوە و راوێژی ئابووری، بە رووداوی گوت: "ژمارەکان ترسناکن، ئەو زیادبوونی خەرجییە کێشەیە، بەتایبەت خەرجییەکان خەرجیی بەکاربردنن، بۆ وڵاتێکی وەکو عێراق لە یەک مانگدا 8 تریلیۆن و نزیکەی 800 ملیار دینار خەرجیت هەبێت زۆرە."

 

بەپێی لیستی خەرجییەکانی عێراق، بەراورد بە مانگی کانوونی ساڵی 2023، لە کانوونی دووەمی ساڵی 2024دا، خەرجییەکانی عێراق بەمشێوەیە زیادبوون:

 

- مووچەی فەرمانبەران: لە 3 تریلیۆن و 557 ملیار دینارەوە بۆ 4 تریلیۆن و 47 ملیار دینار، واتە 13.8٪ زیادیکردووە.

 

- چاودێری کۆمەڵایەتی: لە 1 تریلیۆن و 504 ملیار دینارەوە بۆ  1 تریلیۆن و 811 ملیار دینار، واتە 20.4٪ زیادیکردووە.

 

- خەرجیی بەردەوام: لە 5 تریلیۆن و 491 ملیار دینارەوە بۆ 6 تریلیۆن و 583 ملیار دینار، واتە 19.9٪ زیادیکردووە.

 

عەلی مەگسووسی، ئەندامی لیژنەی ئابووری و بازرگانی و پیشەسازیی پەرلەمانی عێراق لەبارەی زیادبوونی خەرجییەکانی عێراقەوە بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "خەرجییەکان لەساڵی 2024دا زیاتریش دەبن، ئەوە دەبێتە هۆیەک بۆ ئەوەی عێراق ببەسترێتەوە، بەتایبەت کە تێبینی ئەوە دەکرێت چەند داهات زیاد بێت، خەرجییەکانیش زیاتر دەبن، دەبێت عێراق لە رووی یەدەگەوە بیر لە تۆکمەکردنی پێگەی خۆی بکاتەوە." 

 

ئەندامەکەی لیژنەی ئابووری و بازرگانی و پیشەسازیی پەرلەمانی عێراق پێشبینی دەکات خەرجییەکانی ئەم ساڵ بگەنە زیاتر لە 200 تریلیۆن دینار.

 

بەپێی ئەو لیستەی لەبەردەست رووداوە، کۆی داهاتەکانی عێراق لە مانگی کانوونی دووەمی ئەم ساڵدا 11 تریلیۆن و 542 ملیار دینار بووە، لە کاتێکدا لە کانوونی دووەمی ساڵی رابردوو، تەنیا 7 تریلیۆن و 704 ملیار دینار بووە.

 

رۆژی 29ـی ئاداری 2024، محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق، لە کۆبوونەوەی دووەمی دەستەی باڵای هاوئاهەنگی لەگەڵ پارێزگاکان، باسی رەشنووسی یاسای بودجەی ساڵی 2024ی کرد کە دەبوو بنێردرێت بۆ پەرلەمان تاوەکو پەسندی بکات و رایگەیاند: "دەستمانکردووە بە ئامادەکردنی خشتەکانی بودجەی ساڵی 2024 و شایستەی دارایی دیکە بۆ پارێزگاکان زیادکراوە کە بۆ ژێرخانیان تەرخاندەکرێت."

 

یاسای بودجەى گشتیی عێراق، کە بۆ سێ ساڵە، زیاتر لە 12ى حوزەیران لە پەرلەمان پەسند کرا، لە 26ى هەمان مانگ لە رۆژنامەى وەقائیعی عێراقى بڵاوکرایەوە، پارەکەى زیاتر لە 198 تریلیۆن و 910 ملیار دینار بوو بۆ ساڵی 2023 و پشکى هەرێمى کوردستان بە زیاتر لە 16 تریلیۆن دینار دانرابوو.