Hewlêr (Rûdaw) - Her sal di 21ê Adarê de, miletê Kurd li seranserê cîhanê agirê Newrozê pêdixe û roja nû pîroz dike. Newroz wek cejneke Kurdî ya neteweyî cihekî pir xuya û berçav di helbesta kurdî de digire. Bi taybetî Seydayê Cegerxwîn roja Newrozê bi felsefeya Zerdeştî ve girê dide û wê wek roja serkeftina xêrê û şikestina şer wesf dike. Li dor vê mijarê hevkarê min Besam Mistefa ev inhouse amade kiriye.
Newroz roja nû ya gelê Kurd e. Cejna bihar, rizgarî û azadiya gelê Kurd û Kurdistanê ye. Di wê rojê de, gelê Kurd qeyd û bendên bindestî û stembariyê şikand û sînga xwe ji bayê roja nû ya azadî û serfiraziyê re vekir.Newrozê bi wateyên xwe yên kûr û cihêreng, cihê xwe di dilê hemû hozanvan û helbestvanên Kurd de girtiye.
Seydayê Cegerxwîn wek helbestvanê doza gelê Kurd, di berhem û helbestên xwe de cihekî berçav û girîng daye mijara Newrozê. Cegerxwîn roja Newrozê bi destana Kawayê Hesinkar ve girê dide û dibêje wî mêrxasî di roja nû de serê Zehakê neyar û xwînmij bi çakûçê xwe pehin kir û rê li ber hilatina roja azadî û xelasiya Kurd vekir.
Cegerxwîn roja Newrozê dişibîne roja serkeftina ronahî li ser tarîtiyê, şikestina zivistanê û geşbûna biharê. Herwiha li gor felsefeya Zerdeştiyê ku dibêje ronahî û tarîtî du hêz in li cîhanê û her û her di şer de ne, Cegerxwîn Kawayê Hesinkar wek nûnerê xêrê û Zehakê kujer wek nûnerê şer dibîne û Newrozê dişibîne şikestin û windakirina Ehrîmenê serdarê hêza şer û tarîtiyê û serkeftin û birina Hurmizê serdarê hêza xêr û ronahiyê.
Cegerxwîn di helbesta (Kîme Ez) de bi vî awayî behsa serpêhatiya Newrozê dike û dibêje:
Kawey Hesinkar bav û kalê min
Perçiqand serê Zehakê dijmin
Ji gerdena Kurd
Wî şikand zencîr
Serê me parast
Ji birîn û şûr
Roja hat kuştin xwînmijê dilsoj
Goya dibêjin: Ew roj e Nûroz
Zivistan diçî
Ew rojên ne xweş
Parêz dibî Kurd
Ji dêwê zergeş
Wisa dibêjî Zerdeştê rêzan
Ehrîmen dişke Hurmiz tê meydan
Şîrove
Bi mêvanî şîroveyekê binivîse an jî têkeve hesabê xwe da ku malperê bi awayekî yeksertir û berfirehtir bi kar bînî
Şîroveyekê binivîse