Pispor dibêjin eger bi vî awayî berdewam bike dê hişkesaliya îsal ji her du salên borî jî dijwartir be
Hewlêr (Rûdaw) - Li Bakurê Kurdistanê li gorî ew asta ku tê xwestin berf û baran nebariye. Niha %60ê Bakurê Kurdistanê û Tirkiyê li jêr bandora hişkesaliyê de ye û gelek ziyan gihştiye sektora cotkariyê, herwiha asta ava bin erdê jî daketiye û li her cihî welatî nikarin dexl û danan av bidin û metirsiya jinavçûna berhema îsal heye.
Em di Çileyê zivistanê de ne lê hêj li Bakurê Kurdistanê li gorî asta tê xwestin berf û baran nebariyaye.
Li zeviyên çandiniyê yên li parêzgeha Rihayê ya Bakurê Kurdistanê, ji niha ve nîşanên hişkesaliyeke dijwar despêkirine û yên ku herî zêde ji vê yekê zerarmendin cotkar û ajaldar in.
Rêveberê Zanîngeha Çandiniyê Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu got: “Rêveberiya keşnasiyê bi awayek gelek baş nexşeyên hişkesaliyê yên sê mehan, şeşmehan û salekê belav kirin. Dema em lêkolînê li ser dikin, em dibînin li herêma başûrê Rojhilat Anedolê, rojhilatê Anedolê û beşek ji naverastê Anedolê hişkesaliyeke dijwar heye. Li van deveran li gorî pêwîstiyên demsalê baran nebariye, ax hişk maye û çandiniyê û giya nekariye serî ji bin axê derîne û berhema pêwîst derneketiye û ev xeteriyeke. Sala 2023ê di aliyê hişkesaliyê de bi pirsgirêk despêkir.”
Niha %60 Bakurê Kurdistanê û Tirkiyê li jêr bandora hişkesaliyê de ne. Ji ber germbûna hewayê û kêmaviyê çandiniya di erdên demi de şîn nebûye. Her wiha asta ava jêr erdê jî daketiye û li her cihê welatî nikarin dexl û dan av bidin û metirsiya jinavçûna berhema îsal heye.
Cotkar Mehmet Belît jî got: “Li gorî par îsal baran gelek kêm barî, darên me jî di nav zeviyê de man. Êdî em divê genim jî av bidin.”
Cotkar Tuncay Dagli jî dibêje: “Di navbera par û îsal de ferqek zêde heye. Par şitil di destê me de nemabûn, lê îsal li vir mane, li wî alî mane.”
Her sala ku diçe hişkesalî zêdetir dibe û asta barînê kêmtir dibe.
Li gor amarên Rêveberiya Giştî ya Keşnasiya Tirkiyê di Kanûna 2022an bi awayek navendî li seranserê Tirkiye û Bakurê Kurdistanê 36,3 mîlîmetre berf û baran bariyabû, lê di heman meha sala 2021an de 84,2 mîlîmetre berf û baran bariyabû. Wate di nava salekê de rêjeya berf û baranbarînê ji sedî 57 kêm bûye.
Di Kanûna 2022an de rêjeya herî zêde ya barînê bi 112,5 mîlîmetreyan li bajarê Antalyayê bariyaye û herî kêm jî bi 7,9 mîlîmetre li parêzgeha Îdirê ya Bakurê Kurdistanê bariyaye.
Li gor heman amaran daketina asta berf û baranbarînê herî zêde bi rêjeya ji sedî 75 li van parêzgehên Bakurê Kurdistanê bûye.
Her wiha rêjeya herî kêm berf û baranbarînê û hişkesaliya 27 salên borî li piraniya parêzgehên Bakurê Kurdistanê hatiye tomarkirin.
Pispor dibêjin eger bi vî awayî berdewam bike dê hişkesaliya îsal ji her du salên borî jî dijwartir be.
Şîrove
Bi mêvanî şîroveyekê binivîse an jî têkeve hesabê xwe da ku malperê bi awayekî yeksertir û berfirehtir bi kar bînî
Şîroveyekê binivîse