رووداو دیجیتاڵ
دوای ئەوەی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا پێناسی گومرگی راگەیاند، چەندین وڵاتی جیهان سەرکۆنەی بڕیارەکەیان کرد و ناڕەزایەتییان دەربڕی.
چین
پەکین رایگەیاند، "بە تووندی دژی" پێناسە گومرگییەکانی سەر کاڵاکانە، و بەڵێنی دا "رێوشوێنی وەڵامدانەوە بۆ پاراستنی ماف و بەرژەوەندییەکانی خۆی، بگرێتەبەر."
ترەمپ پێناسی %34ی خستە سەر چین، کە یەکێکە لە گەورەترین هاوبەشە بازرگانییەکانی، لە کاتێکدا پێناسی بنەڕەتی %10 بۆ سەر هەموو وڵاتان جێبەجێ دەکرێت. ئەوە سەرەڕای رێژەی %20ـی مانگی رابردوو کە راگەیێندرا.
وەزارەتی بازرگانی چین رایگەیاند، ئەو پێناسە گومرگییانە "هاوتەریبی یاسا نێودەوڵەتییەکانی بازرگانی نین." داوای لە واشنتن کرد "دەستبەجێ هەڵیانبوەشێنێتەوە"، هۆشدارید ا کە "مەترسی لەسەر گەشەی ئابووریی جیهانی دروست دەکەن."
یەکێتیی ئەورووپا
ئورسولا ڤۆن دێرلاین، سەرۆکی یەکێتیی ئەورووپا، هۆشداری دا، پێناسە گومرگییەکان "زیانێکی گەورە بە ئابووریی جیهان دەگەیێنن."
ڤۆن دێرلاین گوتی: "وا دیارە هیچ رێگەیەکی روون لەنێو ئاڵۆزی و ئەو پشێوییەی دروست دەبێت نییە، چونکە هەموو هاوبەشە بازرگانییەکانی ئەمریکا زیانیان بەرکەوتووە."
دوای سەپاندنی باجی %20 بۆ سەر کاڵا هەناردەکراوەکانی یەکێتیی ئەورووپا بۆ ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، بروکسل رایگەیاند "بۆ رێوشوێنی زیاتر خۆمان ئامادە دەکەن"، بەڵام ئەوەشی خستەڕوو کە "هێشتا درەنگ نییە بۆ ئەوەی لە رێگەی گفتوگۆوە نیگەرانییەکان چارەسەر بکرێن."
ئەڵمانیا
ئۆلاف شۆڵتز، راوێژکاری ئەڵمانیا رەخنەی تووندی لە پێناسە گومرگییەکان گرت و بە "هەڵە" ناوی برد، لە کاتێکدا بەرلین هۆشداریدا کە یەکێتیی ئەورووپا دەتوانێت بە ئامانجکردنی کۆمپانیا گەورەکانی تەکنەلۆژیای ئەمریکا تۆڵە بکاتەوە.
شۆڵتز گوتی: "ئەمە هێرشێکە بۆ سەر بازرگانییەک کە خۆشگوزەرانی لە سەرانسەری جیهاندا دروست کردووە، بازرگانییەک کە لە بنەڕەتدا ئەنجامی هەوڵەکانی ئەمریکایە."
ژاپۆن
یۆجی موتۆ، وەزیری بازرگانیی ژاپۆن گوتی، سەپاندنی پێناسی گومرکیی %24 بۆ سەر هەناردەکانی ژاپۆن بۆ ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا "جێگەی داخە و من جارێکی دیکە بە تووندی داوام لە واشنتن کرد، کە ئەو پێناسە بۆ سەر ژاپۆن جێبەجێ نەکات."
یوشیماسا هایاشی، ئەمینداری ئەنجوومەنی وەزیرانی ژاپۆن راگەیاند، ئەو پێناسانە رەنگە پێچەوانەی یاساکانی رێکخراوی بازرگانیی جیهانی و پەیماننامەی بازرگانیی نێوانیان بن.
بەریتانیا
کیەر ستامەر، سەرۆکوەزیرانی بەریتانیا گوتی، پێناسی گومرکیی %10 بۆ سەر هەناردەکانی بەریتانیا بۆ ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، کاریگەریی ئابووری دەبێت. "ئەمڕۆ، من لەگەڵ بەرژەوەندییەکانی بەریتانیا کار دەکەم"، گوتیشی گفتوگۆ بازرگانییەکان لەگەڵ ئیدارەی دۆناڵد ترەمپ بەردەوام دەبن و "ئێمە بۆ باشترین رێککەوتن بۆ بەریتانیا دەجەنگین."
