Panorama jiyana Simkoyê Şikak
Hewlêr (Rûdaw)- 84 sal berê yek ji rêberên serhildan û tevgera rizgariya kurd û Kurdistanê bi navê Îsmayîl Axayê Şikak (Simkoyê Şikak) li bajarê Şino yê Rojhilatê Kurdistanê di encama komployeke rêjîma şahî yaw ê demê ya Îranê de canê xwe ji dest da.
*Simkoyê Şikak yan Simayîl Axayê Şikak kurê Mihemed Axa kurê Elî Xanê kurê Simayil Axa ye.
*Sala 1887an Simko li Kela Çariyê li Selmasa Rojhilatê Kurdistanê ji dayik bû ku Şikanên Evdoyi ne.
*Ji berê ve Kela bi navê Simayîl Axa li Nazliya Urmiye ji xwe re ava kiribûn.
*Cewer Axayê Şikak sala 1905an li Tewrêzê hat kuştin lewra Simayîl Axa soz da riya wî ya şerê li dijî hikûmetê berdewam bike.
*Simko roja 30ê gulana sala 1907an şerekî giran li dijî hikûmeta Îranê destpêkir.
*Ji Rûsiyan xwest da ku mafên Kurdan yên netewî bipejirîne heya ku li dijî Osmaniya alîkariya wan bike.
*Şerê tayifî nedikir û şerê wî tenê netewî bû.
*Hejmara çekdarên wî carna gihiştiye 20 hezar kesan.
*Hewl dida hemû hozên Kurdan bi hev re yek bigirin da ku Kurdistana mezin ava bikin.
*Serhildana Simkoyê Şikak nêzî 25 salan dom kir.
*Piştî şerê cîhanê yê yekem nêzîkî %50 ji axa Rojhilatê Kurdistanê kontrol kir.
*Tevî ku ji malbata Axayan bû lê baweriya wî bi sîstema feodalîzmê tine bû.
*Digot dibe Kurdistran ava bibe pişt re xelk biryarê dide kî desthilatdar be.
*Ji şerên mezinên wî şerê Urmiye, şerê Gulmanxaneyê, Miyanduaw, Şekeryaz, Sarî Tac, Azadkirina Mehabadê û şerê Kela Çariyê ne.
*Dema ku Ermeniyan xwest Urmiye bibe axa Ermenistanê, Simko gelek şer bi wan re kirin.
*Şerê Çariyê weke mezintirîn şerê Simko tê binavkirin.
*Şervanên Simko li Mehabadê 600 çekdarên hikûmetê kuştin.
*Piştî ku Kela Çariyê dikeve destê hêzên Îranê de, Simko û 1000 çekdarên xwe derbazî Bakurê Kurdistanê bûn û Artêşa Tirkiyê çek ji wan wergirtin.
*Sala 1925`an Simko vedigere Rojhilatê Kurdistanê û car din xebata xwe dimeşîne û heman salê Riza Şay çû serdana wî.
*Simko bi çekdarên xwe re pêşwazî ji Riza Şa kir.
*Piştî ku Şa vegeriya Tehranê, Simko got ew mêvan bû lewra min ew nekuşt lê ewê min bikuje.
*Roja 21ê Hezîrana sala 1930an Simkoyê Şikak bi biryara Şa li bajarê Şino yê nêzîkî Urmiyê li Rojhilatê Kurdistanê bi terajediya ku Riza Şa jê re pilan kir, hat kuştin.