جۆناتان رەینۆڵدز، وەزیری بازرگانی گوتی، بەریتانیا "هێمن دەمێنێتەوە و بە واژۆکردنی رێککەوتنێکی بازرگانی لەگەڵ ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا پابەند دەبێت، کە دەتوانێت لە کەمکردنەوەی پێناسە گومرگییەکان یارمەتیدەر بێت."
فەرەنسا
ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆکی فەرەنسا داوای وەستاندنی وەبەرهێنانی لە ئەمریکا کرد، تاوەکو ئەو پێناسانەی دۆناڵد ترەمپ بە شێوەیەکی "دڕندانە و بێ بنەما" بەسەر ئەورووپا و جیهاندا سەپاندوویەتی، روون دەکرێنەوە.
ماکرۆن لە کۆبوونەوەیەکدا لەگەڵ کۆمپانیا فەرەنسییەکان پرسیاری ئەوەی کرد: "ئەگەر ئەکتەرە گەورەکانی ئەورووپا لەو ساتەوەختەدا کە ئەوان لێمان دەدەن، ملیارەها یۆرۆ لە ئابووریی ئەمریکادا وەبەرهێنان بکەن، پەیامەکە چی دەبێت؟"
ماکرۆن گوتی، ئەمریکییەکان دوای راگەیاندنی باجەکانی ترەمپ "لاوازتر و هەژارتر" دەبن، هەروەها "کاریگەرییەکی زۆری" لەسەر ئابووریی ئەورووپا دەبێت.
ئیتاڵیا
جۆرجیا میلۆنی، سەرۆکوەزیرانی ئیتاڵیا رەخنەی لە پێناسە گومرگییەکانی ئەمریکا بۆ سەر ئەورووپا گرت و داوای رێککەوتنێکی کرد و هۆشداری دا لەوەی کە جەنگی بازرگانی "رۆژئاوا لاواز دەکات".
میلۆنی گوتی: "ئەو پێناسە گومرگییانەی ئەمریکا بۆ سەر یەکێتیی ئەورووپا دەیسەپێنێت، بە پێوەرێکی هەڵەی دادەنێم و بۆ هیچ لایەنێک گونجاو نییە."
کەنەدا
مارک کارنی، سەرۆکوەزیرانی کەنەدا هۆشداری دا لەوەی کە پێناسە گومرکییەکان "بە شێوەیەکی بنەڕەتی سیستەمی بازرگانی جیهانی دەگۆڕن."
کەنەدا بڕیاری دا 25٪ پێناسی گومرگی بخاتە سەر بەشێک لە ئۆتۆمبێلەکانی ئەمریکا.
ئیسپانیا
پێدرۆ سانچێز، سەرۆکوەزیرانی ئیسپانیا پێناسە گومرگییەکانی بە "هێرشێکی یەکلایەنە" بۆ سەر ئەورووپا ناوبرد.
گوتی ئەم رێوشوێنە گەڕانەوەیە بۆ "پاراستنکاریی سەدەی 19ـەم، کە بە باوەڕی من رێگەیەکی ژیرانە نییە بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئاستەنگەکانی سەدەی بیست و یەک."
ئوسترالیا
ئەنتۆنی ئەلبانیز، سەرۆکوەزیرانی ئوسترالیا گوتی، ئوسترالیا تۆڵە ناسێنێتەوە، بەڵام گوتی: "ئەمە کرداری دۆست نییە."
ئەلبانیز رایگەیاند، ئوسترالیا هیچ پێناسێکی گومرگی لەسەر هاوردەی ئەمریکی وەرناگرێت، ئەو باجەکانی بە "ناپێویست" ناوبرد و گوتی ئەوان "پەیوەندییە بازرگانییە ئازاد و دادپەروەرانەکانمان" تێکدەدەن.
بەرازیل
کۆنگرێسی بەرازیل یاسایەکی بە ناوی "یاسای بەرامبەرکردنەوەی ئابووری" پەسند کرد ، یاساکە رێگە بە دەسەڵاتی جێبەجێکار دەدات وەڵامی ئەو باجانە بداتەوە کە لەسەر هەناردەی گەورەترین ئابووریی ئەمریکای لاتین سەپێندراوە.
دوای کەنەدا، بەرازیل دووەم گەورەترین هەناردەکاری پۆڵایە بۆ ئەمریکا.
کۆریای باشوور
دوای سەپاندنی باجی 25٪، هان دوک-سو سەرۆکی کاتی کۆریای باشوور گوتی: "جەنگێکی جیهانی باج ئێستا شتێکی راستییە."
هان دەستەی ئەرکی فریاگوزاریی بەپەلەی بانگهێشت کرد و بەڵێنی دا "هەموو سەرچاوەکانی حکومەت" بخاتە گەڕ بۆ تێپەڕاندنی "قەیرانی بازرگانی"، هەروەها هانی وەزیرەکانی دا لە رێگەی دانوستاندنی چڕوپڕ لەگەڵ واشنتن زیانەکان کەم بکەنەوە.
سویسرا
دوای ئەوەی سویسرا باجی 31٪ی خرایە سەر، کارین کێلەر-سوتەر، سەرۆکی سویسرا گوتی، حکومەت بە خێرایی بڕیار لەسەر هەنگاوەکانی داهاتوو دەدات.
سەرۆکی سویسرا گوتی: "بەرژەوەندییە ئابوورییە درێژخایەنەکانی وڵات لە پێشە. رێزگرتن لە یاسای نێودەوڵەتی و بازرگانی ئازاد بنچینەیین."
پۆڵەندا
دۆناڵد تەسک، سەرۆکوەزیرانی پۆڵەندا گوتی: "هاوڕێیەتی بە واتای هاوبەشی دێت. هاوبەشی بە واتای پێناسی گومرگیی راستەقینە و بەرامبەری دێت."
پێناسی گومرگیی بەرامبەری واتا، کاتێک وڵاتێک دۆلارێک بەسەر وڵاتێکی دیکە دەسەپێنێت، ئەو وڵاتەش لە بەرامبەردا دۆلارێک دەسەپێنێت.
هیندستان
دوای ئەوەی ئەمریکا رێژەی 26%ی خستە سەر هەناردەکان کە بەسەر پێنجەم گەورەترین ئابووریی جیهاندا سەپێندرا؛ وەزارەتی بازرگانیی هیندستان گوتی: "بە وریاییەوە لێکەوتەکانی رێوشوێنە جۆراوجۆرەکان دەپشکنین".
هەروەها گوتی "تاوتوێی ئەو دەرفەتانە دەکەین کە لەوانەیە بەهۆی ئەم پێشهاتە نوێیەوە بێنە ئاراوە."
عێراق
رۆژی پێنجشەممە، 3ـی نیسان، د. مەزهەر محەممەد ساڵح، راوێژکاری محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق بۆ کاروباری دارایی و ئابووری بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند: "پێناسە گومرگییەکانی ئەمریکا نەوت و گاز ناگرێتەوە، ئەمەش بەو مانایە دێت کە کاریگەری ئەو هەنگاوە بۆ سەر عێراق سفر دەبێت، چونکە عێراق هیچ کاڵایەکی دیکەی هەناردەکراوی بۆ ئەمریکا نییە تاوەکو پێناسی گومرگی بەسەردا بسەپێندرێت".
بە گوتەی ئەو راوێژکارەی سوودانی، "هەناردەکردنی نەوتی خاوی عێراق بۆ ئەمریکا ساڵانە 5 ملیار دۆلار تێناپەڕێنێت، بازاڕی ئەمریکاش بۆ عێراق لاوەکییە بەراورد بە بازاڕەکانی چین و هیندستان، کە نزیکەی 70٪ـی نەوتی عێراقی بۆ ئەو دوو وڵاتە هەناردە دەکرێت."
لەبارەی هاوردەکردنی کاڵا ئەمریکییەکانەوە بۆ عێراق، د. مەزهەر محەممەد ساڵح ئاماژەی بەوە کرد: "عێراق 90٪ـی کاڵا و پێداویستییە مەدەنییەکانی لە تورکیا، هیندستان، چین، ئیمارات و بەشێکی وڵاتانی ئەورووپا هاوردە دەکات. ئەمریکا وەک هاوبەشێکی زۆر لاوەکییە بەراورد بە هاوبەشە ئاسیایی و ئەوروپییەکان، لە هاوردە و هەناردەدا."
کۆمێنتەکان
وەک میوان کۆمێنتێك بنووسە یان وەرە ژوورەوە و هه‌موو خزمەتگوزارییەکان به‌كاربێنه
کۆمێنتێک دابنێ